Elektr zanjiri - bu elektr toki uchun yo‘lni tashkil etuvchi qurilmalar va obyektlar to‘plamidir. Elektr zanjiri elementlari aktiv va passiv elementlarga ajratiladi.
Zanjirning passiv elementlari qatoriga rezistorlar, kondensatorlar va induktivliklar kiradi.
Rezistor (ba`zan rezistiv element, rezistiv qarshilik, Omik qarshilik degan nomlari ham uchraydi) deb, elektr energiyasi sarflanib, uning xususiyatlari U=Ri yoki i=GU bog‘lanishlar bilan ifodalangan elementga aytiladi. Bunda R- qarshilik va G- o‘tkazuvchanlik deb nomlangan proportsionallik koeffitsientlari. R va G o‘zgarmas bo‘lganda chiziqli va aksincha, R va G lar tok yoki kuchlanishga bog‘liq o‘zgarganda nochiziqli qarshilik yoki nochiziqli o‘tkazuvchanlik deyiladi.
Rezistorlar ((a)-chiziqli, (b)-nochiziqli) va ularning VAXsi (d).
Elektr energiyasini zahiralash xossasiga ega bo‘lgan, fizik xususiyatlari q=Cu tenglama bilan ifodalanuvchi kondensatorning ideallashtirilgan elementi sig‘im elementi deyiladi. C proportsionallik koeffitsiyenti sig‘im deyiladi va Farada [F] o‘lchov birligiga ega. rasmda chiziqli (a), nochiziqli (b) sig‘imning belgilanishi hamda q=Cu bog‘lanishlar keltirilgan.
Elektr energiyasini zahiralash xossasiga ega bo‘lgan, fizik xususiyatlari q=Cu tenglama bilan ifodalanuvchi kondensatorning ideallashtirilgan elementi sig‘im elementi deyiladi. C proportsionallik koeffitsiyenti sig‘im deyiladi va Farada [F] o‘lchov birligiga ega. rasmda chiziqli (a), nochiziqli (b) sig‘imning belgilanishi hamda q=Cu bog‘lanishlar keltirilgan.
Chiziqli (a) va nochiziqli (b) sig‘im elementi va ularning xarakteristikalari (d).
Indiktivlik bu-oʻtkazgichdan yasalgan konturdan bir amper tok kuchi oʻtayotganda shu konturni kesib oʻtuvchi magnit maydon induksiyasi oqimini vujudga keltirish xususiyati.
Indiktivlik bu- oʻtkazgichdan yasalgan konturdan bir amper tok kuchi oʻtayotganda shu konturni kesib oʻtuvchi magnit maydon induksiyasi oqimini vujudga keltirish xususiyati.
Berk kontur bilan chеgaralangan sirtni kеsib o’tuvchi magnit maydon induktsiya vеktori oqimining har qanday o’zgarishi shu konturda elеktr tokini hosil qiladi (Faradеy tajribalari). Bu tok induktsion tok dеyiladi. Shu tokning qayd qilinishi konturda EYUK mavjud ekanligini bildiradi. Bu EYUK induktsion EYUK dеyiladi. Induktsion tokning hosil bo’lish jarayoniga elеktromagnit induktsiya hodisasi dеyiladi
