Atrofimizdagi olam tabiatshunoslik



Yüklə 0,89 Mb.
səhifə24/49
tarix18.04.2023
ölçüsü0,89 Mb.
#99887
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   49
universal qo\'llanma sotuv (1)

2-bob-o`simliklar-daraxt( poyasi bitta yog`ochlashgan,poyasi har yili yo`g`onlashadi,shox-shabbaga ega,ko`p yillik o`simlik),o`t o`simliklar ( yashil poyaga ega,bir yillik,ikki yillik va ko`p yillik bo`ladi),buta ( bir nechta yog`ochlashgan poyaga ega,shox-shabbali,ko`p yillik o`simlik),ildiz ( tuproqdan suv va mineral tuzlarni shimib oladi),poya ( suv va oziq moddalarni o`tkazadi),barg ( yorug`lik va havo yordamida oziq moddalar hosil qiladi),urug` ( urug`dan yangi o`simlik rivojlanadi), meva ( urug`ni himoya qiladi va tarqalishiga yordam beradi), gul ( o`simlikning ko`payishi uchun xizmat qiladi),o`simliklar oziq hosil qilish vaqtida havoga kislorod ajratadi,o`simliklar yoru`glik va karbonat angidrid yordamida oziq moddalar hosil qilaadi,oziq modda poya orqali o`simlik guli,mevasi,ildiziga yetib boradi,osimlik oziqlanishi uchun suv,havo,tuproq zarur,tirik organizmlar hayotidagi jarayonlarning takrorlanishi hayot sikli deyiladi,tirik organizmlar hayot sikli davomida o`sadi,rivojlanadi,nasl qoldiradi,urug` po`sti ( urug`ni tashqi ta`sirlardan himoya qiladi),urug` palla ( oziq modda to`planadi),murtak( murtakdan yangi o`simlik rivojlanadi).

3-bob hayvonlar-Umurtqali hayvonlar tayanch avazifasini bajaaruvchi umurtqaga ega( yo`lbars,delfin,laylak,timsoh,baqa),umurtqasiz hayvonlarda tayanch vazifasini bajaruvchi umurtqa bo`lmaydi( bronza qo`ng`izi,o`rgimcha,meduza).Asalarining boshida kozlari va mo`ylovlari joylashgan,ikkita mo`ylovi hid bilish organi,mo`ylovlari yordamida gullarni izlaydi,ishchi asalarilar uyani tozalaydi,qo`riqlaydi,gul change va nectar yig`adi,nektarni xartumchasi bilan so`rib oladi,gul changini esa oyoqlaridagi savatchaga yig`adi,nectar as alga aylanadi,tuxumdan chiqqan qurtlarni gul change va asal bilan boqadi.O`simliklar bilan oziqlanadigan hayvonlar o`txo`r hayvonlar,yirtqich hayvonlar esa boshqa hayvonlar bilan oziqlanadi.
4-bob odam-Odam organizmi organlardan tuzilgan,bosh miya harakat,fikrlash va sezgilarni boshqaradi,o`pkalar havodan kislorod qabul qiladi,jigar qonni zararli moddalardan tozalaydi,yurak qonning tomirlar bo`ylab harakatini ta`minlaydi,oshqozon va ichaklar oziqni parchalaydi,buyrak va qovuq zararli moddalarni tanadan chiqarib yuboradi.Sog`lom turmush tarzi ( to`g`ri ovqatlanish,tanani chiniqtirish,kun tartibiga rioya qilish,shaxsiy gigiyena qoidalariga rioya qilish,jismoniy tarbiya bilan shug`ullanish,zararli odatlaardan saqlanish).


Yüklə 0,89 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   49




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin