Oʻrta darajadagi autoimmun kasalliklar — miyasteniya gravis, I turdagi qandli diabet, tireotoksikoz, Shergen sindromi, Gudpaschera sindromi va boshqalar[3]
Asoratlari
Autoimmun tiroidit shunga oʻxshash mexanizm boʻyicha rivojlanib, qalqonsimon bezning kolloidi ham qonga chiqarilmaydi (gemato-qalqonsimon toʻsiq), qonga faqat T3 va T4 bilan bogʻliq boʻlgan tiroglobulin chiqariladi. Autoimmun shikastlanganda hosil boʻlgan antispermal antitelalari tufayli bepushtlik[4][5] qon-moyak toʻsigʻi yuzaga keladi. Baʼzi maʼlumotlarga koʻra, himoyalanmagan anal jinsiy aloqada boʻlgan gomoseksuallarda antisperm antikorlari koʻproq tarqalgan[6][7][8], boshqa maʼlumotlarga koʻra, gomoseksuallik ASA shakllanishi uchun xavf omili emas[9][10].
Organga xos oʻzgarishlar
Autoimmun sababli yuzaga keluvchi kasalliklar
Hashimoto tiroiditi
Miller-Fisher sindromi
uveit
Gudpasture sindromi
pemfigus vulgaris
simpatik oftalmiya
neyropatiyalar
narkolepsiya
birlamchi miksedema
miyasteniya gravis
idiopatik granulomatoz mastit
Lambert-Eaton miyasteniyasi
Autoimmun gepatit
qabr kasalligi
Kron kasalligi
1-toifa diabet mellitus
yarali kolit
imfotsitik kolit
mikroskopik kolit
birlamchi sklerozan xolangit
asosiy biliar siroz
atrofik gastrit
zararli anemiya
Davolash
Immunosupressantlar : azatioprin, prednizolon, timodepressin, siklofosfamid, siklosporin .
Biologik faol moddalardan: TNF-a blokatorlari (infliximab, adalimumab, etanersept), CD40 retseptorlari blokatorlari : rituksimab (mabthera), T-limfotsitlar differentsiatsiyasi blokatorlari (halofuginon) kabi vositalar qoʻllaniladi.
1970-yillarda AQSh Milliy grippga qarshi emlash dasturi faol boʻlmagan tizimli qizil yuguruk bilan kasallangan bemorlarda mono va bivalent vaktsinalarning samaradorligi va xavfsizligini tasdiqladilar. Revmatoid artriti bilan ogʻrigan bemorlar shunga oʻxshash tadqiqotlari keyinchalik Yaponiya, AQSh[11], Shvetsiya[12] kabi davlatlarida oʻtkazildi.
Shuningdek, autoimmun kasalliklarning chastotasini oshiradimi yoki yoʻqmi, emlash rejimlarining koʻpayishi va turli yoshdagi emlashlar bunga qanday taʼsir qilishi hali ham munozarali[2].