Asosiy vositalaming tarkibi, tuzilishi va dinamikasni tahlili

Asosiy vositalaming tarkibi, tuzilishi va dinamikasni tahlili.

Tayyorladi:

Abdug’aniyev Shodibek

Asosiy vositalar tarkibi va dinamikasi tahlili

* Asosiy vositalar – moddiy ishlab chiqarish sohasi kabi ijaraga berish uchun ham

foydalaniladigan noishlab chiqarish sohada uzoq vaqt davomida (bir yildan ortiq)

harakatlanuvchi moddiy aktivlardir

Asosiy vositalar tarkibi va dinamikasi tahlili

• Iqtisodiyotni tizimli va bosqichli ravishda tuzilmaviy yangilash bo’yicha olib borilgan qat’iy chora-tadbirlar mamlakatda ishlab chiqarilatgan yalpi ichki mahsulot tarkibiga ijobiy ta’sir ko’rsatdi. Iqtisodiyotni erkinlashtirish jarayonlarini chuqurlashtirish va kengaytirish bo’yicha ishlar hali hamon davom etmoqda. Asosiy vositalar tahlili bir necha yo’nalishda olib borilishi mumkin, ularni majmuaviy ishlab chiqish esa asosiy vositalar va uzoq muddatli investitsiyalarning tarkibi, dinamikasi va foydalanish samaradorligini baholashga imkon beradi

Asosiy vositalar – ixtiyoriy ishlab chiqarishning eng muhim omillaridan biridir. Ularning

holati va samarali foydalanish bevosita korxonalar xo’jalik faoliyatining yakuniy natijalariga

ta’sir qiladi. Korxonaning asosiy vositalari va ishlab chiqarish quvvatlaridan oqilona

foydalanish barcha texnik-iqtisodiy ko’rsatkichlarni yaxshilash, jumladan mahsulot ishlab

chiqarishni ko’paytirish, uning tannarxi va tayyorlashda sarflanadigan mehnat sig’imini

pasaytirishga imkon beradi

Asosiy vositalar tarkibi va dinamikasi tahlili

Jadval ma’lumotlari ko’rsatadiki, ishlab chiqarish yo’nalishidagi asosiy vositalarning ulushi yil boshidagi 75% dan yil oxirigacha 78% gacha o’sib, noishlab chiqarishdagi asosiy vositalar ulushi mos ravishda pasaygan. Asosiy vositalar tarkibida sodir bo’layotgan o’zgarishlarni aniqlash uchun ularning tarkibini tahlil qilish zarur

Asosiy vositalar tarkibi, tuzilishi va dinamikasi tahlili

Ko’rib chiqilayotgan davr uchun asosiy vositalarning umumiy qiymati 25,3% ga o’sgan.

Ularning tarkibida o’zgarish sodir bo’lgan: mashina va uskunalar ulushi yil boshidagi 58% dan

yil oxirida 60% gacha o’sib, passiv qism ulushi qisqargan. Bunda mashina va uskunalar o’sishi

boshqa asosiy vositalarning o’sish sur’atini ortda qoldirgan