Axborot texnologiyalari universiteti radio va mobil aloqa fakulteti talabasi abdullayev hamdamning

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT
AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
RADIO VA MOBIL ALOQA FAKULTETI
TALABASI ABDULLAYEV HAMDAMNING

Ma’lomotlar bazasi

fanidan bajargan
1-mustaqil ishi

Guruh: DBM 006

Fan o`qituvchisi: Djurayev Tulkinjon
Reja:

1. 
   Ma'lumotlar bazasini o'rnatish:
   

• 
  MySQL, Oracle Server yoki Microsoft SQL Server dan birini o'rnating.
  
• 
  Xohlagan dasturning qanday ma'lumotlar bazasini qo'llayotganini aniqlang.
  

2. 
   Mohiyat - aloqa diagrammasi qurish:
   

• 
  Ma'lumotlar bazasini loyihalashda aloqa (ER) diagramma ishlatiladi. Entitilar, ularning xususiyatlari va ulardagi aloqalar ko'rsatiladi.
  
• 
  Ma'lumotlar bazasini sozlash uchun tadbirlarni o'rganish uchun video darsliklarni izlash mavjud.
  

3. 
   Jadvallar yaratish, o'zgartirish va o'chirish:
   

• 
  Dastur yaratishdan oldin jadvallarni yaratishda qanday tadbirlar bajarish kerakligini o'rganing.
  
• 
  CREATE TABLE, ALTER TABLE, DROP TABLE SQL buyruqlari bilan ishlang.
  

4. 
   Ma'lumotlarni tanlash va ular ustida amallar:
   

• 
  Ma'lumotlarni tanlash uchun SELECT so'rovi va uni qo'llab-quvvatlash uchun qo'shimcha WHERE shartlaridan foydalaning.
  
• 
  Ma'lumotlarga o'zgartirishlar qo'llash uchun UPDATE so'rovi va ma'lumotlarni o'chirish uchun DELETE so'rovi ishlatishni o'rganing.
  

5. 
   AND, OR, NOR mantiqiy standart so'zlardan foydalanish:
   

• 
  So'rovlar yaratishda mantiqiy standart so'zlardan (AND, OR, NOT) foydalanish uchun WHERE klavuzini ishlatishni o'rganing.
  

6. 
   Ma'lumotlarni saralash:
   

• 
  Ma'lumotlarni saralash uchun ORDER BY standart so'zidan va guruhlash uchun GROUP BY dan foydalaning.
  

7. 
   HAVING so'zi orqali so'rovlar yaratish:
   

• 
  HAVING standart so'zi orqali guruhlangan ma'lumotlarga shart qo'llash uchun so'rovlarni yaratishni o'rganing.
  

8. 
   UNION, INTERSECT (INNER JOIN) va MINUS standart buyruqlardan foydalanish:
   

• 
  UNION, INTERSECT (INNER JOIN), MINUS so'rovlarni yaratib uni natijalarini solishtirish va bir-biriga qo'shishni o'rganing.
  

Mysql-installer-community-8.0.28.0.msi dasturini o’rnatish. MySql ni kompyuterga o’rnatish uchun dastlab mysql-installer-community- 8.0.28.0.msi deb nomlanuvchi o’rnatish paketini yuklab olamiz. Shu bilan birga biz Microsoft Visual C++ 2015-2022 Redistributable (x64) deb nomlangan o’rnatish paketini ham yuklab olib, kompyuterimizga o’rnatishimiz kerak bo’ladi. Quyida mysql-installer-community-8.0.28.0.msi dasturini o’rnatish jarayoni ko’rsatilgan

.

1.1-rasm. “Choosing a Setup Type” (O‘rnatish turini tanlash) oynasi. Default (odatiy) holatda “Developer Default” tanlangan bo‘ladi. “Next” tugmasini bosamiz.

1.2-rasm. “Check Requirements” (Talablarni tekshirish) oynasi. “Next” tugmasini bosamiz.

1.3-rasm. “Check requirements” (Talablarni tekshirish) oynasi. “Next” tugmasini bosamiz.

1.4-rasm. Ushbu muloqot oynasidagi “Yes” tugmasini bosamiz.

1.5-rasm. “Installation” (O’rnatish) oynasi. Undagi “Execute” (Bajarmoq) tugmasini bosamiz.

9
1.6-rasm. “Execute” tugmasi bosilgandan so’ng, ushbu muloqot oynasida berilgan barcha dastur va yordamchi dasturlar o’rnatiladi.

