www.muselmanlar.com
1
İSLAMA ƏSASƏN CİNSİ
HƏYAT
Müəllif:
Ali Rza Dəmircan
Azərbaycan dilinə çevirib uyğunlaşdıran Fəqani Bəylərov
(fəlsəfə doktoru: fəlsəfə və
ilahiyyat elmləri)
IV FƏSİL
İNSANIN ÖZÜNÜ CİNSİ
HƏYATDAN TƏCRİD ETMƏSİ
HARAMDIR
www.muselmanlar.com
2
Allahın elçisi həzrəti Muhəmməddən müdrik
kəlamlar
“İslam dinində evlənməmək və özünü cinsi həyatdan təcrid
etmək – ruhbanlıq yoxdur.”
“Hər ümmətin özünəməxsus bir rubanlığı var. Mənim
ümmətimin (müsəlmanların) ruhbanlığı Allah yolunda cihad
etməkdir.”
“Həyatı özünüzə çətin hala salmayın. Elə etməyin ki, sizə
də çətinlik törədilməsin. Tarixi cəmiyyətlərdən biri olan
xristianlar ruhbanlığa meyl etdilər. Həyatı özləri üçün
çətinləşdirdilər. Beləcə, gün-güzəranları çətinləşdi. Budur,
onların özlərindən çıxartdıqları (qondarma) ruhbanlığın
qalıqları monastırlardadır. Allah onlarla əlaqədar olaraq belə
deyir:
1
“Biz onlara ruhbanlığı tapşırmadıq. Onlar bunu
Allahın
razılığını
qazanmaq
məqsədilə
özləri
uydurdular. Ancaq sonra ona layiqincə riayət
etmədilər.” (Hədid, 57/27)
1
Baxın: Kəşfu-l-xəfa, hədis nömrəsi 3154; İbn Kəsir, Hədid, 57/27.
www.muselmanlar.com
3
Seksual aktivliyi aradan qaldırmağa cəhd etmək
haramdır
“Biz onlara ruhbanlığı tapşırmadıq. Onlar bunu
Allahın
razılığını
qazanmaq
məqsədilə
özləri
uydurdular. Ancaq sonra ona layiqincə riayət
etmədilər.” (Hədid, 57/27)
Uca Allahın lənətlədiyi, bununla belə, insanları
yoldan çıxardan işlər görməyinə icazə verdiyi şeytan o
vaxt belə and içmişdi:
“Mən insanlara təlqin edəcəyəm, onlar da Allahın
yaratdığı məxluqatdakı təbii quruluşu pozacaq, əsl
məqsədindən uzaqlaşdıracaqlar.”
Quranın yuxarıda mənası verilən bu ayəsinə (Nisa,
4/119) əsasən insanın xilqət (yaradılış) nizamını bu və ya
digər şəkildə pozub dəyişdirmək şeytan əməlidir və
haramdır.
Bu ayə və peyğəmbərin onu izah edən qadağalarına
əsasən İslam dini seksual qabiliyyətin insanın özü və ya
başqa bir nəfər tərəfindən aradan qaldırılıb yox
edilməsini, o cümlədən belə bir arzu və təşəbbüsü qəti
surətdə qadağan edib. Şübhəsiz ki, buradakı əsas məqsəd
insanın yaradılışla zidd düşməyi kimi bir ehtimalın və
onun ilahi imtahana üsyan etməyinin qarşısını almaqdan
ibarətdir.
Qeyd edək ki, seksual iqtidarı aradan qaldırmağın
əsas yolu xədimləşmək və kimi isə xədim etməkdir.
www.muselmanlar.com
4
Xədimləşmək
Xədimləşmək kişinin yumurtalarını çıxartmaq və ya
onları
burmaqla
seksual
iqtidarını
və
dölləmə
(mayalandırma)
qabiliyyətini
aradan
qaldırmaq
deməkdir. Bu, insanın özünə qarşı etdiyi bir zülmdür.
Halbuki insan özünə zülm tətbiq etməli deyil. Əksinə öz-
özünə ədalətlə yanaşmalıdır. Çünki peyğəmbərimiz (əs):
“Nəfsinin də sənin boynunda haqqı var”, - demişdir.
2
Məlumdur ki, İslam dini Allahın elçisi həzrəti
Muhəmməd (əs) tərəfindən təbliğ edilirdi. O vaxt imkanı
olmadığına görə evlənə bilməyən və günaha batmaqdan
ehtiyat edən bəzi möminlər xədimləşmək barədə
fikirləşirdilər. Ancaq onlar peyğəmbərin qəti qadağası ilə
üzləşdilər. Aşağıdakı hədislər də xədimləşməyin İslam
dinində qadağan olduğunu açıq-aydın göstərir:
Əbu Hüreyrə (ra) belə rəvayət etmişdir:
“Mən bir problemim haqda peyğəmbərə dedim:
-Ya rəsulallah, siz də bilirsiniz ki, mən cavanam.
Nəfsimə hakim olmamaqdan – şəhvani hislərimə təslim
olmaqdan
çəkinirəm.
Zina
günahına
batmaqdan
qorxuram. Evlənməyə də imkanım yoxdur. Bu halda
özümü xədim edə bilərəm?
Peyğəmbər mənə cavab vermədi. Mən eyni məsələni
təzədən dilə gətirdim. Bunu 2 dəfə təkrar etdim. Yenə
2
Buxari, Ədəb, 86, Savm (oruc), 51; ət-Tac, 2/99.
www.muselmanlar.com
5
cavab vermədi. Bu sualı 4-cü dəfə soruşduqda isə belə
dedi:
-Ey Əbu Hüreyrə! Qəza-qədər ssenarisini yazan qələmin
işi başa çatdı.
Bu vəziyyətə görə istər xədimləş, istərsə də xədimləşmə.
Bunun əhəmiyyəti yoxdur. O halda sən sənə əmr verildiyi kimi
yaşa, xədimləşməyə cəhd etmə!”
3
Səid ibn As rəvayət edir ki, Osman ibn Mazun
Allahın elçisindən belə bir şey xahiş etdi:
-Ya rəsulallah! Mən xədimləşmək istəyirəm. Buna
icazə verirsinizmi?
Muhəmməd peyğəmbər (əs) cavab olaraq belə dedi:
-Allah qadınlardan uzaqlaşmağı (ruhbanlıq) bizim üçün
evlilik və tətbiq edilməsi asan olan İslam şəriəti ilə dəyişdirdi.
Əgər sən də bizim kimi İslama iman gətirənlərdənsənsə, bizim
etdiyimiz kimi et (xədimləşməyə cəhd etmə, evlən)!”
4
Xədimləşdirmək
Can, ağıl, din, mal-mülk və nəsli qorumaq məqsədi
güdən İslam dinində faiz və içki məsələlərində olduğu
kimi, haram bir işi görmək də, gördürmək də haramdır.
3
Buxari, Nikah, 7.
4
Ayni, 20/72; Sünən-i-Nəsai, 6/59.
www.muselmanlar.com
6
Deməli, xədimləşmək kimi, xədimləşməyə səbəb olmaq,
yaxud xədim hala salmaq da haramdır.
Muhəmməd peyğəmbər (əs) insanın cinsiyyət
üzvünü məhv etmək (funksiyasını pozmaq) və dölləmə
(mayalandırma) qabiliyyətini aradan qaldırmağa qəsdən
adam öldürməyə oxşar və ya səhvən adam öldürməyə
verilən cəzanı münasib bilib. Bu da onu göstərir ki, kimi
isə xədim etmək nə dərəcədə haramdır.
5
Çünki İslam cəza
hüququnda bir qayda kimi haram edilməyən və ya
İslama müvafiq idarə sistemi tərəfindən qadağan
olunmayan əməllərə görə cəza tətbiq etmək olmaz.
Yuxarıda misal verdiyimiz hədislər və şərhlər göstərir
ki, yaradılış nizam-intizamını dəyişdirməyə cəhd etmək,
o cümlədən xədimləşmək və ya kimi isə xədim etmək
Allaha üsyan etmək deməkdir. Bu, böyük bir günahdır.
İslam dini (peyğəmbərin sözü ilə) nəinki insanları, hətta
heyvanları belə, xədim etməyi (axtalamaq, burmaq)
qadağan edib.
6
Osmanlı
dövlətinin
tarixində
baş
verən
xədimləşdirmə halları şübhəsiz ki, İslam dininə əsasən
5
İbn Macə, Diyat, 29.
6
Beyhəqi, Sünəni-kübra, hədis nömrəsi 20289; Məcməu-z-zəvaid, hədis
nömrəsi 9368; İbn Kəsir, Nisa, 119.
İslam alimləri ayqırı (damazlıq at) maydana (dişi at) yaxın
buraxmamağı da günah kimi qəbul edirlər. Çünki Muhəmməd peyğəmbər
bunu o heyvanın haqlarına təcavüz olduğu üçün qəti surətdə qadağan edib.
Baxın: İslamda halallar və haramlar, 1/675.
www.muselmanlar.com
7
zülmdür. Bu işkəncədir, yaradılış nizam-intizamını
dəyişdirmək deməkdir. Bir sözlə, haramdır. Aşağıda
misal verilən fitvadan da məlum olur ki, haramlığı izah
edildiyi halda bu iş davam etdirilib:
Sual: “Həbəşistan və zənci tayfasından olan, Misir və
həndəvərindən alınan kişi və oğlan uşaqlarının bəzilərinin
tənasül alətlərini (cinsiyyət üzvü) kəsib məcbub (xaya və
penisi kəsilmiş), yaxud da axta (buruq) hala salmaq dini
cəhətdən düzgün olarmı?”
Cavab: “Xeyr, bu, haramdır.”
7
Əgər subay, yaxud da evli bir mömin öz seksual
istəklərinin ucbatından zina günahına batmaq və
beləliklə də, axirət əzabına düçar olmaqdan ehtiyat
edirsə, evlənməlidir. Əgər buna maddi cəhətdən gücü
çatmırsa, evlənənə qədər peyğəmbərin tövsiyəsinə
müvafiq qaydada müstəhəb (vacib olanların xaricində
qalan) oruc tutmalı, gecə namazına durmalı və Quran
oxumalıdır.
Səhabə Abdulla ibn Amr belə rəvayət edir:
:
Bir adam peyğəmbərin yanına gəlib dedi:
7
Şeyxulislam Arif Əfəndidən nəql etməklə A. Akgündüz, Osmanlıda
hərəm, s. 277.
www.muselmanlar.com
8
-Ey peyğəmbər! Mənə icazə verin, xədimləşim.
Allahın elçisi buna icazə vermədi. Belə dedi:
-Mənim ümmətimin xədimləşməyi gündüz oruc tutmaq,
gecə namaz qılmaq və Quran oxumaqdır. Beləcə, cinsi
istəklərini nizamlayıb kontrol etməkdir.
8
Seksual məzmunlu haramlardan qorunmaq üçün
xədimləşməyin əvəzinə məsləhət görülən müstəhəb oruc
və namazlarla yanaşı, cihad da tövsiyə olunur.
Aşağıdakı sənəd bunu ifadə edir:
Bir nəfər səhabələrdən biri olan Əbu Səid əl-Xudrinin
yanına gəlib ona məsləhət vemrəyini xahiş etdi. Əbu Səid
də ona dedi ki, mən sənin məndən xahiş etdiyin şeyi
vaxtilə peyğəmbərdən istədim. Gəl, onun mənə verdiyi
öyüd-nəsihəti sənə də danışım:
Sənə məsləhət görürəm ki, Allahın əmr və qadağalarına
sadiq ol. Əsl məsələ və əməllərin əsası budur.
