Asosiy vositalar hisobi

Dt Dastgoh (yangi) 1.000.000

Dt Jamlangan amortizatsiya 350.000

Dt Asosiy vositalarni ayriboshlashidan ko’rilgan zarar 50.000

Kt Dastgoh (eski) 550.000

Kt Pul mablag’lari 850.000

Ikkinchi holat - ayirboshlash natijasidagi zararlarni tan olmaslik. Oldingi misolda zararlar tan olinganida, yangi dastgoh xarid bahosi – 1.000.000 hisobga olinib ko’rilgan zararlar 50.000 so’m miqdorda hisoblangan edi. Zarar-larni ko’rsatish ko’zda tutilmagan holda, yangi ob’ektning boshlangich qiymati vu-judga keladigan zararlar summasiga ortadi. Balans qiymati eski dastgohning ba-lans qiymatiga to’langan pul mablag’larini qo’shish yo’li bilan hisoblanadi,so’m hisobida:
Eski uskunaning balans qiymati 200.000
Pul mablag’lari 850.000
Yangi uskunaning hisobdagi qiymati 1.050.000
Muomalalarni bunday qayd etishda zararlar ko’rsatilmaydi:
Dt Dastgoh (yangi) 1.050.000

Dt Jamlangan amortizatsiya 350.000

Kt Dastgoh (eski) 550.000

Kt Pul mablag’lari 850.000
Yangi dastgohga eskirish balans qiymati – 1.050.000 so’mdan kelib chiqqan holda hisoblanadi.
Asosiy vositani ayirboshlash jarayonida agar ayriboshlanayotgan dastgoh uchun beriladigan chegirma uning qoldiq summasidan ortiq bo’lsa, u holda chegirma ayirboshlashdan foyda olish mumkin. Bunda ayirboshlanayotgan asosiy vositaning qoldiq qiymatidan unga kilinaetgan chegirma summasi ko’p bo’lishi kerak. Buni ifodalash uchun o’sha misoldan foydalanamiz. Faraz qilaylik, uskunani almash-tirish sharti quyidagicha, so’m hisobida:
Yangi dastgoh qiymati 1.000.000
Ayirboshlanayotgan dastgohga chegirma - 300.000
Zarur bo’lgan pul mablag’lari 700.000
Bu holda qarama-qarshi savdodagi chegirma (300.000) eski dastgohning balans qiymati (200.000 so’m)dan (100.000 so’mga) ortiq bo’lgani uchun foyda vujudga keldi. Ushbu holatni aks ettiruvchi buxgalteriya o’tkazmasi quyidagicha bo’ladi,so’m hiso-bida: