Alternativ yonilg’ilar

MUHOKAMA Hozirgi paytda dunyoda motor yonilg‟isi sifatida tabiiy gazdan foydalanadigan 20 mln.dan ortiq transport vositasi mavjud. Tabiiy gazning unikal fizikaviy-kimyoviy xossalari, ularning sezilarli darajadagi tabiiy zahiralari, magistralli gazoprovodlar bo‟yicha ularni qazib olish joyidan yetkaziladigan joygacha yetkazish tarmog‟ining rivojlanganligi hamda yonilg‟ining an‟anaviy turlariga nisbatan ekologik afzalliklari tabiiy gazga XXI asrning eng istiqbolli va universal motor yonilg‟isi sifatida qarash imkonini beradi.

MUHOKAMA Hozirgi paytda dunyoda motor yonilg‟isi sifatida tabiiy gazdan foydalanadigan 20 mln.dan ortiq transport vositasi mavjud. Tabiiy gazning unikal fizikaviy-kimyoviy xossalari, ularning sezilarli darajadagi tabiiy zahiralari, magistralli gazoprovodlar bo‟yicha ularni qazib olish joyidan yetkaziladigan joygacha yetkazish tarmog‟ining rivojlanganligi hamda yonilg‟ining an‟anaviy turlariga nisbatan ekologik afzalliklari tabiiy gazga XXI asrning eng istiqbolli va universal motor yonilg‟isi sifatida qarash imkonini beradi.

Motor yonilg‟isi sifatida tabiiy gazdan foydalanish – intensiv rivojlanayotgan yo‟nalish bo‟lib, u yaqin kelajakda gaz sanoatining mustaqil yuqori rentabelli nimsohasiga aylanadi. 7…10 yildan keyin tabiiy gazdan avtomobil transportda foydalanishning yillik hajmi 5…6 mlrd.m 3 ga etishi, uzoq kelajakda esa 20…25 mlrd.m 3 dan ortishi uchun hamma asoslar mavjud [3]. Respublikamizda ham tabiiy gazning ko'plab zahiralari bor va bu zahiralarda yuqori sifatli tabiiy gazlar bo'lib ulardan avtomobil dvigatellari uchun yonilg'i sifatida foydalanishda ortiqcha gazni qayta ishlash yoki kimyoviy usullarda ishlov berish texnologiyalari qo'llanilmasdan, to'g'ridan-to'g'ri yonilg'i sifatida foydalanish mumkin [7]. 1991 yildan boshlab tabiiy gazni O‟zbekistonda ishlab chiqarish 41,9 mlrd.

Motor yonilg‟isi sifatida tabiiy gazdan foydalanish – intensiv rivojlanayotgan yo‟nalish bo‟lib, u yaqin kelajakda gaz sanoatining mustaqil yuqori rentabelli nimsohasiga aylanadi. 7…10 yildan keyin tabiiy gazdan avtomobil transportda foydalanishning yillik hajmi 5…6 mlrd.m 3 ga etishi, uzoq kelajakda esa 20…25 mlrd.m 3 dan ortishi uchun hamma asoslar mavjud [3]. Respublikamizda ham tabiiy gazning ko'plab zahiralari bor va bu zahiralarda yuqori sifatli tabiiy gazlar bo'lib ulardan avtomobil dvigatellari uchun yonilg'i sifatida foydalanishda ortiqcha gazni qayta ishlash yoki kimyoviy usullarda ishlov berish texnologiyalari qo'llanilmasdan, to'g'ridan-to'g'ri yonilg'i sifatida foydalanish mumkin [7]. 1991 yildan boshlab tabiiy gazni O‟zbekistonda ishlab chiqarish 41,9 mlrd.