Axborot kommunikatsiya tizimlarida kiberjinoyatchilik tahlili reja: Kiberjinoyatchilik haqida tushuncha


ta`minlagan. Kiber xavfsizlik o`zi nima uning xusu-siyatlari nimalardan iborat,maqsad va vazifalari



Yüklə 212,76 Kb.
səhifə2/4
tarix07.05.2023
ölçüsü212,76 Kb.
#109069
1   2   3   4
kiber

ta`minlagan. Kiber xavfsizlik o`zi nima uning xusu-siyatlari nimalardan iborat,maqsad va vazifalari
haqida tushuncha,malaka va ko`nikma olish. Max-fiy ma`lumotlarni,kompyuter tizimlarini,tarmoqlar-ni va dasturiy ta`minotni kiber hujmlardan ximoya qilish jarayonlari va usullari.Kiber hujmlar ko`pgi-na mavzularni qurshab oladigan umumiy atama-dir va ular quyidagicha:
-- Tizimlar va ichida saqlanayotgan ma`lumotlar.
-- Resurslardan foydalanish.
--Maqsadli tizimga ruxsatsiz kirish va maxfiy ma`lu motlarga kirish ulardan foydalanish.
-- Korxonaning normal ishlashini va uning jarayon-larini buzish.
--Ma`lumotni shifrlash jabrlangan korxona,tashki-lot va boshqa hollarda pul talab qilish.
Kiber xavfsizlikning asosiy tushunchasi: bu juda keng manoga ega,ammo uchta asosiy tushuncha-ga asoslangan.
KONFIDENTSIYELLIK;
YAXLIDLIK;
MAVJUDLIKdan iborat.Ushbu model tashkilotni ax-borot xavfsizlik soxasida kiber xavfsizlik siyosati bilan tanishtirish uchun ishlab chiqilgan.
Maxfiylik:u ma`lumotlarga kirishni cheklaydigan qoidalarni belgilaydi. Maxfiylik maxfiy ma`lumot-larni kiber xujmlardan va xakerlarga kirishni chek-lash choralarini ko`radi.
Butunlik:bu vaqt davomida ma`lumotlarni izchil, aniq va ishonchli ekanligiga ishonch hosil qiladi.Bu shuni anglatadiki transit ichidagi ma`lumotlar o`z-lashtirilmasligi,o`zgartirilishi,o`chirilishi yoki noqo-nuniy foydalanilishi mumkin emasligini anglatadi. Mavjudligi: dasturiy ta`minot,tarmoqlar,qurilma-lar va xavfsizlik uskunalari kabi barcha zarur kompanentalarining mavjudligi ta`minlanishi va yangilanishi kerak.Bu ma`lumotlarning uzluksiz ishlashini va uzilishlarni ta`minlaydi. SHuningdek yetarlicha o`tkazish qobiliyatini ta`minlash orqali kompanentalar o`rtasida doimiy aloqani taminlash
KIBER JINOYATCHILIK: bu kiber jinoyatchilar kom-paniyalarning ma`lumotlarini o`g`irlash va foyda olish maqsadida raqamli tizimlar yoki tarmoqlarda zararli faoliyatni amalga oshirish uchun texnologi-yalardan foydalanuvchi shaxslar yoki odamlar gu-ruhlari.Kiberjinoyatlar buzg`unchilik vositalari va o`g`irlangan ma`lumotlar kabi zararli dasturlarni va xizmatlarni ma`lum qiladilar hamda amalga

Yüklə 212,76 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin