Algebra
Mavzu:
7-
sinf
SONLI
IFODALAR
O‘qituvchi: Yusupjonova
Shahnoza Mirzatillayevna
Sonli ifodalar
Sonli ifoda sonlardan tuzilib, amallar belgilari bilan birlashtiriladi.
2∙5- 45:(-5)+37;
+ ;
3 ∙ ∙ 4 – 55 : 11+7.
Sonli ifodalar
Sonli ifodada ko‘rsatilgan amallarni bajarish natijasida hosil bo‘lgan songa sonli ifodaning qiymati deyiladi.
2∙5- 45:(-5)+37= 10+9+37=56
Sonli ifoda bitta sondan iborat bo‘lishi ham mumkin. 54; -2,4; 2020…
Sonli tenglik
“=” belgisi bilan birlashtirilgan ikkita sonli ifoda sonli tenglikni tashkil qiladi. Agar tenglikning chap va o‘ng qism-larining qiymatlari bir xil son bo‘lsa, u holda tenglik to‘g‘ri tenglik deyiladi.
14: 2 = 6+1
№4(1) Tenglik to‘g‘rimi?
= 1,7+0,4
20+5∙10+4∙12 = 22:2+11
20+50+48 = 11 ∙11
? 118 ≠ 121
= 2,1
Amallarni bajarish bosqichlari:
I- bosqich amallar:
II- bosqich amallar:
III- bosqich amallar:
+ ; -
∙ ; :
() ;
Eslatma!
! Agar ifodada qavslar bo‘lmasa, u holda avval 3-bosqich amallar, keyin 2- bosqich amallar va nihoyat, 1-bosqich amallar bajariladi.
3 ∙ ∙ 4 – 55 : 11+7 = 3 ∙ 25 ∙ 4 – 5 + 7=
= 300 – 5 + 7= 302
Eslatma!
! Agar ifodada qavslar bo‘lsa, u holda avval qavslar ichidagi sonlar ustida barcha amallar, so‘ngra esa qolgan barcha amallar bajariladi, bunda qavs ichidagi va undan tashqaridagi barcha amallar 1-bandda ko‘satilgan tartibda bajariladi.
№2 (4) Sonli ifodaning qiymatini toping
( 2,7 - ) : ( ) =
=
= 2,5 : 5 = 0,5
! Agar kasrning qiymati hisoblanadigan bo‘lsa, u holda kasrning suratidagi va maxrajidagi amallar bajariladi, so‘ngra birinchi natija ikkinchisiga bo‘linadi.
№8 (4) Amallarni bajaring:
=
=
= 5 2 =
=
№9 (2) Amallarni bajaring
=
=
! Agar ifodada qavslar ichida boshqa qavslar bo‘lsa, u holda avval eng ichkaridagi qavslar ichidagi amallar bajariladi.
240:((-0,24)∙(-100)+(1,6:(-0,4)+10))- 81:27=
= 240 : (24 +( -4+10)) - 3 =
= 240 : (24+6) -3 = 240:30-3=
= 8 – 3 = 5
(I-8,5I + 1,5) : ( -82 - I3∙6I) =
= ( 8,5 +1,5 ) : (-82 - 18) =
=10 : (-100) = -0,1
Sonli ifodaning qiymatini toping:
∙
∙
∙
-8,5
18
0
8,5 birlik
18 birlik
I-8,5I = 8,5
I3∙6I = 18
№5 Sonli tenglik ko‘rinishida yozing:
2) 40 va 0,03 sonlari ko‘paytmasi 6 sonining 5 ga bo‘linganiga teng.
40 ∙ 0,03 = 6 : 5
1,2 =1,2
Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar:
Darslikning 9- sahifasida joylashgan
1,- 3,- 5,- 7- topshiriqlarni bajarish.
Dostları ilə paylaş: |