Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar

Asosiy vositalarga quyidagi to‘rtta talabga javob beradigan aktivlami kiritish mumkin: 1) qiymati 0 ‘zbekiston Respublikasida belgilangan eng kam ish haqining ellik baravar miqdoridan ko‘p bo‘lgan taqdirda; 2) bir yildan ko‘proq muddatda xizmat qilganda; 3) xo‘jalik yurituvchi subyekt tomonidan ulardan kelgusi- da iqtisodiy naf olish mumkin bo‘lganda; 4) ushbu aktivdan mustaqil ravishda foydalana olinish im- koniyati tug‘ilganda.

• Asosiy vositalarga quyidagi to‘rtta talabga javob beradigan aktivlami kiritish mumkin: 1) qiymati 0 ‘zbekiston Respublikasida belgilangan eng kam ish haqining ellik baravar miqdoridan ko‘p bo‘lgan taqdirda; 2) bir yildan ko‘proq muddatda xizmat qilganda; 3) xo‘jalik yurituvchi subyekt tomonidan ulardan kelgusi- da iqtisodiy naf olish mumkin bo‘lganda; 4) ushbu aktivdan mustaqil ravishda foydalana olinish im- koniyati tug‘ilganda.

Asosiy vositalar quyidagi guruhlarga bo‘linadi.
1. Mansubligiga ko‘ra: a) xususiy dorixona muassasalari balansida ifodalanadigan; b) ijaraga olingan dorixona balansidan tashqaridagi.
2. Turlari bo‘yicha: imorat, qurilish, mashina jihozlar, xo‘jalik va ishlab chiqarishdagi inventarlar, transport vosita­ lari va h.k.

3. Foydalanishiga ko‘ra: a) ishlatilayotgani, zaxiradagi; b) harakatda bo‘lmagani — eskirgan; d) ijaraga berilgani. 4. Ishlab chiqarishda ishtirok etayotganiga ko‘ra: a) ishlab chiqarishdagi; b) ishlab chiqarishda bo‘lmagani. Xo‘jalik vositalari shakllanish manbalari 2 ga bo‘linadi: a) xususiy, b) yollangan (qarz). I. Xususiy o‘z navbatida 2 ga bo‘linadi: 1.Asosiy faoliyat vositalarining ustav fondi, ya’ni korxo­ naning asosiy mablag‘i, foyda va budjetga ajratilgan moliya (mablag‘). 2. Maxsus maqsadlar sari vositalar. Bunga amortizatsiya fondi, tashkilot fondi, maqsadli mab- lag‘lar, kutilayotgan to‘lov rezervlari kiradi. Xususiy vosita- lami davlat budjeti hisobidan yoki yuqori tashkilot hisobiga tashkil topishi va korxona sof foyda hisobiga to'ldirish mum- kin.

• 3. Foydalanishiga ko‘ra: a) ishlatilayotgani, zaxiradagi; b) harakatda bo‘lmagani — eskirgan; d) ijaraga berilgani. 4. Ishlab chiqarishda ishtirok etayotganiga ko‘ra: a) ishlab chiqarishdagi; b) ishlab chiqarishda bo‘lmagani. Xo‘jalik vositalari shakllanish manbalari 2 ga bo‘linadi: a) xususiy, b) yollangan (qarz). I. Xususiy o‘z navbatida 2 ga bo‘linadi: 1.Asosiy faoliyat vositalarining ustav fondi, ya’ni korxo­ naning asosiy mablag‘i, foyda va budjetga ajratilgan moliya (mablag‘). 2. Maxsus maqsadlar sari vositalar. Bunga amortizatsiya fondi, tashkilot fondi, maqsadli mab- lag‘lar, kutilayotgan to‘lov rezervlari kiradi. Xususiy vosita- lami davlat budjeti hisobidan yoki yuqori tashkilot hisobiga tashkil topishi va korxona sof foyda hisobiga to'ldirish mum- kin.