Atrofimizdagi olam tabiatshunoslik



Yüklə 0,89 Mb.
səhifə44/49
tarix18.04.2023
ölçüsü0,89 Mb.
#99887
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   49
universal qo\'llanma sotuv (1)

T/r

Shaharlar

Maydoni

O`rni

Aholisi

O`rni

1

Toshkent shahri

340 kv.km




2 mln.550 000




2

Toshkent viloyati

15 250kv.km

7

2 mln.910 000

5

3

Namangan

7440 kv.km

8

2 mln 795 000

6

4

Andijon

4300 kv.km

11

3 mln 110 000

4

5

Farg`ona

6 760 kv.km

9

3 mln.733 000

2

6

Sirdaryo

4280 kv.km

12

841 000

12

7

Jizzax

21 210 kv.km

4

1 mln.374 000

10

8

Samarqand

16 770 kv.km

6

3 mln.857 kishi

1

9

Qashqadaryo

28 570 kv.km

3

3 mln.261 000

3

10

Surxondaryo

20 100 kv.km

5

2 mln 612 kishi

7

11

Buxoro

40 220 kv.km

2

1 mln.916 000

8

12

Navoiy

111 090 kv.km

1

992 000

11

13

Xorazm

6050 kv.km

10

1 mln.856 000

9

14


Qoraqalpog`iston
Respublikasi

166 590 kv.km





1 mln.889 000




Tabiatni muhofaza qilish davlat qo`mitasi tuzildi,Oliy Majlis Qonunchilik palatasida Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish masalalari qo`mitasi tashkil etildi.

“Qizil kitob” o`simlik va hayvonot olamining kamyob,yo`qolib ketish xavfi bo`lgan turlari haqida ma`lumot beradigan,insonlarni tabiat muhofazasi masalasiga jalb etadigan kitobdir.


Qizil kitob”ga o`simliklarning 324 turi,hayvonlarning 184 turi kiritilgan,qo`riqxonalarda tashqari 2 ta milliy bog`,12 ta buyurtma parvarishxonalar va 1 ta ekomarkaz tashkil etilgan.


Tabiat yodgorliklari-jonli va jonsiz tabiat yaratgan noyob,diqqatga sazovor joylar:g`orlar,sharsharalar,g`aroyib shaklli qoyatoshlar,daralar,buloqlar,yer po`stining ochilib qolgan joylari,katta yoshli ulkan daraxtlar,toshga aylangan o`simlik va hayvonlar.

O`zbekistonda qadimgi odamlarning qoldiqlari topilgan Teshiktosh g`ori,ibtidoiy odamlar yashagan Obirahmat


g`ori,sayrob,Boysun,Xo`jakentdagi qadimgi chinorlar,Qo`ytosh,Qirqqiz,Odamtosh,Xo`jakentdagi qoyatoshlarga chizilgan rasmlar shular jumlasidandir.Mamlakatimizda 400 dan ortiq tabiat yodgorliklari ro`yhatga olingan.



Qo`riqxonalar 7 ta 2 biosfera rezervati tashkil etilgan: 1.Chotqol davlat biosfera qo`riqxonasi
2.Zomin davlat qo`riqxonasi
3.Nurota tog`-yong`oq davlat qo`riqxonasi 4.Zarafshon davlat qo`riqxonasi
5.Kitob davlat geologiya qo`riqxonasi 6.Hisor davlat qo`riqxonasi
7.Surxon davlat qo`riqxonasi 8.Qizilqum davlat qo`riqxonasi
9.Quyi Amudaryo davlat biosfera rezervati

ODAM SKLETI 1-bosh suyagi
2-umurtqa pog`onasi 3-ko`krak qafasi
4-tos suyagi
5-qo`l suyaklari 6-oyoqsuyaklari
HAZM QILISH A`ZOLARI 1-og`iz va til
2-tomoq
3-qizilo`ngach 4-oshqozon
5-ingichka ichak 6-yo`g`on ichak

ODAMNING ASOSIY ICHKI A`ZOLARI 1-yurak
2-o`pka 3-jigar
4-oshqozon 5-ichaklar


Foydali qazilmalaar jaadvali

Viloyatlar nomi



Garnit

Marmar

Oltin

Kumush

Ko`mir

Ohaktosh

Mis

Gaz

Neft

Gips

Volfram

Osh tuzi

Toshkent

+

+

+




Qo`ng`ir ko`mir

+

+
















Namangan

+

+

+

+




+




+

+










Andijon
















+




+

+










Farg`ona
















+




+

+

+







Sirdaryo

Yuzasi tekisliklardan iborat,tog`lar yo`q







Jizzax

+

+

+

+




+



















Samarqand

+

+

+







+













+




Qashqadaryo




+
















+

+







+

Surxondaryo




+







Tosh ko`mir

+




+

+







+

Buxoro

+

+

+







+




+

+

+







Navoiy




+

+

+










+

+




+




Xorazm

Tekislik,adir va cho`llardan iborat

Qoraqalpo g`iston

+

+
















+










+ Sulfat tuzi

1-sinf Texnologiya 2021-yil 72 bet

Dilbar Miraxmedova,Zulfizarxon Shamsiyeva

Texnologiya mahsulot yaratish jarayonidir.Bu jarayjonda uning foydali xususiyatlarini yo`qotmaslik kerak.Har qandaay buyum texnologik jarayon asosida tayyorlanadi.

