Atletika, voleybol, gandbol, futbol, gimnastika, shaxmat

Sakrab to`p otish. Sakrab to`p otishning barcha harakatlarini o`rgatishni joyida turib boshlash kerak.
Dastlabki holat - to`p ikki qo`llab oldinda ushlanadi. To`p ushlagan qo`l yuqori ko`tarilib orqaga uzatiladi. Tana imla qilingan tomonga sal egiladi, to`p ushlagan qo`l tarafdagi oyoq tizza qismida ozgina bukiladi, tayanch oyoq oldinda barmoq qismlariga qo`yiladi. Eng muhimi, barcha harakatlarning “sinxron”ligiga erishishdir. Shundan so`ng bir oyoqda depsinish va depsingan oyoq bilan yana yerga tushish o`rgatiladi. Buning uchun maydonga qo`yilgan belgi va sakrab o`tish uchun qo`yilgan to`siqlardan foydalanish mumkin. Ushbu mashqlar to`p bilan «imitatsiya» tariqasida bajariladi.
O`rganilgan harakat malakalarini mustahkamlash uchun gimnastik skameykalarda bajariladigan quyidagi tayyorlov mashqlaridan foydalanish mumkin:

1. 
   Yugurib kelib skameyka ustidan depsinib to`p otishni bajarish.Jarohatlardan saqlanish uchun tushish joyiga gimnastik to`shaklar solinadi.
   
2. 
   Yugurib kelib yerdan depsinib to`p otiladi va skameyka ustiga tushiladi. Bugandbolchiga sakrashning eng baland nuqtasida tez to`p otish imkonini yaratadi.
   
3. 
   Har xil balandlikdagi to`siqlar ustidan to`p otish otish texnikasini yaxshio`zlashtirishga imkoniyat beradi.
   

To`p otish texnikasi o`zlashtirilgandan so`ng, darvozaga to`p otishni o`zlashtirishga yordam beradigan har xil variantdagi quyidagi mashqlarni bajarishga kirishiladi:

1. 
   to`g`ri yugurib kelib, har xil burchakdan to`p otish;
   
2. 
   har xil masofada;
   
3. 
   baravar ikki oyoqda va har xil oyoqlarda alohida depsinib;
   
4. 
   sust, undan so`ng faol himoya qarshiligida;
   
5. 
   o`yin mashqlarida;6) o`yinda.
   

Yiqilib to`p otish. Yiqilib to`p otishni o`rgatish uchun yumshoq to`shak yoki qum bilan to`ldirilgan chuqur-chalardan foydalanish zarur. O`rgatishni to`p otishning yakuniy bosqichi- yerga tushishdan boshlagan ma`qul. Avval dastlabki holatdagi ikki qo`lga, qo`l bilan oyoqqa va yonboshga tushish o`zlashtiriladi. So`ng mashqlar to`p bilan bajariladi:

1. 
   To`shak ustida tizzalarda turgan dastlabki holatda qo`llarga yiqilib to`potish.
   
2. 
   Chap tizzada turib, o`ng oyoqni yon tomonga cho`zgan holatda to`p otilibso`ng qo`llarga tushiladi.
   
3. 
   Sakrab to`pni otib, darvozabon maydoniga tushiladi va yelkadan o`mbaloqoshib turiladi.
   

Malakani egallashda harakatlar dastlab qarshiliksiz bajarilishi lozim. Takomillashtirishda esa, albatta, muntazam himoyachilar qarshiligida bajarilsa maqsadga muvofiq bo`ladi.