Atalar deyir


alğası : üzü.  qabağı) . ( dalğası



Yüklə 13,34 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə7/106
tarix25.03.2017
ölçüsü13,34 Mb.
#12340
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   106

alğası

: üzü. 


qabağı)

. (


dalğası

dalısı)



alğısız, söz yaranmamış, dilsiz, söz dayanmamış

. (

alğı

: duyum. idrak. 

şuur)



(qanıclıq, düşünüş, şuur sözə



 

qaynaqdır, dili qorunmayıb 

yazılmayıb, qısılan, darıtılan dağıtılan elin, sözlə

rid


ə

 uzun 


sür

ə

, sürm



əmiş

{dilivi qoru sözüvü yarat, yavuz düşmanın 



bağrın qarat

. (


bağrın qarat

: umutsuz, mutsuz eyl

ə

)}



64. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

alıb asğun oluncaq, verib ökdə

 ol. 

(

asğun



bağlı, verə

c

ə

kli). (ökd



ə

üsd

ə



alacaqlı)

alıb asılı olmaqdansa, verib, asılı ol



alıb asqın olunca, verib ökdə

 ol. 

(ökd



ə

: usd


ə

). 


alıb vermək, görüş qaydası, g

edib g


ə

lm

ək, elçi qaydası





alıb vermək, görüş qaydası, gedib gə

lm

ək, elçi qaydası

alıcı çok, satıcı az, aracı çok

alıcı çok, satıcı az, aracı çok



alıcı havada gə

r

ək, tutunmağı öz ə



lid

ə



(

dolanıb avlamağı öz ə

lind

ə

dir



). 

alıcı havada gə

r

ək, tutunmağı öz ə



lind

ə



(dolanıb avlamağı öz ə

lind


ə

dir) 


(alıcının ömrü az olar)

alıcı quşun ömrü az olur



(saldırqana, günlə

rin birid

ə

 



saldırılır)

. (


alıcı

yırtıcı)



alıcının ömrü az olar

alığ başda ağıl yox



. (

alığ

: vurqun. 

aşıq

). 


alım alınmış, verilməmiş

(



alım

: haqq. h

ə

qq). 


alım birlə

 

(



il

ə



borc öd

ə

nm



ə

z. 


alim unutmuş, qə

l

əm unutmamış





65. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

Alimden zalim, zalimden alim doğar

. Allah takdir ederse alim aileden kan 

dökücü kişi, zalim aileden bilgin saygıdeğer insanlar 

doğabilir

(Bayram Özdemir). 



alimin biliyind

ən, yalançının di

lind

ən yapışarlar



alimin biliyind

ən, yalançının dilindən yapışarlar

. (alimin elmind

ə

n, 


yalançının dilindən yapışarlar)

alimin sözünd



ə

n de, iyidin özünd

ə

n. 


alimin sözünd

ə

n de, iyidin özünd



ə

n. 


alımlı arslan, berimli sıçan

. (


alan arslan, ver

ən sıçan kimidi)

alın arslan tutar, gücün kösgük tutmaz



(

alın

: k

ə

l



ə

k). (kösgük: qorxuluq. 

oyuq)

alın daşa, usun başa, əlin işə, ağzın aşa

alın yazısın, yazılar pozmur, cinlər yozmur, alın yazısı seçim qoludur, 



seçiml

ə

rin quludur. 



alınan bilim yaşınmasın, yaşansın

(öğ



r

əşdiyin bacarığı yaşıtma yaşat

(

yaşıtma



: gizl

ə

tm



ə

). 


alınanı yoxla, satılanı boşla

alınca son kəsin canında ölüm, deyə



c

əm yaşasın yaşam

, yox olsun ölüm. 

alında yazılmış, ə

l il

ə

 



pozulmamış



66. 



 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

alınmaza, satılmaza çatarsan, kə

ndi öz

ə

n güv



ə

ns

ə



n, var yoxundan 

olarsan, özg

ə

 izd


ə

n sür


ə

ns

ə



n. 

alınyazı yazılmamış sə

nd

ə

n ön, etdikl



ərin yazdırır, çə

kdikl


ərin qurar yazıvı

alınyazısı deyə



 n

ə

rs



ə

 

yox, başa gə



l

ən alna yazılır

alış al dadını gündə



n gün

ə

ki s



ən yaşısan, yarına qalsa kefin, dadğınıbə

n

 

dadı qaçar

(



dadınıbə

n: 

dadığıbə


n. 

yad, başqa dad tutaraq)

alış oğlu, verişdi



alış sə


ssiz gir

ə

r, dinm



ə

z öldür


ə

r

. (



alış

: ad


ə

t). {ad


ə

t bala bala özün

ə

 yer el


ə

r, 


sonucunda bildirm

ə

d



ə

n edig


ə

r (edig



ə

r

qılar


. e'mal ed

ə

r)}. 



(alşın kəndi alışın önə

ms

ə



m

ə

z, n



ə

 

olduğun bilə



m

ə

z. yan 



yör

ə

d



ə

n deyil


ə

n sözl


ə

r

ə



 

uyarlı olmalıyıq

. (

alşın

alışqan



mö'tad). 

alış veriş dosluğa körpüdür

alışan, aşılarda, aşınarda



alışdığın dadlı bal, keçsə



 

günü acıyar

alışdığın içində



 

dursun, dışda duran gedə

r bir gün. 

alışıq (


ad

ə

t



), 

varlığın ikinci 

özüdür. 

alışqanlıq hə

r n

ə

y



ə

, çevrir özün ölçüy

ə

. (


ölçüy

ə

: me'yara

). 

alışqanlıq köləsi, tam yaddışın kölgə



si. (

yaddışın

: özg


ə

nin


). 

67. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

alışmağın nə

d

ə

ni, içd



ə

 

olan boşluqdur



alışmaq yer alanda, sarışmaq yerdən qalır

(

sarışmaq



: çin dil

ə

kl



ə

, ixlasla 

qulluqda olmaq). 

alışmasa, daşlanmaz, od olmasa köz salmaz

alışmısan seçim yox, başarmısan keçim (



n

ə

cat



) yox. 

alqaçan su, d

ə

niz


ə

 

çatmamış 



(

çox oyan buyana qaçan su gor ba gor olar

)

alqı düşə

r yol üsd

ə, basqı doğar sə

nil

ə



(

alqı

: ist


ə

nilm


ə

z n


ə

d

ə



nl

ə

 



doğulan

ist



ə

nilm


ə

d

ə



n veril

ə

n. 



şansı

. t


ə

sadüfi). (



basqı

: ist


ə

nil


ə

n n


ə

d

ə



nl

ə

 



doğulan

. ist


ə

nil


ə

r

ə



ə

ld



ə

 edil


ə

n. iradi). 

alqış bilə

 

ə



r kök

ər, yağmur birlə

 yer. (

alqış ilə

: t


əşviq ilə

) (kök



ə

rgög

ə

r

gög

ə

r

ə

r. bec

ə

r



ə

r. b


ə

s

ə



r). 

alqış ilə

 

ə

r gög



ər, yağmur ilə

 yer gög


ə

r. (


gög

ə

r: göv

ə

r



ə

r. 


ösüşə

r

). 



alqış qaldırar, qarqış öldürmə

z. 


alqış, iki ə

ld

ə



n (

çıxar


). 

allah bil

ə

r, qul sez



ə

r (gör


ə

r). 


allah bilir, qul sezir 

(

görür



). 

allah qonağı allah evində

 olar. 

allah ona qıymasın, tanrısı var, saxlasın



allah pisind

ə

n gözl


ə

sin. 


68. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

allah s


əni iki qaşıqlı, min kül

üklü el


ə

sin. 


allahım aşdır daşdır

umurqanın bol olsun, doğurduğun ə



r

ə

nd



ən, düşman 

qaytan 


ə

r olsun 


(

umurqanın

azığın


zumarın


hasılın


rizqin). (qaytan: qaytaran). 

(yeni doğan uşağa sılağ vermə

 

qutluğu)



alma dalda durar, h

ə

r g


ə

l

ən daşını atar



alma dalda durar, h

ə

r g


ə

l

ən daşını atar



. (alma dalda durunca, h

ə

r k



ə

rk

ə



daşını atar)

alma könül sev



ə

ni, algil

ə

n el sev


ə

ni. 


alma piş ağzıma düş

alma, dibind



ən uzağa düşmə

z. 


almaq öğrətmir, satmaq öğrə

tir. 


almaq üçün verirl

ə

r. 



almaq, öğrətmir, satmaq öğrə

tir. 


alma

nı atsan göyə, min dönüşük vardı düşüncə

 yer

ə



(gözl

ə

nilm



ə

z olaylar, 

b

ə

kl



ə

nilm


ə

z olur). 

almaşdır tüm aldışların yarağı

(



almaşdır

çalışdırmaqdır



. yerin

ə

 



başqasın 

qoymaqdır

. t

ə

'vizdir). (



aldışların

: adetlerin). (



yarağı

: d


ərmanı)



69. 



 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

almayırsa söz qulaq, çözüm

 

qalır tə


k çomaq, qulaq verib yol alsa, axar 

ömürlük bulaq. 

kar qulaqda söz cayar, qanmaz başda 

baş yarar

almayırsa söz qulaq, çözüm qalır tə



k çomaq, qulaq verib yol alsa, axar 

ömürlük bulaq. 

kar qulaqda söz cayar, qanmaz başda 

baş yarar

almış güğümlə



ri, 

qızlar gedər oluğa (

bulağa

), atam ver



ə

rmi m


ə

ni, s


ə

nin biri 

qopuğa



qopuğa



(qopuq: yersiz. avara. salma). 

alnı yazan yiyəsi,heç bir alına yox yazı

alnından, igit burnundan



atın iyi olacağı alnından, igitin cesur ve 

kahraman olacağı burnundan belli olar

. (Bayram Özdemir). 

alovsuz tütün, tütünsüz alovdan qorun. (

qara yaxmalardan

). 

alp ç


ə

rikd


ə

, bilg


ə

 dirikd


ə

alp ç



ə

rikd


ə

, bilg


ə

 dirikd


ə

(döğüşmə



y

ə

 



iyidlik, yaşamğa bilik, elm gə

r

ə



k). 

alp ç


ə

rikt


ə

, bilg


ə

 tirikd


ə

(bil



əkli savaşda, bilikli dolanşıqda, yaşamda bə

ll

ə



nir, 

seçilir). (bil



ə

kli

batur, tovğac, pə

hl

ə

van) (



savaşda

qoşunda)



,. 

alplar birl

ə

 

vuruşma, bə



yl

ə

r birl



ə

 

duruşma



alsan bit

ə

r, satsan it



ə

r. {


baxsan bit

ə

r (cüc



ə

r

ə



r), savsan it

ə

r. 



(başı soyuqluqluq 

eds


ə

ə



ld

ə

n ged



ə

r)}. (bu evr

ə

n öz


ə

nl

ə, yığmaqla, qoruma



qla 

70. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

g

əlişmiş, sovsalamaq, başı soyuqluqla, satıb savmaqla olan 



qurum durum tozar, dağılar)

alsan boyna yalanı, boşla gedsin qalanı



alt üst edm

ə

 

yaşamın, altı quyla, üstü qılın yaşamın



alta baxıb yerin tanı, üstə

 

baxıb özün tanı



(alta baxıb daşma, üstə

 

baxıb 


çaşma)

. (Sadece senden güçlü

bay insanları düşünme

, güç 


bakımından senden aşağıda olanları da düşün

. Güç ve 

zenginlik bakıından senden aşağıda olan insanlara bakarak 

gururlanma, 

senden daha güçlü ve zengin insanların olduğunu 

da unutma) (Bayram Özdemir). 

altda qalanın canı çıxsın

. { 


asda qaçan nam

ə

tdi. kimi (h



ə

r k


əs) başın çarasın 

bulsun. kimi (h

ə

r k


əs) özün qurtarsın}

altı alay, üsdü qalay



(altı kaval, üsdü qabal

görnüşü özə



nli, içi köv

ənli (boş)

üzü b


ə

z

ə



k, içi t

ə

z



ə

k). 


altı dolu, gumbuldar (

altı


 

dolu, uca danışar

). 

altı dolu, uca danışar



. (

altı dolu, gumbuldar

). 

altı ola, ayrıq ola, altındakın aldırır, iki ola, birlik ola, tə



p

ə

d



ə

kin endirir. 

altı olub ağızbir, göyüzdə

kin endir

ər, altı olub ağzala ağızdakın aldırar

altı olub ağzıbir, göy üzdə



kin endir

ər, altmış olub ağzala ağzındakın 

aldırar



(



ağzıbir

: sözbir olan). (



ağzala

sözbir olmayan). 

71. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

altı olub alaağız ağızdakın aldırar, iki olub birgəağız, göy üzdə

kin endir

ə

r. 



altı olub, ağızala, ağzındakın aldırar, iki olub, ağızbir, göy üzdə

kin endir

ə

r. 


(

ağızala



ağzala

: birik olmayan). (biriq: mütt

ə

hid). 


altın alma, alqış al

. (


alqış

uğur duva



). 

altın ayır dosd artır, düşman ocaq başında

altın ayır gümüşdən, yaman batsın yerində, dosdun artır günündən, yağun 



yatsın sinində

altın gə



ls

ə

 



gümüş düşmə

z gözümd


ə

n, d


əğə

r biçsin qoy d

əğə

rl

ə



ri bil

ə

nl



ə

r. 


altın gümüş ə

sgim


ə

z, ata ana püsgüm

ə

z. 


(püsgüm

ə

z: d

əğə


rd

ən düşmə


z. 

pozulmaz). 

altın qılıc də

mir açar, ç

ə

lik yarar. 



(ç

ə

lik: polad). 

(

qılıc

: yaraq) (ç

ə

lik: polad). 

altın qılıc, dəmir qapı açar

altını odda sına, kişini işdə



altınlı evdən, can dadlı

altısı bir olsa, göydə



kin yendir

ə

r (



qapdırar

), 


atmışın ayrıqsa, ağızdakın 

aldırar (

qapdırar)

(ayrıqmaq



: t

ə

fr



ə

q

ə



li olmaq). (

altı ola, ayrıq 

ola, altındakın aldırır, iki ola, birlik ola, tə

p

ə



d

ə

kin endirir). 



(

altağu alaqsa, altundakın alquzur, dördə

vü düz

ə

ls



ə

t



ə

p

ə



d

ə

kin endirir). 



72. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

altısın sevməmiş, birindən qalmış

altız atsız, yanız yarsız bolbasın



altmış olub ağzala, ağzındakın aldırar, altı olub ağzıbir, göy üzdə

kin 

aldırar


altmışında ə

k

ən, yetmişində



 

yemiş (


alma

). 


altun bilim birg

əşsə


, könül usun dinc

ə

l



ə

r. 


(para il

ə

 bilgi birl



əşsə

könül usun 



dinc

ə

l

ə

r

canın başın dinc alar)

altun haçar, açmaz açar. 



altun haçar, qapılar açar

altun olan yıltılar, hər yırtılan altun də



l. (

yıltılar

parıldar)



. (d

ə

l

değil)


altun tasın ağılı aşın, dadlı aşım, paxır tasım

. (

paxır

: mis


). 

altun tasın görsə

d

ər, ağulu aşın içirə



r. 

altun yaraq, dos inaq. (



inaq

andaş)


. (yaraq: arac). 

altunu od sınar, ə

ri altun. 

altunyüz, işlə

rin düz. (

altunyüz: yüzd

ə

 yüz altun). 



alver dosluq götürm

əz, bütöv ağı

z h

ə

r bir söz ötürm



ə

z. 


alver dosluq götürm

ə

z, içi bütün h



ə

r bir söz ötürm

ə

z. 


amac alda, pul dalda dursun. 

(parasız çətinki iş görülə

). 

(

alda: önd



ə

). 


amac aracı açıqlayamaz

. (


açıqlayamaz

doğrultamaz



. tovcih ed

ə

m



ə

z

). 



73. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

amac b


ə

lli yol b

ə

lli. 


(burda ç

ə

tin n



ə

 varki). 

amac bulub düşünmə

y

ə



n yol bulmaz. 

amac çatı, çatığın bulur

. (

çatı

: pill


ə

). (


çatığın

: pill


əkanın

. n


ərdüvanın)

. {amaclar 

aracın tapır, istə

klil


ər yerin yapır

. (


tapır

ardır)}



amac doğru işin doğru

(ist


əyin doğruysa, yalnışlıqın ötüşə

r). 


amac hara, çataq ora. (

çataqçatcaq. m

ə

nzil



). 

amac h


ə

r yolun 


dalqacıdır

(



Yüklə 13,34 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   106




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin