Metodologiya (yunoncha methodes - bilish, tadqiq qilish, izlanish yo’li, logos - tushuncha, talimot) amaliy faoliyatini tashkil etish va amalga oshirish tamoyillari, usullari tizimi hamda ushbu tizim haqidagi talimotdir. Metodlar - psixologiyani o’rganish usullari va yo’llari yig’indisi, "Metod" bu bilish, anglash yo’li bo’lib, bu usul orqali fanning predmeti aniqlanadi. (S.L.Rubinshteyn).
Metodlar tizimi yuqorida takidlanganidek, fanning umumiy metodologiyasi metod va metodikalari orasidagi bog’liqlik sxemasi berilgan.
Xulosa va
tavsiyalar
Materiallarni qayta ishlash
Tadqiqot maqsadidan kelib chiqqan holda aniq metodlardan foydalanish.
Metodik tamoyillarga javob beruvchi psixikaning namoyon bo'lishiga doir faktlarni o'rganish usullari, tadqiqot metodlari.
Psixologiya predmetini ilmiy tushunish. Fan metodologiyasi.
Shuni alohida takidlash lozimki, psixologik tadqiqotlarning tashkil etilishiga va o’tkazilishiga malum bir talablar qo’yiladi. Ular quyidagilardir:
Tadqiqotlarni rejalashtirish. Metod va metodikalarni tanlash va ularni sinab ko’rish.
Tadqiqotni o’tkazish joyi.
Tadqiqotni texnik jihozlash.
Tadqiq qilinuvchilarni tanlash.
Tadqiqotchi, shubhasiz, tadqiqotning borishiga tasir etadi va tadqiqotni rejalashtirishdan to xulosa va tavsiyalar chiqarishga qadar ma'suliyatni his qiladi va bu muhim ahamiyatga ega.
Ko’rsatma - u aniq va qisqa bo’lishi lozim.
Tadqiqot qoidasi bayonnoma to’liq va maqsadga yo’nalgan bo’lishi kerak.
Tadqiqot natijalarini qayta ishlash.
Tadqiqot murakkab jarayon bo’lib, uning o’z bosqichlari va pog’onalari mavjud.Psixologik tadqiqot bosqichlarini quyidagi sxemada ko’rish mumkin
IV
| |
Natijalarni sharxlash va xulosalarni ifoda etib berish.
| |
III
|
Tadqiqot natijalari son tahlili. O'rtacha kattalikni, korrelasiya koeffisentini aniqlash, ishlab chiqish va boshqalar. Grafiklarni tuzish
|
II
|
Xulosalarning to'g'riligini isbotlash. Buning uchun turli metodlardan foydalaniladi.
|
I
|
Tayyorlov bosqichi - ilgari surilgan vazifalarni o'rganish, farqlarni aniqlash. Tadqiqot vazifalari va ilmiy farazini belgilash, metodikalarini ishlab chiqish.
|
Shuningdek, ayrim adabiyotlarda psixologik tadqiqot bosqichlari quyidagicha ifodalanadi.
Dostları ilə paylaş: |