Arktika va subarktika tundrasining tuproqlari Reja: I. Kirish

Shuningdek, botqoq va ko’llar bilan egallangan yopiq pastliklar ham mavjud. Tuproq paydo qiluvchi ona jinslari. Tekisliklarida morenalar, muz suvlari va allyuvial keltirilmalardan iborat ona jinslari tarqalgan. Dengiz terassalarida sho’rlangan jinslar ham uchraydi. Tog’li rayonlarda tub jinslarning ellyuvial-delyuvial yotqiziqlari asosiy rol o’ynaydi. O’simliklari: Tundrada o’rmonlar deyarli bo’lmaydi. Shuning uchun ham “Tundra” so’zi fincha “o’rmonsiz joy “ ma’nosini bildiradi.

Tuproq paydo qiluvchi jarayonlar issiqlik yetarli bo’lmagan sernam sharoitda kechadi.Sernam sharoitda organik moddalar anaerob parchalanib torf to’planadi.

• Tuproq paydo qiluvchi jarayonlar issiqlik yetarli bo’lmagan sernam sharoitda kechadi.Sernam sharoitda organik moddalar anaerob parchalanib torf to’planadi.
• Tundra zonasida zonal tip tundra –gleyli, tuproq; shu bilan birga botqoq-gleyli, chimli-o’tloq, podjol-gleyli tuproqlar uchraydi.
• Tuproqlar kislotali va kuchli kislotali reaksiyaga ega asoslar bilan to’yinishi 20-70%, gumus miqdori 2-7,5%, oziqa elementlarga boy emas. Ushbu tuproqlar asosan Shimoliy bug’uchilik uchun yem-hashak bazasi hisoblanadi.Yopiq va ochiq gruntlarda sabzavot ekiladi.

75,6% maydoni (136mln ga ) bug’uchilik yaylovlaridan, 4 %o’rmon va butazorlardan, 9,4% botqoqliklardan va 10% yaroqsiz yerlardan iborat. Tundraning janubiy qismida botqoqli tuproqlar keng tarqalgan. Tundra zonasida tundra gleyli tuproqlar zonal tuproq tipi hisoblanadi va keng tarqalgan. Tundra gleyli tuproqlar 4 tipchaga bo’linadi: tundra kuchsiz gleyli gumusli; tundra gleyli chirindili; tundra gleyli torfli; tundra gleyli podjollashgan.

75,6% maydoni (136mln ga ) bug’uchilik yaylovlaridan, 4 %o’rmon va butazorlardan, 9,4% botqoqliklardan va 10% yaroqsiz yerlardan iborat. Tundraning janubiy qismida botqoqli tuproqlar keng tarqalgan. Tundra zonasida tundra gleyli tuproqlar zonal tuproq tipi hisoblanadi va keng tarqalgan. Tundra gleyli tuproqlar 4 tipchaga bo’linadi: tundra kuchsiz gleyli gumusli; tundra gleyli chirindili; tundra gleyli torfli; tundra gleyli podjollashgan.