Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti axborotlashtirish texnologiyalari kafedrasi

 

 

 

 

 

 

 

 

---

4 

 

1-bob. Tarmoqlanuvchi hisoblash algoritmlari turlari 

1.1. Shartsiz o’tish opеratori 

Dasturda  ba'zi  bir  hollarda  boshqaruvni  to‟g‟ridan-to‟g‟ri  biron-bir 

opеratorga uzatishga, ya'ni dasturning bajarilish kеtma-kеtligini buzishga to‟g‟ri 

kеladi. Bu jarayon shartsiz o‟tish opеratori yordamida bajariladi. Shartsiz o‟tish 

opеratorining umumiy ko‟rinishi quyidagicha:  

GOTO ; 

Bu  yerda    identifikator  bo‟lib,  goto  yo‟riqnomasidan  keyin 

bajariladigan  yo‟riqning  oldida  joylashadi  va  nishon  dasturning  nishonlarini 

tafsiflash  bo‟limida  label  kalit  so‟zi  yordamida  tafsiflangan  bo‟lishi  kerak,  bu 

bo‟lim  dasturda  o‟zgaruvchilarni    tafsiflash  bo‟limidan  oldin  turadi.  Dastur 

matnida nishon, bajarilishi kerak bo‟lgan operatordan oldin va birdaniga undan 

keyin ikki nuqta qo‟yiladi. 

Dasturlashtirishga  bag‟ishlangan  adabiyotlarda  ayrim  hollarda  goto 

yo‟riqnomasidan  foydalanmaslik  tug‟risidagi  fikrlarni  uchratish  muumkin, 

go‟yoki  goto dasturning chalkashishiga olib kelishi mumkin. Bu fikrlarga ot‟liq 

qo‟shilish  to‟g‟ri  emas.  Nishonlarning  ko‟p  bo‟lishi,  xaqiqatdan  ham 

chalkashtirishi  mumkin,  ammo  ko‟pincha nishondan foydalanish  qulay,  hamda 

dasturning ixcham bo‟lishini taminlaydi. 

Tanlash operatori quyidagicha: 

goto; 

Bu yerda goto xizmatchi so‟z ([nishonga]o’t);- belgi. 

Belgi  Paskal  da  dasturning  bir  qancha  operatorilarini  nomlovchi  va  unga 

murojaat qilish imkonini yaratuvchi ixtiyoriy identifikatordir.  

Belgi bevosita operator oldiga  qo‟yiladi  va  ular ikki nuqta  bilan  ajratiladi. 

Operatorni  bir  vaqtda  bir  nechta  belgilar  bilan  belgilash  mumkin.  Dasturda 

belgilash sharoiti tug‟ilgach, u oldindan e‟lon qilinishi kerak.  Belgilarni e‟lon 

qilinishi, label (nishon) xizmatchi so‟zi orqali amalga oshiriladi.