ta`minlagan. Kiber xavfsizlik o`zi nima uning xusu-siyatlari nimalardan iborat,maqsad va vazifalari haqida tushuncha,malaka va ko`nikma olish. Max-fiy ma`lumotlarni,kompyuter tizimlarini,tarmoqlar-ni va dasturiy ta`minotni kiber hujmlardan ximoya qilish jarayonlari va usullari.Kiber hujmlar ko`pgi-na mavzularni qurshab oladigan umumiy atama-dir va ular quyidagicha: -- Tizimlar va ichida saqlanayotgan ma`lumotlar. -- Resurslardan foydalanish. --Maqsadli tizimga ruxsatsiz kirish va maxfiy ma`lu motlarga kirish ulardan foydalanish. -- Korxonaning normal ishlashini va uning jarayon-larini buzish. --Ma`lumotni shifrlash jabrlangan korxona,tashki-lot va boshqa hollarda pul talab qilish. Kiber xavfsizlikning asosiy tushunchasi:bu juda keng manoga ega,ammo uchta asosiy tushuncha-ga asoslangan. KONFIDENTSIYELLIK; YAXLIDLIK; MAVJUDLIKdan iborat.Ushbu model tashkilotni ax-borot xavfsizlik soxasida kiber xavfsizlik siyosati bilan tanishtirish uchun ishlab chiqilgan. Maxfiylik:u ma`lumotlarga kirishni cheklaydigan qoidalarni belgilaydi. Maxfiylik maxfiy ma`lumot-larni kiber xujmlardan va xakerlarga kirishni chek-lash choralarini ko`radi. Butunlik:bu vaqt davomida ma`lumotlarni izchil, aniq va ishonchli ekanligiga ishonch hosil qiladi.Bu shuni anglatadiki transit ichidagi ma`lumotlar o`z-lashtirilmasligi,o`zgartirilishi,o`chirilishi yoki noqo-nuniy foydalanilishi mumkin emasligini anglatadi. Mavjudligi: dasturiy ta`minot,tarmoqlar,qurilma-lar va xavfsizlik uskunalari kabi barcha zarur kompanentalarining mavjudligi ta`minlanishi va yangilanishi kerak.Bu ma`lumotlarning uzluksiz ishlashini va uzilishlarni ta`minlaydi. SHuningdek yetarlicha o`tkazish qobiliyatini ta`minlash orqali kompanentalar o`rtasida doimiy aloqani taminlash KIBER JINOYATCHILIK:bu kiber jinoyatchilar kom-paniyalarning ma`lumotlarini o`g`irlash va foyda olish maqsadida raqamli tizimlar yoki tarmoqlarda zararli faoliyatni amalga oshirish uchun texnologi-yalardan foydalanuvchi shaxslar yoki odamlar gu-ruhlari.Kiberjinoyatlar buzg`unchilik vositalari va o`g`irlangan ma`lumotlar kabi zararli dasturlarni va xizmatlarni ma`lum qiladilar hamda amalga