Asosiy geologiya fanlari. Amaliy geologiya bu mutaxassislik nima Geologiya fan sifatida Kirish

Geologiya- Bu yer qobig'ining va butun Yerning tarkibi, tuzilishi va rivojlanish tarixi haqidagi fanlar majmuasidir.
Geologiya:
To'g'ridan-to'g'ri usullar- tog‘ jinsi namunasi laboratoriyada tekshiriladi, tajribalar o‘tkaziladi, o‘lchovlar o‘tkaziladi; er qobig'ini burg'ulash. (80-90-yillardagi Kola yarim orolida eng katta burg'ulash, 1500 m, 12,5 km)
Bilvosita usullar- atmosferaning ifloslanishini o'simliklar yordamida o'rganish, atmosfera havosini o'rganish, rentgen nurlari;
Geologiya ob'ekti- bu erning qattiq qobig'i "litosfera" - tosh.
Geologiya fani– litosferadagi geologik jarayonlar tizimi.
Geologiyani o'rganish usullari:
Geokimyoviy - kimyoviy tahlil yordamida tog' jinslarini o'rganish (makroskopik)
Geofizik - sayyoramiz tuzilmalarini fizik parametrlar yordamida o'rganish.
Paleontologik - er qobig'ining cho'kindi qatlamlarining nisbiy yoshini o'rganadigan fan.
Aerokosmik
Kompyuterda modellashtirish va boshqa axborot usullari
Aktualizm usuli yoki fikrlash usuli.
Fikrlash usulining mohiyati: o'xshash sharoitlarda geologik jarayonlar shunga o'xshash jarayonni kuzatib boradi. Shu sababli, zamonaviy jarayonlarni o'rganib, uzoq o'tmishda o'xshash jarayonlar qanday o'tganligini aniqlash mumkin. Tabiatda zamonaviy jarayonlar kuzatilishi mumkin (vulqon otilishi yoki tosh namunalarini yuqori harorat bosimi va bosimiga ta'sir qilish orqali sun'iy jarayonlarni yaratish). Biroq, tarixiy yo'lda geologik va geografik vaziyat qaytarib bo'lmaydigan darajada o'zgardi va biz har doim ham o'tmishda sayyoramizdagi sharoitlar haqida to'liq ob'ektiv tasavvurga ega bo'la olmaymiz. Shuning uchun qatlamlarni o'rganish qanchalik qadimgi bo'lsa, aktuallik usulini qo'llash shunchalik cheklangan bo'ladi.
Geologiya fanining tuzilishi va tarkibi.
Geologiya fanining tuzilishi:
Tavsif (statistik)
Dinamik (dinamik)
Tarixiy (retrospektiv)
Geologiya fanining tarkibi:
Geofizika- Yerning tuzilishini, uning fizik xossalarini va qobiqlarida sodir bo'ladigan jarayonlarni fizik usullar bilan o'rganadigan fanlar majmuasi.
Geokimyo - Yerning kimyoviy tarkibi, undagi kimyoviy elementlar va ularning izotoplarining koʻpligi, kimyoviy elementlarning turli geosferalarda tarqalish qonuniyatlari, oʻzini tutish qonuniyatlari, tabiiy jarayonlarda elementlarning birikmasi va migratsiyasini oʻrganuvchi fan.
Geodinamika- geologiyaning yer qobig'i, mantiyasi va yadrosidagi kuch va jarayonlarni o'rganadigan, vaqt va makonda chuqur va sirt massalarini keltirib chiqaradigan bo'limi.
Tektonika- geologiyaning yer qobig'i tuzilmalarining rivojlanishini, tektonik harakatlar va butun Yerning rivojlanishi bilan bog'liq deformatsiyalar ta'sirida o'zgarishini o'rganadigan bo'limi.
Mineralogiya- foydali qazilmalar, ularning tarkibi, xossalari, fizik tuzilishining xususiyatlari va qonuniyatlari, tabiatda hosil bo'lish, topish va o'rganish sharoitlari haqidagi fan.
Petrografiya (petrologiya)- tog' jinslari, ularning mineralogik tarkibi, kimyoviy tarkibi, tuzilishi va teksturasi, paydo bo'lish sharoitlari, tarqalish qonuniyatlari, er qobig'ida va uning yuzasida kelib chiqishi va o'rganilishi haqidagi fan.
Litologiya- cho'kindi jinslar va hozirgi cho'kindilar, ularning moddiy tarkibi, tuzilishi, hosil bo'lish va o'zgarish sharoitidagi qonuniyatlari haqidagi fan.
Paleontologiya- qazilma qoldiqlari, hayot izlari va izlari ko'rinishida saqlanib qolgan yo'q bo'lib ketgan tirik organizmlar, ularning o'zgarishi, makon va vaqt, o'rganish uchun mavjud bo'lgan geologik o'tmishdagi hayotning barcha ko'rinishlari haqidagi fan.
Gidrogeologiya- er osti suvlari haqidagi fan, ularning tarkibi, xossalari, kelib chiqishi, tarqalish va harakatlanish qonuniyatlari hamda jinslar bilan oʻzaro taʼsirini oʻrganadi.
Muhandislik geologiyasi- muhandislik inshootlari qurilayotgan tuproqlarning jarayonlari va hodisalari, xossalari.