Alkenlər 1 ədəd ikiqat rabitəsi olan karbohidrogenlərə alkenlər deyilir. CnH2n ümumi formula malikdir. İlk nümayəndəsi etilendir. Valent bucağı 120 (sp2), c-c rab uzunluğu 0,134 nm Bütün alkenlərdə 2C həmişə sp2 şəklindədir. Adlandırılması

Alınma üsulları.

1.Sənayedə alkenlər neft fraksiyasının krekinqindən alınır. Əsas məhsul kimi etilen, propilen və

butilenlər alınır:

СnH2n+2 - H2 -> CH2=CH2

СnH2n+2 - H2 -> CH2=CH-CH3

Krekinq zamanı parçalanma ilə yanaşı alkanların dehidrogenləşməsi də baş verir.

2. Alkenlərin digər sənaye alınma üsulu müvafiq alkanları katalizator iştirakı ilə dehidrogenləşdirməkdir:

3. Alkenlər laboratoriyada spirtlərin dehidratlaşmasından alınır. Bunun üçün spirti 160-1700C- də H2SO4-lə, yaxud 350-4000CdəAl2O3 ilə qızdırmaq lazımdır:

СН3 −СН2ОH -> СН2 = СН2

Dehidratlaşma prosesi spirtin təbiətindən asılıdır. Üçlü spirtlərdən su daha asan ayrılır. Spirtlərdən suyun ayrılması Zaytsev qaydasına uyğun olaraq gedir: «spirtlərdən su ayrılan zaman hidrogen ən az hidrogeni olan karbon atomundan ayrılır»:

4. Alkil halogenidləri qələvinin spirtdə məhlulunda qızdırdıqda hidrogen-halogenidin ayrılması

hesabına alkenlər alınır:

СН3 - СН2Cl -> СН2 = СН2

5. Halogeni qonşu karbonlarda olan alkanların dihalogenli törəmələrinə sink və ya maqneziumla təsir

etdikdə də alkenlər alınır:

6. Alkenləri almaq üçün bəzi hallarda asetilen karbohidrogenlərini Pd katalizatorunun iştirakı ilə

seçici hidrogenləşdirirlər.