Article · December 022 citations reads 323 author

Foydalanilgan adabiyotlar
1. Aliqulova N. Adabiyot o‘qitishda adabiy tahlil masalalari // Til va adabiyot ta’limi, 2018, 3-son.
2. Todorov T. What is literature for? // New literary history 38.1, 2007, p. 13.
3. Narqo‘ziyeva G. Ta’lim psixologiyasi va ta’lim psixologiyasining zamonaviy tendensiyalari // Fan va ta’lim, 2020.
4. Shikarimova K.A. Pedagogik qobiliyat va pedagogik mahoratning ta’lim berishdagi ahamiyati // Fan va ta’lim (maxsus 
2-son), 2020.
Qadim asrlardan beri jahon va о‘zbek adabiyotida folk-
lordan foydalanib kelinadi. Bu jarayon turli davrlarda turli-
cha kechgan. Xususan, о‘zbek yozma adabiyoti folklordan 
janr, sujet, vazn va qofiya qо‘llashni о‘zlashtirgan bо‘lsa-da, 
ma’lum qonuniyatlar asosida uyg‘unlashib, badiiy jihatdan 
taraqqiy etgan. Shu tariqa mif, afsona, rivoyat va boshqa 
kо‘plab folklor janrlarining о‘zbek she’riyatiga ta’sir doirasi 
kengaygan. Alla, yor-yor kabi folklor janrlari istiqlol davri 
о‘zbek she’riyatiga ham kо‘cha boshladi. Bu esa, mazkur 
davr she’riyatida folklorizmning yangi kо‘rinishlarini paydo 
qildi.
“Folklor” va “folklorizm” atamalari orasidagi farqni ilk bor 
adabiyotshunos Bahodir Sarimsoqov ilmiy asoslab berdi: 
“
Biror ijodkor asariga biror maqsad bilan kiritilgan folklorga 
xos barcha materialni folklor deb emas, balki folklorizm at-
amasi bilan yuritish lozim, chunki unga ijodkor tomonidan 
muayyan bir ishlov berilgan bо‘ladi
” [1: 86]. Demak, badi-
iy adabiyot bilan folklor о‘rtasidagi ijodiy aloqa о‘ziga xos 
an’ana bо‘lib, ma’lum estetik qonuniyatlar doirasida kech-
adigan jarayondir. Bu ijodiy aloqalar natijasida badiiy ijodda 
yuzaga kelgan sujet va obrazlar, mavzu va badiiy detallar 
badiiy adabiyotga, xususan, she’riyatga kо‘chib, ijodkorning 
badiiy niyati, individualligi va poetik iqtidoriga bog‘liq holda 
talqin qilina boshlagan. 
Biz ushbu maqolada she’riyatda folklorizm mavjudligini 
badiiy modifikatsiyasining bir turi sifatida isbotlashga urind-
ik. Zero, rus adabiyotshunosligida badiiy adabiyotda (nasr, 
nazm) folklor unsurlarining mavjudligi modifikatsiyaning bir 
kо‘rinishi sifatida qaraladi: “Yozuvchining ijodiy evolutsiya-
si folklor unsurlari bilan chuqur va fundamental bog‘langan 
bо‘lib, shakl va mazmun folklor elementlari bilan boyib bora-
di hamda janr modifikatsiyasini yuzaga keltiradi” [2: 23]. 
Bundan tashqari, tadqiqotchi Nilufar Sultonova “Adabiyotda 
modifikatsiya jarayoni” maqolasida folklorizmning badi-
iy adabiyotda mavjudligi modifikatsiyaning bir kо‘rinishi 
ekanligini qayd etadi: “Rus tilida ijod qiladigan yoqut yozu-