Aholi daromadlari va davlatning ijtimoiy siyosati

3-jadval. Aholining pul xarajatlari tarkibi
(pul daromadlariga nisbatan %)

Yillar	Aholining pul daromadlari	Shulardan pul xarajatlari			Naqd pul qoldig`i
		Iste`mol xarajatlari	Majburiy to’lovlar	Banklarga qo’yilgan pullar, sotib olingan qimmat-baho qog`ozlar va valyuta
2002	100	84,4	7,7	8,8	-1,0
2003	100	78,7	7,8	9,2	4,3
2004	100	76,9	7,8	14,3	1,0

Manba: O’zR Davlat statistika qo’mitasi


Aholi guruhlari bo’yicha daromadlar taqsimlanishi dinamikasini taqqoslash iste`molchi byudjeti asosida amalga oshiriladi. Iste`molchi byudjetlarining bir qator turlari mavjud bo’ladi: o’rtacha oila byudjeti, yuqori darajada ta`minlangan byudjet, minimal darajada moddiy ta`minlanganlar byudjeti, nafaqaxo’rlar va aholi boshqa ijtimoiy guruhlari byudjeti shular jumlasidandir.
Farovonlikning eng quyi chegarasini oila daromadining shunday chegarasi bilan belgilash mumkinki, daromadning bundan past darajasida ishchi kuchini takror hosil qilishni ta`minlab bo’lmaydi. Bu daraja moddiy ta`minlanganlik minimumi yoki kun kechirish darajasi (qashshoqlikning boshlanishi) sifatida chiqadi.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida o’rtacha daromad «o’rtacha sinf» deb ataladigan tabaqalar daromadlari bo’yicha aniqlanadi. Bunday guruh iste`mol savati to’plamiga uy, avtomashina, dala hovli, zamonaviy uy jihozlari, sayr qilish va bolalarini o’qitish imkoniyati, qimmatli qog`ozlar va zebu ziynat buyumlari kiradi. Masalan, O’zbekistonda aholining uzoq muddatli foydalanish vositalari bilan ta`minlanganligini 4-jadval orqali tasavvur etish mumkin.