Texnologik jarayonda ketma-ketlik


1.Buklash

1.Konstruksiyalash


2.Qirqish

2.Bichish


3.Birlashtirish

3.Tikish


4.Yelimlash

4.Bezash



Applikatsiya-badiiy san`aat asarlari yaratishning eng soda va oson usuli.Applikatsiya ishida asosiy material qog`oz hisoblanadi.

Mozaika-har xil bo`laklardan shakl hosil qilishdir.Mozaikadagi shakllar rangi va tuzilishiga ko`ra bir-biridan ajralib turadi.

2-sinf Texnologiya 2021-yil 80 bet Tuzuvchilar:Xamrakul Sanakulov,Dilfuza Abdiyeva I bob-Texnologiya va texnologik vositalar
II bob-Texnik konstruksiyalash va modellashtirish III bob-Qog`oz va karton bilan ishlash
IV bob-Tabiiy va turli materiallar bilan ishlashIsh anjomlaridan foydalanish qoidalari


Qaychidan foydalanish qoidalari

1.Qaychini belgilangan joyda,belgilangan holatda saqlang 2.Qaychini uchini yuqoriga qaratib ushlamang


3.Qaychini ishlatib bo`lgandan so`ng,ochiq holda qoldirmang 4.Qaychini yurib turganingizda ishlaatmang
5.Qaychini faqat yopilgan holda uchidan ushlab o`rtog`ingizga uzating
6.Qaychin ishlatayotganda qirqish chizig`ini yo`nalishini hamda materialni ushlab turgan chap qo`l barmoqlarini kuzatib turing

7.Yaroqsiz qaychini ishlatmang,uni o`qituvchingizga topshiring Bigizdan foydalanish qoidalari


1.Bigiz bilan ishlaganingizda ustozingiz yoki ota-onangiz ko`magiga tayaning

2.Bigizni o`rinsiz ishlatmang

3.Sirti silliq va sirpanchiq bo`lgan qattiq buyumlarni bigiz bilan teshmang

4.Teshiladigan buyumni qo`lingizda ushlamang,uni stol,taglik ustiga qo`yib teshing



Maxsus ish pichog`i bilan ishlash qoidalari

1.Maxsus pichoqdan o`qituvchingiz yordamida foydalaning

2.Maxsus pichoqni o`qituvchi ko`rsatgandek ishlating,kesayotganda qattiq bosmang


Igna bilan ishlash qoidalari

1.Ignani ishlatib bo`lgach,maxsus yostiqchaga sanchib qoying 2.Ignani hech qachon og`zingizga solmang


3.Ortiqcha ignalarni maxsus igna idishda saqlang 3-sinf Texnologiya
3-sinf texnologiyasida aplikatsiya usulida yasash,harkatli o`yinchoqlar yasash,somondan aplikatsiya usulida narsalar yasash,pape-mashe usulida yasash,rangli qog`ozlardan narsa yasash,to`g`ri chok tikish,igna uchun yostiqcha tikish,turli geometrik shakllardan harakatlanuvchi modellar qurish yasash,bayram uchun tabriknoma yasash,suzuvchi modellar maketini yasash,parolon va ipdan yumshoq o`yinchoqlar tayyorlash,qog`ozni qirqish va buklash usulida gullar shaklini yasash kabi mavzular o`tiladi.


4-sinf Texnologiya

Loyiha so`zi ingliz tilida “oldindan o`ylangan reja ”degan ma`noni anglatadi.Loyihani ishlab chiqish bir necha bosqichdan iborat.

Birinchi bosqich g`oya deb ataladi

Ikkinchi bosqichda buyumni yasash loyihasi tuziladi

Uchinchi bosqich kerakli xom ashy ova asboblarni tayyorlab,yo`llanma asosida ishni bajarish



To`rtinchi bosqich buyumga bezak berish Beshinchi bosqichga buyum sifatiga baho berish
Model-bu buyumning qurilmasi va ishlash prinsipini namoyish qilish uchun mo`ljallangan uning kichraytirilgan yoki kattalashtirilgan nusxasi.Modellar harakatlanuvchi va harakatsiz bo`lishi mumkin.

Eskiz deb ,bir marta foydalanish uchun chizmachilik asboblarisiz va masshtabga rioya qilmay,lekin buyum o`lchamlarining nisbatini saqlagan holda bajarilgan chizmaga aytiladi.


Yüklə 0,89 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   49




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin