Arin qaraçay balkar -azərbaycan türkcəSİ SÖZLÜk bey hadi TƏBRİZ 2006 a 1



Yüklə 6,55 Mb.
səhifə18/65
tarix10.04.2017
ölçüsü6,55 Mb.
#13755
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   65

-göləkni teşmək: gömləği çıxarmaq.

çözülmək deşilmək. dəlinmək. sədrəmək. -sicim sədrədi11: ip çözüldü.

çuba11 bağ. bandaj. qorsə.

çubar11 alaca. alacalı.

çubaymaq11 azalmaq.

cubran11 tarla siçanı. dağ sıçanı.

cubu11 yubu. tüklü. qıllı.

çubuq çıbıq11. dal. balaqa11. çiçqın11. sopa.

çubur11 qısa. kəsik.
-çubur qaptal: bir tür qafqas qiyafəi.

cücə qosta11. maqa11. baqa. bala.

cücək11 civciv.

çuçqulamaq11 çuçqumaq11. qarıştırmaq.

çuçqumaq11 çuçqulamaq11. qarıştırmaq.

çuçqur11 şəlalə. çağla.

çüçqürmək11 aqsırmaq. hapşırmaq. aqsırtmaq. hapşıtrmaq.

cücü11 qurt. solucan.
-ət cücü bolqandı: ət qurt tapmış. ət qurtlanmış.
-çibinlər cücü saladılar: sinəklər qurt bırakırlar.

cudaymaq11 acgözlük yapmaq.

cudu11 acgöz. tamahqar.

cudulanmaq11 acgözlük etmək.

çuğun çögən11. tökmə qazan.

çüktürmək çompaytmaq11.

cul11 yul. yol. başlıq. fidyə

cula11 yula. yaraya qoyulan fitil. piltə.
-cula salmaq: irinli yaraya fitil qoymaq.

culamaq11 yulamaq. yulbarmaq. fidyə ödəmək. -baş yulmaq: başlıq vermək.

cular11 yular. culov. cilov.

culdurmaq11 yuldurmaq. kəffarə vermək.

culiya11 yuliya. yankəsən. kurnaz.

culov cilov. cular11. yular.

çulqam11 dolama şəklindən corab. topaq. paket. boqca.

çulqamaq11 dolamaq. salmaq.

çulqanmaq11 qıvrılmaq. dolanmaq.
-ac it çulqanıb yatar: ac it qıvrılıb yatar.

çulqav11 dolama şəklində corab.

culqunmaq11 yulqunmaq. yolunmaq.

çulqurum11 topraqta ot çıxmayan yerlər.

culquşmaq11 yulquşmaq. küfürləşmək. qavqalaşmaq.

çulsuz11 çırttaqa11. çırtçappa11. çırçappa11. hırpanı. yalınayaq. yalınyaxa.

culuv11 yuluv. yoluv. fidyə.

cumaqçı11 yumaqçı. nağılçı. dasdan anlatan. ozan.

cumaqlaştırmaq11 yumaqlaştırmaq. dasdanlaştırmaq. hikayə edib anlatmaq.

cumaqo11 bax > yomaq. nağıl. anğıl. məsəl. dasdan.
-el berqən cumaq: bilməcə.
-cumaq aytmaq: məsəl anlatmaq. bilməcə sormaq.

cumduruq11 yumduruq. yumruq.

cüməri11 yuməri. həyanlarn sevərək otladığı iyi cins ot.

cumlamaq11 yumlamaq. 1. əl qoymaq. 2. qapqamaq. müsadərə etmək. 3. toplamaq.

cumlanmaq11 yumlanmaq. əl qonulmaq. toplatılmaq. müsadirə edilmək.

cümlə11 ərkən, erkən doğan quzu.

cummaq11 1. yumaq. 2. bir tür peynir. -qar cummaq: qar topu. 3. yummaq. -soğur elqə qirsəng sənda gözünğü cum: korların köyünə girsen sən də gözünü yum. 4. batmaq. taşaymaq11. çöməlmək11. uqutlamaq11. saldırtmaq. təhrik etmək.

cummay-cummay11 yumay yumay. kiçik kiçik. damla damla.

çumoq11 təzə tərəyağına əkmək parçaları atılaraq yapılan bir yemək.

cumoru11 yumoru. iyi. gözəl.

cumuq qöz11 yumuq göz.

cumuq yumuq. taşatın11. batqın. yaşın. yaşrın. gizlicə.

cumuqu11 mərcimək. -qara cumuqul: mərcimək. -qızıl cumuqul: qırmızı

cumurtqa11 yumurta.

cün11 yün.
-yün taraq: yün tarağı.

çunaq11 qısa qulaqlı. qulaqsız.

cunçuluv11 yunçuluv. sıxıntılı. müşqül.

çunçumaq11 yunçumaq. utanmaq. sıxılmaq. sıxıntıya düşmək.

çunçumaq11 yunçumaq. utanmaq. sıxılmaq. sıxıntıya düşmək. -tişirunlarnı ortasında yaş çunçudu: qadınların ortasında dəliqanlı utandı.

cunçutmaq11 sunsutmaq. sınsıtmaq. yunsutmaq. utandırmaq. məhcub etmək. rahatsız etmək. sıxıntıya düşürmək.

cunçuv11 yunçuv. sıxıntı. utanc. məhcubiyət.

çunğqul11 sütü kəsilmiş inək, qoyun.

çunqur11 çanqur. çuxur.

çuppaqan11 göylərin tanrıcası. göy anası.

çuppurlanmaq11 təqdis edilmək.

çupuldamaq şıpırdamaq. suda çıpınmaq.

çuq çoq. saç topuzu. püsgül. saçaq.

cuq11 1. tumuq. üz. yüz. burun. -atnı cuqu: atın burnu. 2. sarp qaya.

cuqlanmaq11 yuqlanmaq. sönmək.

cuqqul-curun etmək11 parça parça etmək. parçalanmaq.

çuqu11 gəvrək.

cuqu11 uyqu.

cuqu11 yuqu. ləkə.
-yav yuğu: yağ ləkəsi.
-qan yuqu: qan ləkəsi.

çuqunmaq11 doluşmaq.

çuquq etmək hıçqırmaq.

çuqur -çuxur yer: dərə. qobu11. kopu. kovpu. kovuk.

cuqur11 yuqur. bənəkli. ləkəli. alaca.
-cuqur səpgil: cilli.

çuqurbet11 yüzündə bənəklər olan.

cuquşlu11 yuquşlu. yoxuşlu. soqulqan. canayaxın.

cuquşlu11 yuquşu. yoquşlu. faydalı.

cuqutur11 yuqutur. 1. böyük aşığ gəmimiği. 2. dağ geçisi.
-cuqutur eçqi: dişi dağ geçisi.
-cuqutur qulakina yel qaqqança: aldırmamaq. önəm verməmək. umursamamaq.

çuquy11 ən uc. zirvə.

cur11 yur. asav. yabanı.

cürətli bazınmaz11. cəsrətli. qorxmaz. cəsur. bazıncaq11.

curqa11 yurqa. yeralma.

cürü yürü. cimi. cemi.

çürük çirik11. əzüv11. pura11. pozuk. qırıntı. toz.

çurum11 səbəb. bahana.

çürümək puralanmaq11. çirimək11. söngmək11.

çurumlamaq11 bahana etmək. səbəb iləri sürmək. baxana bulmaq.

çurumlu11 bahanali. səbəbli.

çurumsuz11 bahanasiz. əngəlsiz.

çürümüş çirigən11.

curun11 parça.

curunlamaq11 parça kəsmək.

cürüq11 yürük.1. sürətli. hızlı. çabuq. səri. canlı. çevik. 2. canlı. əğik. tük kimi. sıxıntısız.
-cüyrük itni tülkü süyməz: sürətli iti tülkü sevməz.

cürüş yürüş. hız. tempo.
-cürüşün sərivün edmək11: hıznı yavaşlatmaq.

cürüşlü11 yürüşlü. hızlı. iti. yüksək tempolu.

çürütmək qaqsımaq11. küf qoxmaq. tınçıtmaq11. pozmaq. qoxutmaq.

cürütmək11 yürütmək.

cürütüvçü11 yürütüvçü. sürücü. şoför.

cüt ciq. qoş11. əkləm. boğum. bənd.

cut11 yut. acgöz.

cuta yuta. acgöz. tamahkar.

cütçi ( c <> y ) yutçi. yerçi11. əkinçi. tarımla uğraşan.

cutday11 yuttay. acgöz. obur.

cutdayqa11 yutdayqa. acgöz. obur.

cutlama11 yutlama. tamahkar. acgöz.

cutlandırmaq11 yutlandırmaq. acgözlük etmək.

cutlanmaq11 yutlanmaq. acgözlük etmək.

cütləşmək aylanmaq.

cütləşmək qoşlaşmaq11. əkləşmək.

cutluq11 yutluq. acgözlük. hirs.

cutmaq11 yutmaq.

cutqöz11 yutqöz. acgöz.

cuttaqa11 yuttaqa. acgöz.

cuttaqay11 yuttaqay. acgöz.

cuttay11 yuttay. acgöz.

cütü11 yütü. kəsgin.

çuv -ad çuv: ad sav. ad san. ünvan.

çuv11 ilham verici. canlandırıcı. ün. şöhrət. yabanı təkə. dağ geçisi.
-at-çuv: ad-san.
-çuv çıqarmamaq: qonuşmamaq. səs çıxarmamaq.

çuval meşok. meşik. beşik. başoq. bağşıq. bağlı.

çuval qanar11. torba. tobra11. dobra. artmaq11. heybə. -dəri yaxud göndən yapılmış çuval: yarı qabçıq11. -dəri çuval, torba: qissə. kissə. qıssa11.

çuvaldır çuvaldız. böyük iğnə.

çuvaldız çuvaldır. böyük iğnə.

çuvana11 təpə. alçaq dağ.

çuvaq11 açıq, parraq hava.

cuvaş11 yuvaş. sakin. ağırbaşlı. səssiz. uysal.
-qonaq qoydan yuvaş: qonaq qoyundan daha uysaldır.

cuvaşdır11 yuvaşdırmaq. sakinləştirmək.

cuvaşsınmaq11 yuvaşsınmaq. biraz sakinləşmək. qorxusu geçmək.

cuvdurmaq11 yuvdurmaq. yıqatmaq.
-ayıbın yuvdurmaq: suçunu təmizləmək.

cüvə11 mantar.
-eşək cüvə11: bir tür mantar.

cuvmaq11 yuvmaq. yoğmaq. yıxmaq.

çuvqal11 saç pərçəmi. kakil.

cüvüldəmək 1. cıvıldaşmaq. ötmək. 2. vızıldamaq. uğuldamaq.

cüvüldəv11 cıvıltı.

cüvüldəvüq11 çox cıvıldayan. çox şamata yapan. gürültü çıxaran.

cuvulmaq11 yuvulmaq. yıqanmaq.
-məni gönçəqim yuvuldu: mənim şalvarum yıqandı.

cuvurqan11 yuvurqan. yorqan.
-yuvurqan sırmaq: yorqan qaplamaq.
-yuvurqan tolturmaq: yorqan qaplamaq.

cuvurt11 yoğurt.

çuvut11 yahudi.

çuxur aran11. dərə. batuv11. alçaq. dərin. çunqur11. çanqur. oyuq. pura11. qazqan11.

çuxur quvur11. govur. gor. oyuq. boşluq. tuppuş. duppuş. oyuq.

çüy11 çivi.
-ağac çüy: taqoz.
-çüy qıçqaç: pənsə. kərpətin.

çüyəldi11 nart nağıllarında bir qəhrəman adı.

çüyləmək11 çivilmək.

çüyrə11 əğri. tərs. asgi. əksi.
-çüyrə kişi: çüyrə ağıl: tərs kişi. asqi insan.
-çüyrə aylandırmaq: tərs çevirmək.
-çüyrəsinə: tərsinə. əksinə. asqına. əğri.
-qumaşnı çüyrəsi: qumaşın tərs yüzü.

çüyrə11 əğri. tərs. asqı. əksi.

çüyrəlik11 ixtilaf. anlaşmazlıq.

çüyüldəmək11 uğuldamaq.
-qulaq çüyüldə: qulaq uğuldaması.

çüyürmək11 çevirmək. 1. bükmək. burmaq. 2. dodaq bükmək. yüz əkşitmək.
-mıyıqların çüyür: buğlarını burmaq.

cüzüm11 üzüm.

cüzüv11 yüzüv. yüzmə.

cüzüvüq11 yüzüvüq. iyi yüzən. iyi yüzücü.

əbəköməçi abaza qoyan11..

əbəqqu11 mirasçı. varis.

əbzə11 qarınca.

eciqi-üstüü11 içi dışı.
-eciqnə dəri: təfsilatlı. ayrıntılı.
-eciqnə-üstününə yetmək: içləmək. açıqlamaq. detaylarına inmək.

eciqləmək11 hicələmək.
-yazuvnu eciqləb gücdən oxudu: yaziyi həcələyərək çətin, zar zor oxudu.

əclaflıq alçaqlıq. uçuzluq11. ucuzluq. iffətsizlik.

eçqaqaç qara ağac.

eçqəmək11 sallamaq. təprətmək. hərəkət ettirmək.

eçqəmək11 uyutmaq. cocuq uyutmaq.

eçqi geçi.
-cuqutur eçqi: dağ geçisi.
-eçqi ağac11: qara ağac.
-qaşqa eçqi: dağ geçisi.
-qaşqa eçqi: dağ geçisi.
-eçqiləri tikələmək
11: küsmək. darılmaq.
-eçqilərin qozqa: qızdırmaq. öfgələndirmək.

edəmək eləmək. iləmək11. e'mal edmək.

edik etiq11. qapalı.

edim etim11. feil.

edmək -bir birinə edmək: birbirinə düşürmək.

əfəndi xoca. imam. molla.

eğdirmək -baş eğdirmək. yegəndürmək11.

egəmən dikə. gücü əlində tutan. hakim.

əğik anqav11. dəli. qaçıq. cürüq11. yürük. canlı. türkən. tükkimi. sıxıntısız. söl11. sakin. dingin. zayıf. gəvşək. yatlama11. meyilli.
-əğik qaçıq: santa11. yarım ağıllı. -çox əğik, qolay, yüngül: baytamal11.

əğikləmək söləymək11. sakinləşmək. yatışmaq.

əğikləşmək söllənmək11. sakinləşmək. dinmək. yatışmaq. yumuşamaq.

əğiklətmək söləytmək11. sölləndirmək11. dindirmək. yatıştırmaq. yumuşatmaq. yatıştırmaq. dindirmək. söngdürmək11. söndürmək. dindirmək. yumuşatmaq.

əğiklik əğrilıq. çarplıq11. tartıqlıq11.

əğilmək qınqırlanmaq11. -qıyışmaq11. yan yatmaq. qıysaymaq11. bükülmək. -önündə əğilmək: baş əğmək. yükünmək. çökünmək.

əğilməz çortağıl11. inadçı.

eğitim tərbiyə. qalı11. üyrəniv11. tə'lim.

eğitimli işmər11. işər. usta. işi bilən.

eğitmək üyrətmək11. alıştırmaq. öğrətmək.

əğləncə qülqü11. gülmə. yubanç11. gürgülüş11. şölən. neşə. tobalaq11.
-əğləncə düşgünü qadın: bayraqta11. qaltaq. şıllıq. fahişə. qəhbə.

əğləndirici oyunlu11. gülünc. tühaf. xoş.

əğləndirmək qeçindirmək11. oyalamaq. yubatmaq11. oyanmaq. təsəlli etmək.

əğlənmək bəzimək11. keflənmək. könül əğləndirmək. qeçinmək11. oyalmaq. qozutmaq11. qızdırmaq. sataşmaq. alay etmək. yubanmaq11. oyalanmaq.

əğmək bükmək11. -baş əğmək: önündə əğilmək. yükünmək. çökünmək.

əğmək qıysaytmaq11. bükmək. qıytıqlamaq11. bükmək.

əğrəti qıydırma11. süslü püslü. cafcaflı. yapmacığ.

əğri -əğri bacaqlı: tırbıc11.

əğri çonçaq11. yanaki. yan yatmış. zuqqu. şaşı. çüyrə11. tərs. asqı. əksi. qılca. qıyık11. çapraz. qınqır11. belqav11. belkəv. buruş11. bükük. çaldiyin11. çarpaz. qılmay11. yan yatmış. qıcaq11. qıycaq. qılanç11. qıysıx11. qıytıq11. yamuq. qılav11. qılca11.
-qılca müyüz11: əğri buynuzlu inək.
-ayaqlarını əğri basan: çarpıq.baymaq11. baymıq.
-sırtı əğri: belqavsırt11. kambur.
-əğri burunlu: qılcaburun11.
-əğri büğrü: küttü11. əzilmiş. qınqır boqur11. qınqır mınqır11.
-ocaq qınqır bolsa da tütünü tüz çıxar: baca əğri olsa da dumanı düz çıxar.

əğrilik belqavluq11. çarplıq11. tartıqlıq11. əğiklik.

əhliləşmək üyürsünmək11. evcilləşmək. alışmaq. yaxınlaşmaq. yaxınlıq duymaq.

əhliləştirmək üyürsündürmək11. evcilləştirmək. alıştırmaq. yaxınlaştırmaq.

ehtiyatsız düşüncəsiz. oysuz11. ussuz.

ək calqam11. yanqam. uzatma parçası. çalqav11. yanqav. qoşaq11. parça.

əkəv ekəvlən. ik kişi.

ekevlən ekev. iki kişi.

əkiləcək yer sabanlıq11. tarla. topraq.

əkinçi sabançı11. citçi.

əkinçilik sabançılıq11. citçilik.

əkintoy sabantoy11. yazda tarlalar əkinə hazırlandıqtan sonra yapılan böyük şölən.

əkləm cüt. ciq. qoş11. boğum. bənd.

əkləmək çalqamaq11. yanqamaq. qoşmaq11. qatmaq.

əklənmək qoşulmaq11. qatılmaq.

əkləşmək qoşlaşmaq11. cütləşmək.

əklətmək qoşdurmaq11. qattırmaq.

əkmək qırcın. təndər11. çörək.
-tava gırçını: tava əkməği.

ekonomik ayavlu11. tutumlu.

əksi asqi. çüyrə11. əğri. tərs.

əkşi buruq. kəkrəmsi. qalın11.

əksik çola11. cola. gədik. fürsət. qırtı11. az. qıyav11. nüqsan. qusurlu. şarayıb11. çarayıb. utanc. ayıb. qusur.

əksikli qusurlu. söqünclü11. ayıblı.

əksiklik əksiklik. yetişimsizlik11. qusur. nüqsan. kəmlik11. yetərsizlik.

əksiltmək böqsərtmək11. azaltmaq. tükətmək.

əkşitmək -yüz əkşitmək: dodaq bükmək. -yüz əkşitmək: erşilənmək11. üz asmaq.

əktiyar iktiyar. yetgi.

əl (cocuq dilində) qolca11.
-
əli açıq: tarqan11 darqan. comərt.
-ələ geçirmək: uvuçlamaq11. avuclamaq. qaptamaq.
-əlindən qaçırmaq: yibərmək.
-əl qoymaq: cumlamaq11. yumlamaq.
-əldən düşmək: alqasınmaq11. zayıf düşmək. gücsüz qalmaq. quvvəttən düşmək.
-əl yatqınlığı. qolaylıq. yap. əb11. -əl ayası: ayaz11. avuc.
-əlindən gəlmək: sözü geçmək:-qolundan gəlmək.
-ələ qeçirmək: biyləmək11. bəyləmək. bağlamaq. qaptamaq.
-ələ salmaq: çamlamaq11. alaylamaq. məsxərə edmək.

el il. "i" ilə başlamış sözlər "e" ilə başlamış sözlərə qarşıdır, tərsdir.

el11 1. xalq. toplum. -el nökər: dışarıdan gəlib bir köyün xalqına qatılıb yaşayan kimsə. xalqın yeni üyəsi.
-el tükürsə, göl bolur: xalq tükürsə göl olur.
-el törə11: xalq məhkəməsi.
-elni gücü dənqiz: xalqın gücü dəniz.
2. köy. kənd. -tav el: dağ köyü.
3. yurt. vətən. memləkət.
-elbərgən çomaq: bilməcə.

elber11 bilməcə.

elbuz dediqoducu. fitneci.

əlcək qolluq11. qolqab11. qoltaq. əltək. əldivan. -qol qab11: əldivan.

elçi kələçi11. arabulucu. dünür. temsilci.

eldirəy11 quzu dərisi.

əldivan əlcək. qol qab11. qolluq11. qolqab11. qoltaq. əltək. əlcək. qolqab11.

elə dərhal. -aytqanın yerqə yetdirmə: söyləniləni elə (dərhal) yerinə qətirmək.

eləcumar yiyəni dəlirtən bir tür ot.

ələk ilək. 1. ilgisi olan. bağı olan. 2. ələvul11. qəlbir.
-ələk ağac: ələk qasnağı.
-qıbıt ələk: tarı ələk: qəlbir.

eləmək iləmək11. edəmək. e'mal edmək.

eləmən nifuzlu. sıylı. e’tibarlı. önəmli kişi.

ələvul11 qəlbir. ələk.

elgəncəq11 yılgəncə. yelgəncə. qorxaq. ürkək.

elgənmək11 yelgənmək. yılgənmək. ürkmək. qorxmaq.

elgənməz11 yelgənməz. yılgənməz. cəsur. qorxmaz.

Yüklə 6,55 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   65




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin