Arxitektura Fakulteti "Arxitekturaviy konstruksiya"

---

O’zbekiston Respublikasi Oliy Ta’lim, Fan va Innovatsiyalar Vazirligi 
Toshkent Arxitektura va Qurilish Universiteti 
Arxitektura Fakulteti 
“Arxitekturaviy konstruksiya” fanidan 
MUSTAQIL ISH 
Mavzu: Zinalar va liftlar 
 
Guruh: 3-21 
Bajardi: To’ychiyev J.  
Qabul qildi: Berdimurodov A. 

---

REJA: 
I. Kirish. 
II. Asosiy qism: 
- Zinalar paydo bo’lish tarixi; 
- Zinalar konstruktiv elementlari va turlari; 
- Liftlar paydo bo’lish tarixi; 
- Liftlarning loyihalanishi va turlari. 
III. Xulosa. 
IV. Foydalanilgan adabiyotlar. 
 
 

---

KIRISH 
Zinapoya – konstruktiv, funktsional element bo'lib, bir qator 
zinapoyalar shaklida vertikal ulanishlarni ta'minlaydi. Ko'pincha, 
bu atama bino yoki inshootning elementi sifatida zinapoyalar bilan 
bog'liq.
Lift (inglizcha - lift – ko’tarmoq) - qattiq yo'riqnomalar bo'ylab 
harakatlanadigan maxsus platformalarda yuklarni vertikal 
harakatlantirish uchun mo'ljallangan yuk ko'taruvchi mashinaning 
bir turi.
Zamonaviy qurilishda ushbu konstruktiv elementlar binoning 
asosiy qismlariga aylandi. Zinalar qadim zamondan ishlatilingan 
bo’lib, eng ko’p ishlatilinadigan vertikal bog’lanish hisoblnasada, 
shaharlarda industrial qurilish rivoji va ko’p qavatli binolarga 
ehtiyoj ortib borayotganligi sababli, liftlar ham inshootlarda keng 
qo’llanila boshlandi.
Hozirgi kunda zina va liftlarning ko’plab turlari mavjud; ularning har biri ma’lum bir funksional 
talabga binoan kategoriyalarga ajratilinadi. Inshoot strukturasini inobatga olgan holda, unga tog’ri 
keladigan zina va lift turini tanlash, ularni tog’ri joylashtirish, hamda xavfsizlik qoidalariga javob 
beradigan qilib loyihalash – arxitektorlarning muhim vazifalaridan biridir.

---