Bir də cihaddan yapış. Çünki İslam dininin ruhbanlığı
(seksual həyatdan dinə müvafiq qaydada çəkilmək forması)
cihaddır. Əlavə olaraq, Allahı zikrə və Quran oxumağa da
əhəmiyyət ver. Bütün bunlar (xüsusilə zikr və Quran oxumaq)
sənin üçün göydə rəhmət, yerdə qədir-qiymətdir.
9
8
Müsnəd, 2/173; Müzzəmmil, 73/1-4.
9
Müsnəd, 3/82; İbn Kəsir, Hədid, 27.
www.muselmanlar.com
9
Yuxarıdakı hədisdə məsləhət görülən cihadı Allah
bilir, belə də başa düşmək olar: Geyim-kecimə fikir
vermək (örtünmək) və təhlükəsizlik qaydalarına rəayət
etmək şərtilə bütün idman fəaliyyətləri ilə məşğul olmaq.
Məsləhət görülən zikr və Quran oxumaq da bütün faydalı
elmi-mədəni işləri əhatə edir.
Qısırlaşmaq-qısırlaşdırmaq
Əməliyyat vasitəsilə həyata keçirilən və dölləmə-
mayalandırma qabiliyyətini aradan qaldırmaq mənası
daşıyan qısırlaşma-qısırlaşdırma da yaradılış nizam-
intizamını pozduğu üçün İslam dinində haram hesab
olunur. İkinci bir əməliyyatla dölləmə qabiliyyətini
qismən bərpa etmək olur. Bununla belə, yəqin ki,
haramlıq hökmü dəyişmir.
Subaylıq xüsusi şərtlər daxilində haramdır
İslam dini seksual aktivliyi aradan qaldırmaq
mənasını daşıyan xədimlik və xədimləşdirməyi qadağan
etdiyi kimi, seksual istəkləri müntəzəm qaydada zəiflədib
onlara həmişə təzyiq göstərməyi də qadağan edib. Eynilə
bunun kimi, Allahın yaratdığı seksuallığı öz funksiyasını
yerinə yetirə bilməyən hala salmağı, yəni, subaylığı da
qadağan edib. Çünki o da şeytandan irəli gələn bir
rəftardır və yaradılış nizam-intizamına ziddir:
“Mən insanlara təlqin edəcəyəm, onlar da Allahın
yaratdığı məxluqatdakı təbii quruluşu pozacaq, əsl
məqsədindən uzaqlaşdıracaqlar.” (Nisa, 4/119)
www.muselmanlar.com
10
Aşağıdakı hədislər də subaylığın İslam dinində hansı
şərtlər daxilində və hansı məqsədlə qadağan olunduğunu
izah edir.
İslam dininə əsasən subaylığı prinsip halına
gətirmək olmaz
Allahın elçisi (əs) subaylığın prinsip və məqsəd halına
gətirilməməli olduğunu belə izah etmişdir:
“(Fiziki və maddi imkan ola-ola) İslamda evlənməmək
deyilən bir şey yoxdur.”
10
“Biz evlənməyəcəyik”, - deyənlər lənətə düçar
olurlar
“Allahın elçisi qadınlara oxşamağa çalışan arvadsifət
kişilərə, kişilərə oxşamağa çalışan erkəksifət qadınlara və bir də
seksual həyatdan uzaqlaşıb: “Biz evlənməyəcəyik”, - deyən
kişilərlə belə deyən qadınlara lənət etdi.”
11
Buradan belə bir nəticə çıxır ki, Allahın elçisi yaradılış
nizam-intizamı ilə ziddiyyət təşkil edən əməlləri və
insanın öz iradəsinə əsasən qadına/kişiyə oxşamağa
10
Feyzu-l-qədir, 6/428, hədis nömrəsi 9892.
11
Məcməu-z-zəvaid, 4/251; Müsnəd, hədis nömrəsi 7891.
www.muselmanlar.com
11
çalışmağını lənətləyib. Eyni zamanda o, mənəvi cəhətdən
xədimləşmək olan subaylıqdan möhkəmcə yapışmağa da
lənət yağdırıb. Başqa sözlə desək, o, bütün bunları insanı
ilahi mərhəmətdən məhrum edən əməllər kimi
qiymətləndirib. Doğrudan da, bu təhlil Nisa surəsinin
119-cu ayəsi ilə üst-üstə düşür.
Evlənməyən şəxs peyğəmbərin yolundan çıxmış
hesab olunur
Muhəmməd peyğəmbər (əs) üzrsüz yerə subay
qalmaq barədə belə demişdir:
“Evlənmək üçün (lazımi seksual və) maddi imkana malik
olduğu halda evlənməyən şəxs mənim yolumda gedənlərdən
deyil.”
12
Subaylar şeytanların qardaşları ola bilərlər
Ərəblərin Təmimi qəbiləsindən Ukkaf ibn Bişr adlı bir
şəxs günlərin bir günü Muhəmməd peyğəmbərin (əs)
yanına gəldi. Peyğəmbər (əs) ondan evli olub olmadığını
soruşdu. Həmin adam: “Xeyr”, - cavabını verdi.
Peyğəmbər (əs) bunun üstündən belə soruşdu:
-(Evlənmək üçün lazım olan sağlamlıq və) maddi
imkanın var?
12
Məcməu-z-zəvaid, 4/251; Abdurrəzzaq, Müsənnəf, hədis nömrəsi
10376; Darimi, Nikah, 1.
www.muselmanlar.com
12
Adam: “Var ya rəsulallah”, - deyə cavab verdi.
Peyğəmbər (əs) sözlərinə davam edib dedi:
“Bu halda sən şeytanların qardaşları kimisən. Əgər
xristian olsaydın, onların rahiblərinə qoşulardın. (Halbuki sən
xristian deyilsən. Elə isə niyə subaysan?) Bizim
yaşayışımıza əsaəsn evlənmək lazımdır, lazımlıdır...
Bilirsənmi, şeytanlar (öz aralarında) belə danışırlar:
İbadətlərini yerinə yetirən və gözəl əxlaqı olan bəndələri
(ibadət yolundan) çıxartmaq üçün şeytanların (əxlaqsız)
qadınlardan daha güclü silahı yoxdur. Şeytanlar təkcə evli olan
ibadətli və əxlaqlı Allah bəndələrini yoldan çıxarda bilməzlər.
Onlar pak, seksual məzmunlu haramlardan qorunmuş
bəndələrdir. Allah sənə yaxşılıq etsin Ukkaf! Dayanma, evlən!
Əgər evlənməsən, (fəzilətlə fəzilətsizliyin arasında)
vurnuxanlardan olarsan!”
(Bu açıq-aydın və qəti əmri eşidən) Ukkaf
peyğəmbərdən (əs) xahiş etdi ki, onu evləndirsin.
Muhəmməd peyğəmbər (əs) də onun xahişini qəbul edib
dedi:
“Səni Gülsümün qızı Kərimə ilə evləndirdim.”
13
13
Məcməu-z-zəvaid, 4/250; Müsnəd, 5/163. Burada hədisin xülasəsi
verilib. Bu hədisin məzmunu evlənməyə böyük əhəmiyyət verən Quranla
üst-üstə düşür.
www.muselmanlar.com
13
Subaylıqla əlaqədar ilahi meyarların təhlili
İslam dininin ümumi qayda-qanunları və subaylığı
pisləyən peyğəmbər hədislərini təhlil etdikdə subay
qalmağın aşağıdakı səbəblərə əsasən qadağan edildiyini
görürük:
1) Subaylıq Allahın qoyduğu yaradılış nizam-intizamı və
nəslin çoxalmasına zidd düşmək deməkdir. Belə bir ziddiyyət
şeytanın təhriki ilə xilqəti (yaradılış) dəyişdirmək deməkdir.
Ona görə də haramdır.
14
2) Subaylıq Allahın qoyduğu qanunların bir qisminə görə
cavabdehlik daşımamaq üçün ilahi imtahandan qaçmaq
deməkdir. Çünki Allahın qoyduğu və ilahi imtahan üçün vasitə
seçdiyi Quran hökmlərinin bir hissəsi qohumluq münasibətləri,
ailə qurmaq, boşanmaq, vərəsəlik və sairə ilə sıx əlaqədardır.
3) Subaylıq fiziki və psixi narahatlıqlara səbəb olan bir
məhrumiyyətdir. Bu, insanın nəfsinə qarşı zülmdür. İnsan isə
öz nəfsinə qarşı zülm etməli deyil; əksinə, onunla ədalətli rəftar
etməlidir. Çünki peyğəmbərimiz (əs): “Nəfsinin də sənin
boynunda haqqı var”, - demişdir.
4) Uca Allah buyurur ki, canlarınızı (özünüzü) öz
əllərinizlə təhlükəyə atmayın (Bəqərə, 2/195). Subaylıq
həyatın təbii istək və ehtiyacları ilə toqquşduğu üçün bir növ
insanı sekslə əlaqədar haramlara aparmaq deməkdir. Onu
14
Nisa, 4/119.
www.muselmanlar.com
14
mənəvi cəhətdən təhlükəyə salmaq deməkdir. Həqiqətən də, heç
bir subay insan sekslə bağlı haramlardan sığortalanmayıb.
15
5) Yer üzündəki kişi və qadınların sayında demək olar ki,
tarazlıq olduğuna görə subaylıq əks cinsdən bir nəfəri də
subaylığa məhkum etmək və beləcə, onu da xoşbəxtlikdən
uzaqlaşdırmaq deməkdir.
6) Subaylıq bizim varlığımıza həyat yoldaşı məhəbbəti
yerləşdirən, onları Öz elm, qüdrət və hikmətinin əlaməti olaraq
təqdim edən və bir nemət kimi tanıdan Allaha qarşı laqeyd
qalmaq deməkdir. Onun əhəmiyyət verməyi lazım bildiyi
şeylərə biganə yanaşmaq deməkdir.
16
7) Subaylıq batil din və ideologiyalara mənsub olanlara,
eləcə də, xristianların keşişlərinə oxşamaq deməkdir. Onlara
oxşamaq isə haramdır.
Muhəmməd peyğəmbər (əs) bununla əlaqədar olaraq
belə demişdir:
“Evlənin. Mən digər ümmətlərə qarşı sizin çoxluğunuzla
iftixar edərəm. Nəbadə, xristianların keşişləri kimi subaylıqdan
yapışıb qalmayın!”
17
15
Yusuf, 12/14, 33; Nisa, 4/28.
16
Rum, 30/21; Nəhl, 16/72.
17
Əl-Camiu-s-səğir, “təzəvvəcu” bəndi, 1/130.
www.muselmanlar.com
15
8) Bütün bunlarla yanaşı, subaylıq Allahın: “Evlənin!”, -
əmrinə, xüsusilə də yolundan getməli olduğumuz peyğəmbərin
(əs) tapşırıqlarına və yaşayış tərzinə ziddir. Ona zidd olmaq isə
haramdır, böyük günahdır. Çünki o peyğəmbər (əs) buyurub ki,
evlənmək mənim sünnəmdir. Elə isə bundan üz döndərənlər
mənim yolumda deyillər.
Burada bir məsələni xüsusi olaraq vurğulamaq
istəyirik: Evlənib ailə qurmaqla əlaqədar hədislərdə
işlədilən sünnə sözü bəzilərinin güman etdiyi kimi fərz və
ya müstəhəb demək deyil. Bu cür hədislərdəki sünnə sözü
məsuliyyət ifadəsi kimi fərzi də, vacibi də, sünnəni də
əhatə edən yol və həyat tərzi mənalarını daşıyır.
18
Bəli,
İslam
dininin
yuxarıda
sadaladığımız
qaydalarına əsasən subaylığı pisləyən buyuruqlarını
birlikdə təhlil etdikdə belə bir faktla üzləşirik: Fizki və
maddi imkan olduğu halda və həyat yoldaşına zülm
etmək kimi bir narahatlıq hissi olmamağına baxmayaraq
təkidlə subay qalmaq çoxcəhətli bir haramdır. Bunu
bütün bu məlumatlardan açıq-aydın şəkildə başa düşmək
mümkündür. Bu məsələni öz bütünlük və müqəddəs
meyarları daxilində təhlil etməyin nəticəsi budur.
Təəssüf ki, bəzi İslam alimləri qeyd etdiyimiz
mövzuya dair münasibət bildirdikləri vaxt əsl məsələyə
bu cür yanaşmayıblar. Belə ki, onlar azad qadınlarla
evlənməyin mümkün olmadığı hallarda əsir mömin
18
Təcridi-sərih, 11/391.
www.muselmanlar.com
16
qadınlar olan kənizlərlə evlənməyi məsləhət görən Quran
ayəsinin (Nisa, 4/25) axırıncı hissəsindən subaylığa haqq
qazandıran bir nəticəyə gəliblər. Doğrudan da, onların bu
fikirlərini qəribə qarşılamamaq mümkün deyil. Çünki
məhz həmin ayə belə, azad qadınlarla evlənməyi əsas
tutur.
Qurani-Kərimin evliliklə əlaqədar hökmlərini ehtiva
edən Bəqərə, Nisa, Nur, Əhzab və Talaq surələri göz
qabağında ola-ola, Quran bütün peyğəmbərləri evli və
övlad sahibi kimi təqdim etdiyi halda, üstəlik başda
Allahın elçisi Muhəmməd peyğəmbər (əs) olmaqla bir
çox peyğəmbərin məhdud çoxarvadlılığının bilinməyinə
baxmayaraq həzrəti Yəhyanın Ali-İmran surəsində
“Həsur”
19
kimi səciyyələndirilməsini əsas götürüb
subaylığın heç bir eybi olmadığını irəli sürmək, hətta
bunun məsləhət görülə biləcəyinə dair dəlil-sübut tapıb
çıxartmaq qətiyyən mümkün deyil. Ki, həzrəti İsa və
həzrəti Yəhya Muhəmməd ümmətini bu mənada
maraqlandırmayan müstəsna nümunələrdir. Doğrudan
da, həzrəti Yəhya məsələsini də ehtiva edən bir hədis bu
məsələni açıq şəkildə izah edir:
Allahın elçisi belə buyurur:
“Dörd zümrənin dünya və axirətdə lənətə düçar olmağı,
ilahi mərhəmətdən kənar edilməyi istəndi. Mələklər də bu
19
Gücü çatdığı halda cinsi həyatdan çəkilən şəxs.
www.muselmanlar.com
17
diləyin qəbul olunmağı üçün: “Amin!”, - dedilər. Bunlar
aşağıdakılardır:
a) Allah onları kişi olaraq xəlq etdiyi halda özlərini
qadınlaşdıran və qadınlara oxşamaya çalışan kişilər;
b) Allah tərəfindən qadın olaraq yaradıldığı halda nəfsini
kişiləşdirən və kişilərə oxşamağa cəhd edən qadınlar;
c) Kor bir insanın yolunu çaşdıran (səhv salmağına
səbəb olan) adamlar;
d) Allah Zəkəriyya oğlu Yəhya peyğəmbərdən başqa heç
kəsə “Həsur” qalmağı buyurmadığı halda “Həsur” qalan,
qadınlardan uzaq durub subaylıqdan yapışan insanlar.”
20
Burada qeyd etmək istərdik ki, subaylığı dini
cəhətdən təhlil etmək üçün verdiyimiz izahlar nəticə
etibarilə (əsasən) İslam alimlərinin əksəriyyətinin
fikirlərini ifadə edir. Çünki bütün İslam alimləri “Nəfsin
tüğyan etdiyi vaxt və zina günahına batmaq qorxusu halında
infaqa (baxmaq, himayə etmək, dolandırmaq) gücü
çatanlar üçün (evlənməyin) fərzi-ayn olması” məsələsində
həmfikirdirlər.
21
Bundan əvvəlki fəsildə kişinin seksuallığı məsələsini
təhlil edərkən Yusuf surəsinin 24-cü ayəsi və Muhəmməd
peyğəmbərin (əs) bir hədisinə əsaslanaraq izah etmişdik
ki, heç bir insan zina da daxil olmaqla haramlardan
20
Əd-Durru-l-mənsur, Ali-İmran, 39.
21
Haqq dini, Quran dili, 2/1289.
www.muselmanlar.com
18
sığortalanmayıb. Bu səbəbdən də cinsi iqtidar və maddi
imkanı olanın evlənməyi fərzi-ayndır.
Əlavə olaraq, evlənməklə əlaqədar Quran və Sünnə
buyuruqları fərziyyəti (fərz olmaq) də, nədbiyyəti
(məndub olmaq) də əhatə edir. Buna görə də: “Evlənmək
etiqadi (inanc baxımından) olmasa da, əməl baxımından
fərzdir”, - deyən müctehidlər və böyük alimlər əksəriyyət
təşkil edirlər. Evlənməyin bütün İslam ümmətinə fərz
olduğuna dair fikir də geniş yayılan və üstünlük təşkil
edən bir fikirdir.
22
Üzrlü bir səbəb olmadığı halda həmişə subay
qalmaq haramdır
Yuxarıda ümumi və xüsusi xarakterli dini dəlillərə
əsasən və İslam alimlərinin qənaəti çərçivəsində izah
etdik ki, evlənmək şərtlərini yetirə bilənlər üçün fərzdir.
Fərzi tərk etmək (yerinə yetirməmək) haram olduğu
üçün fərz olan evliliyi tərk etmək də haram hesab edilir.
Sözsüz ki, burada haram olduğunu qeyd etdiyimiz
subaylıq seksual güc və maddi imkan olduğu halda, eləcə
də, həyat yoldaşına zülm vermək qorxusu olmamağına
baxmayaraq davam etdirilən daimi subaylıqdır.
22
Ömər Nəsuhi Bilmən, Hüquqi islamiyyə və istilahati fiqhiyyə külliyatı
(İslam hüququ və fiqh (islam hüququ) terminləri külliyatı),
İstanbul, 1985, 2/42-2.
www.muselmanlar.com
19
Seksual güc-qüvvə
Uca Allahın Qurani-Kərimdə sayələrində doyuma
çatacağımız həyat yoldaşları yaratdığını və aramıza
seksual cazibə qoyduğunu bildirməsi, o cümlədən kişini
qadın üçün pərdə kimi səciyyələndirməyi, evlilik
əqdində qadına verilən mehirin cinsi əlaqə ilə bağlı
olduğunu bildirməyi, uşaq üçün cinsi əlaqədə olmağı
tapşırması və yoldaşlarımızın bizə oğul-uşaq verməyinin
Öz nemətlərindən olduğunu qeyd etməsi onu göstərir ki,
evlənmək üçün seksual güc-qüvvə lazımdır.
23
Buna görə də seksual iqtidarı olmayan bir nəfər subay
qalmaq məsələsində dinin prinsiplərinə əsasən üzrlü
hesab olunur. Onun üçün əsl məsələ elə subaylıqdır.
Çünki seksual güc-qüvvə olmadığı halda evlənmək həyat
yoldaşına zülm etmək deməkdir. Bu isə haramdır. Belə
bir şəxs evlənsə də, arvadı məhkəmə vasitəsilə ondan
ayrıla bilər. Qadının belə bir haqqı var.
Maddi imkan
İnsanın subaylıq ucbatından Allah dərgahında məsul
hesab edilməyi üçün həm seksual güc-qüvvəsi, həm də
maddi imkanı olmalıdır. Çünki Quranın hökmünə əsasən
ər arvadının nəfəqəsini
24
ödəməlidir.
25
23
Rum, 30/21; Bəqərə, 2/187; Nisa, 4/24; Nəhl, 16/72.
24
Yemək-içmək, səhiyyə xərcləri və yaşamaq üçün yer kimi zəruri
ehtiyacları ödəməyə çatacaq miqdarda pul, mal-mülk və ya əşya –
tərcüməçinin qeydi.
www.muselmanlar.com
20
Maddi imkanı olmayana evlənmək fərz deyil. Buna
görə də kasıb adamın subaylığında dini cəhətdən bir eyib
yoxdur. Əsl eyib vəziyyət mehir verə bilməyən, yaşamaq
üçün evi olmayan (və ya ev tuta bilməyən) və dolanışıq
xərclərini daimi olaraq ödəməyə gücü çatmayan bir
nəfərin evlənməyə cəhd etməyidir.
Həyat yoldaşına zülm verməkdən ehtiyat etmək
Subaylığı üzrlü hala gətirən 3-cü dərəcəli bir səbəb də
kişinin yoldaşına zülm verəcəyindən ehtiyat etməsi və ya
ona qarşı evlilik əqdindən yaranan öhdəlikləri yerinə
yetirə bilməməkdən qorxmağıdır. Təbii ki, bu, olduqca
xüsusi bir səbəbdir. Hətta onu səbəb kimi qəbul edib
subay qalmaq qərarına gəlmək mənəvi cəhətdən
təhlükəlidir. Çünki gələcəyi ancaq Allah bilir; gələcək
Onun sərəncamındadır. Əlavə olaraq, bu cür həssas
düşünəcək qədər ehtiram (Allah xofu) və qorxusu olan
bir insan öz üstünə düşən öhdəlikləri zülm etmədən də
yerinə yetirə bilər. Bu səbəblə əlaqədar olaraq
tündxasiyyətli bəzi müstəsna şəxslərə olsa da, bəraət
qazandıran bir hədisi aşağıda qeyd etmək istərdik:
İbn Abbas (r. a.) nəql edir ki, Əsəm qəbiləsindən bir
qadın Allahın elçisinin yanına gəldi və ondan belə bir şey
xahiş etdi:
25
Nisa, 4/34. Qadına nəfəqə verilməyinin vacibliyi, verilməməsi və ya
verilə bilməməyi kimi hallarda ər-arvadlığın aradan qalxması və ayrılmağın
mümkünlüyü ilə əlaqədar hədislər üçün baxın: Zadu-l-məad, “hukmu
rəsulillahi fi təmkini-l-mər-əti min firaq-i-zəvciha” fəsli.
www.muselmanlar.com
21
-Ya rəsuləllah! Mən dulam. Mənə kişinin (ərin)
arvadının boynundakı haqları başa sal. Onlar nədən
ibarətdir? Əgər görəsm ki, qadının öhdəliklərini yerinə
yetirə bilərəm, o vaxt ərə gedərəm. Əgər bunun mümkün
olmadığını düşünsəm, dul kimi yaşamağa davam
edərəm.
Allahın elçisi (əs) o qadına belə dedi:
Ərin arvadının üstündəki əsas haqqı odur ki, onun ürəyi
istədiyi vaxt qadın onunla cinsi əlaqədən qaçmasın. Ərin
arvadının üzərindəki o biri haqları isə bunlardır:
a) Qadın müstəhəb orucları ancaq ərinin icazəsi ilə
tutmalıdır. Əri ilə razılığa gəlmədən oruc tutan qadın
(arvadlıq vəzifəsini yerinə yetirməkdən boyun qaçırmış
və ərinin haqqını tapdamış olacağına görə) sadəcə olaraq
ac-susuz qalmış olur. Çünki orucu qəbul olunmaz.
b) Qadın ərindən icazəsiz (dini və adət-ənənə ilə
əlaqədar səbəblər olmadan, şübhəyə səbəb olacaq
şəkildə) evindən çıxmamalıdır. Çıxıb ictimai münasibətlər
yaratmamalıdır. Əgər çıxsa, səma, rəhmət (mərhəmət) və əzab
mələkləri ona evinə qayıdana qədər ilahi mərhəmətdən
kənarlaşdırılmağı üçün qarğış edərlər.
Muhəmməd peyğəmbərin (əs) bu cavabını eşidən
qadın belə dedi:
www.muselmanlar.com
22
Mənim başqa əlacım yoxdur. Əsla ərə getməyəcəyəm.
26
İndi isə yaxşı olar ki, bu hədis vasitəsilə səhv şərhlər
verilməyinin qarşısını alan bəzi məlumatlar verək:
Ər-arvad evlilik əqdindən irəli gələn öhdəlikləri yerinə
yetirməlidirlər. Buna görə də ərdə olan bir qadın aybaşı (heyz)
və zahılıq kimi dini, xəstəlik kimi tibbi-fizioloji səbəblər
olmadığı halda, cinsi əlaqədə olmaq öhdəliyindən boyun qaçıra
bilməz. Belə etməməlidir. Çünki bunu üzrsüz səbəbdən təxirə
salmaq belə, arada ərinin haqqı tapdandığı üçün qadını
günahkar hala salır.
Eynilə bunun kimi, ərdə olan bir qadın ərində başqa bir kişi
ilə münasibətdə olduğuna dair şübhə yaradacaq şəkildə
məlumat vermədən – özbaşına gəzib dolaşa bilməz, ictimai
münasibətlər yarada bilməz.
Daimi subaylıq
Subaylığın haramlığı üçün, daha doğrusu, subaylıq
haqqında haram hökmü vermək üçün onun daimi olmağı
da şərtdir. Çünki bir insanın seksual güc-qüvvəsi və
26
Məcməu-z-zəvaid, 2/306-307; əl-mətalibu-l-aliyətu, hədis nömrəsi,
1607.
Bu hədis zəif xarakterli olduğu üçün qəbul olunmaya bilər. Bununla
belə, məzmunu baxımından səhihdir. Bu barərə məlumat üçün baxın: İbn
Macə, Nikah, 4; Müxtəsəri səhihi-Müslim, hədis nömrəsi 830; Mişkatu-l-
məsabih, hədis nömrəsi 3269.
Bu hədisdə qeyd olunan qeyri-münasib hərəkətləri qəsdən edən qadın
Quran dilində “nüşuz” olan və pislənən bir qadındır. Baxın: Nisa, 4/34.
www.muselmanlar.com
23
maddi imkanı olduğu halda evlənmək imkanı olmaya
bilər. Yəni, təhsil, hərbi xidmət, müharibə və digər bu
kimi hallar insanın evlənməyini gecikdirə bilər. Buna
görə də müvəqqəti subaylıq haramın sərhədlərinin
kənardadır. Lakin insan subaylıqdan irəli gələn
problemləri aradan qaldırmaq üçün müvafiq tədbirləri
görməlidir.
Xədimləşməklə
əlaqədar
fəsildə
izah
etdiyimiz kimi, həmin tədbirlərin ən vacibləri oruc
tutmaq, gecə namazı və cihaddır. Allahın elçisi
evlənməyi, o cümlədən evlənmək mümkün olmadığı
halda özünü qoruyub saxlamağı məsləhət görən bir
hədisində belə demişdir:
“Ey cavanlar! Cinsi cəhətdən güc-qüvvəsi olub evlənə
bilənləriniz evlənsin. Həqiqətən, evlənmək gözü şəhvətli
baxışlardan daha çox saxlayır, cinsiyyət üzvünü (harama
vasitə olmaqdan) çox qoruyur.
Evlənə bilməyənləriniz isə oruc tutmağa davam etsin.
Şübhəsiz ki, oruc insanı (şəhvət hücumlarından) qoruyan bir
qalxandır.”
27
Göründüyü kimi, subaylıq məsələsini İslam realizmi
baxımından tədqiq etməyə çalışdıq. Nəticə olaraq,
subaylıqla əlaqədar həqiqət qısa desək, budur: Fiziki və
27
Tirmizi, hədis nömrəsi 1081; Mişkatu-l-məsabih, hədis nömrəsi 3080.
www.muselmanlar.com
24
maddi bir problem olmadan həmişə subay qalmaq İslam
dininə əsasən qəbuledilməzdir.
Seksual ehtiyaclara görə olsa da, məhdud çoxevliliyi
qəbul edən İslam dini subaylığı peyğəmbərin vasitəsilə
şər mühiti kimi qiymətləndirir.
Muhəmməd peyğəmbərin (ona Allahın səlat və
salamı olsun) sekslə əlaqədar reallığa əsasən təlim-tərbiyə
verdiyi və İslama dərindən bələd olan əshabələrin fikri də
bu cürdür.
Misallar:
“Subay bir cavan gördüyüm vaxt baş verəcək şər tüklərimi
ürpərdir. Cəmi 3 gün ömrümün qaldığını bilsəydim, o 3 gün
ərzində yenə evlənərdim.”
Ömər ibn Xəttab
“Mənim evlənmək imkanı tapacağım 10 günlük ömrüm
qalsaydı və mən 10-cu gün öləcəyimi bilsəydim, seksual
xarakterli haramlara düşməmək üçün mütləq evlənərdim.”
Abdulla ibn Məsud
“Allahım! Cinsi doyuma çata biləcəyim bir yoldaşım
olmadığı vaxt şəhvani istəklərimin şiddətli hala gəlməyindən
Sənə pənah aparıram.”
28
Əbu-d-Dərda
28
Müntəxəbu kənzi-l-ummal, 6/391; Məcməu-z-zəvaid, 4/251; Qurtubi,
3/433.
www.muselmanlar.com
25
Evlilikdə cinsi həyatdan kənara çəkilmək haramdır
“Biz onlara cinsi həyatdan kənarlaşmaq olan
ruhbanlığı tapşırmadıq. Onlar bunu Allahın razılığını
qazanmaq məqsədilə özləri uydurdular. Ancaq sonra
ona layiqincə riayət etmədilər.” (Hədid, 57/27)
İslam dini xədimləşmək, xədimləşdirmək və subaylığı
rədd etdiyi kimi, evlənməyə maneçilik törətməyi, eləcə
də evlilik daxilində cinsi həyatdan kənar olmağı və onun
xüsusi bir forması olan ilanı da qadağan edib.
29
Evlənməyə/ərə getməyə mane olmaq məsələsini
“Qadının seksuallığı” fəslində izah etmişdik. İla
məsələsini də növbəti fəsillərdə tədqiq edəcəyik. İndi isə
ibadət məqsədilə olsa belə, evlilik həyatında seksual
münasibətlərdən uzaqlaşmağın qadağan olunduğunu
sübut edən hədisləri təqdim etməklə kifayətlənirik:
Həzrəti Ənəs (ra) nəql edir ki, əshabələrdən 3 nəfərlik
bir dəstə Allahın rəsulunun xanımlarının yanına gəlib
onun ibadət həyatı barədə məlumat almaq istədilər.
Onlara verilən məlumatın az olduğunu fikirləşdilər və
bunun səbəbi olaraq belə dedilər:
“Biz harada, Allahın gəlib-keçmiş və gələcək bütün
günahlarını bağışladığı həzrəti peyğəmbər harada?”
29
İla: Kişinin 4 və ya daha artıq bir müddətdə arvadı ilə cinsi əlaqədə
olmayacağına dair and içməsi. Ətraflı məlumat üçün “İla” fəslinə baxın.
www.muselmanlar.com
26
Beləliklə, özlərini inandırdılar ki, daha çox ibadət
etmək lazımdır. Aralarından biri: “Mən bütün gecələri
namaz qılacağam”
, - dedi. Başqa biri: “Mən fasiləsiz olaraq
hər gün oruc tutacağam”
, - dedi. Üçüncü şəxs isə öz fikrini:
“Yoldaşlarımdan ayrılacaq, bir də (heç vaxt) evlənməyəcəyəm”
,
- deyə, ifadə etdi. Yəni, onlar belə bir qərara gəldiklərini
bildirdilər. Allahın rəsulu onların qərarını öyrəndikdə
yanlarına gəldi və bu hərəkətlərini pisləyən bir tərzdə
belə dedi:
“Siz belə hətərən-pətərən sözlər deyib (bu cür) qərarlara
gəlirsiniz?
Baxın, Allaha and olsun ki, mən sizin Allaha təzim edib
Ondan ən çox qorxanınızam. Sizin aranızda Onun əmr və
qadağalarına ən çox sadiq qalan mənəm. Bununla belə, mən
bəzi günlər oruc tutur, bəzi günlərdə də tutmuram (ət və yağ
da yeyirəm). Gecələrin hir hissəsini namaz qılıb ibadət
etməklə, bir qismini də yatmaqla keçirirəm. Qadınlarla evlənir,
ailə həyatımı yaşayıram. Mənim yolumdan kənara çıxanlar
məndən deyillər.”
30
30
Buxari, Nikah, 1; Müslim, Nikah, 5; əl-Lu-lu-u və-l-mərcan, hədis
nömrəsi, 885.
Bir dəfə bir adam həzrəti Muhəmmədin (əs) yanına gəlib belə deyir:
www.muselmanlar.com
27
Bundan sonra əziz peyğəmbərimiz məscidə gəlib
əshabələrə dedi:
“Sizin bəzilərinizə nə olub ki, öz-özlərinə qadınları,
yeməkləri, halal nemətləri, yatıb dincəlməyi və dünyanın
müvafiq zövqlərini haram edirlər? Ağlınızı başınıza yığın!
Mən sizə demədim ki, xristianların keşiş və rahibləri kimi olun.
Bizim dinimizdə ət yeməmək, qadınlardan kənar olmaq,
xristianların etdikləri kimi fasiləsiz ibadət etmək üçün xüsusi
yerlər ayırmaq yoxdur. Mənim ümmətimin yalnızlığı oruc
tutmaq, həyat və seksdən çəkilməyi isə cihad etməkdən
ibarətdir. Allaha ibadət edin və heç bir şeyi Ona şərik
tutmayın! Həcc və Ömrəni yerinə yetirin. Namazınızı qılın vəı
zəkatınızı verin. Ramazan orucunu da tutun. Sizdən əvvəl
ifrata varanlar həlak olub getdilər. Siz özünüzə hakim olun!”
Peyğəmbərimiz bundan sonra Maidə surəsinin 87-ci
ayəsini oxudu:
“Ey iman gətirənlər! Allahın sizə halal qıldığı pak
nemətləri qadağan etməyin. İfrata da varmayın (həddi
aşmayın). Çünki Allah ifrata varanları sevməz.”
31
“Ət yediyim vaxt qadınlara qarşı istəyim gücləndiyi üçün ət yeməyi
özümə qadağan etdim”.
Bu əhvalat səbəbindən Maidə surəsinin 87-ci ayəsi nazil olur. Baxın: İbn
Kəsir, Maidə, 5/87.
31
Vaqidi, əsbabu-n-nuzul, Maidə, 5/87; İbn Kəsir, Maidə, 5/87.
Dostları ilə paylaş: |