Aksiyaning baholanishi va xususiyatlari

Aksiyaning baholanishi va xususiyatlari

Aksiyaning baholanishi va xususiyatlari

Aksiya – bu aktsiyadorlik jamiyatining ustav fondiga muayyan xissa kushganlikdan guvoxlik beruvchi, uning egasiga foydaning bir kismini olish va, odatda, ushbu jamiyatni boshkarishda ishtirok etish xukukini beruvchi kimmatli kogozdir.
Aktsiyalarning turlari:

• 
  “Kumulyativ” aktsiyalar – chikarish shartlarida, tulanishi lozim bulgan, lekin tulanilmagan dividendlar jamgarib boriladi va keyngi davrlarda (emitentning moliyaviy axvoli yaxshilanganda) tulaniladi.
  
• 
  “Ayirboshlanadigan” aktsiyalar – ularni oldindan kelishilgan narxlar buyicha muayan bir vakt ichida boshka aktsiyalarga (odatda) oddiy aktsiyalarga almashtirish mumkin.
  
• 
  “Chakirib olinish xukukiga ega bulgan” aktsiyalar – mazkur aktsiyalar emitentga ularning egasidan kayta sotib olish xukukini beradi.
  
• 
  “Oltin” aktsiya – bu uning egasiga (ustav fondiga kushgan ulushidan kat’i nazar) ma’lum bir vakt mobaynida (odatda 3 yil) kompaniyani boshkarish xukukini beradi.
  
• 
  “Retrektiv” aktsiyalar – bu uz egasiga ularni sundirish uchun kompaniyaga takdim etish xukukini beruvchi aktsiyalardir. Sundirish shartlari va muddatlari tugrisida oldindan birlamchi emissiya vaktida kelishilib olinadi.
  
• 
  “Faol” aktsiyalar – birjalarda doimiy ravishda katta mikdorda muomalada buladigan aktsiyalardir. Ular bozor indikatori xisoblanadi. (Dou-Jons indeksi, FTsE 100 (300), Nikkei (225)).
  

aksiyalar va fond bozori

Birlamchi bozor - Yangi chiqarilgan aktsiyalarni birinchi investorga topshirish jarayoni

Birlamchi ommaviy taklif (IPO ) - Kompaniya birjaga chiqqanda yangi aktsiyalarni chiqarish

Kapitalni oshirish (mavsumiy masala) - IPO orqali allaqachon ommaga chiqarilgan kompaniya tomonidan qo'shimcha ravishda chiqarilgan yangi aktsiyalar