1.7-rasm. O‘rnatish jarayoni nihoyasiga yetdi. Barcha dasturlar o’rnatilib bo’lindi. Endi “Next” tugmasini bosamiz.

1.8-rasm. “Product Configuration” oynasi. Undagi “Next”
tugmasini bosamiz.

1.9-rasm. “Type and Networking” (Turi va tarmoq) oynasi. Undagi “Next” ugmasini bosamiz



1.10-rasm. “Authentication Method” (Autentifikatsiya usuli) oynasi. Undagi “Next” tugmasini bosamiz.

1.11-rasm. “Accounts and Roles” (Hisoblar va rollar) oynasi. Undagi “MySql Root Password” (MySql asosiy paroli) deb nomlangan kiritish paneliga parol yaratib kiritamiz va “Repeat Password” (Parolni takrorlash) deb atalgan kiritish qutisiga parolimizni takroran kiritamiz. So’ngra “Next” tugmasini bosamiz.

1.12-rasm. “Windows Service” (Windows xizmati) oynasi. Unga hech qanday o‘zgartirish kiritmay, “Next” tugmasini bosamiz.

1.13-rasm. “Apply Configuration” (Konfiguratsiyani qo'llash) oynasi. Unda “Configuration steps” (Konfiguratsiya bosqichlari) berilgan.
“Execute”(Bajarmoq) tugmasini bosamiz.


1.14-rasm. “Apply Configuration” (Konfiguratsiyani qo'llash) oynasi. “Execute” (Bajarmoq) tugmasini bosganimizdan so‘ng “Configuration steps” (Konfiguratsiya bosqichlari) ketma-ketlikda bajariladi.

1.15-rasm. “Apply Configuration” (Konfiguratsiyani qo'llash) oynasi. “Execute” (Bajarmoq) tugmasini bosganimizdan so’ng “Configuration steps” (Konfiguratsiya bosqichlari) ketma-ketlikda bajarildi va jarayon yakunlandi. Endi
“Finish” tugmasini bosamiz.

1.16-rasm. “Product Configuration” oynasi. Undagi “Next” tugmasini bosamiz.

1.17-rasm. “MySql Router Configuration” (MySql router konfiguratsiyasi)
oynasi. Undagi “Finish” tugmasini bosamiz.

1.18-rasm. “Product Configuration” (Mahsulot konfiguratsiyasi) oynasi. Undagi
“Next” tugmasini bosamiz.

1.19-rasm. “Connect To Server” (Serverga ulanish) oynasi.



1.19-rasm. “Connect To Server” (Serverga ulanish) oynasi. Undagi “Password” (Parol) deb nomlangan kiritish qutisiga yuqorida o’rnatgan parolimizni kiritamiz va “Check” tugmasini bosamiz. “Connection succeeded” (Ulanish muvaffaqiyatli amalga oshirildi) degan yozuv “Status” ga chiqdi. Endi “Next” tugmasini bosamiz.

1.20-rasm. “Apply Configuration” oynasi. Undagi “Execute” tugmasini bosamiz.

1.21-rasm. “Apply Configuration” oynasi. Undagi “Execute” tugmasini bosganimizdan keyin “Configuration Steps” bajariladi.

1.22-rasm. “Apply Configuration” oynasi. Undagi “Execute” tugmasini bosganimizdan keyin “Configuration Steps” bajarildi. Endi “Finish” tugmasini bosamiz.


1.23-rasm. “Product Configuration” oynasi. Undagi “Next” tugmasini bosamiz.

1.24-rasm. “Installation Complete” (Oʻrnatish tugallandi) deb nomlangan oyna. U MySqlni o’rnatish jarayoni tugallanganini bildiradi. Undagi “Finish” tugmasini bosamiz.

1.25-rasm. “MySql Shell” oynasi.

1.26-rasm. MySQL Workbench dasturi dastlabki oynasi. Bu oyna bizga hozircha kerak bo’lmaydi. Shuning uchun uni yopamiz.

1.27-rasm. “MySQL 8.0 Command Line Client” deb nomlanuvchi oynani ochib olamiz.

1.28-rasm. “MySQL 8.0 Command Line Client” oynasi ochildi. Endi biz parolimizni kiritamiz va Enter tugmasini bosamiz.

1.29-rasm. “MySQL 8.0 Command Line Client” oynasi. Parolimizni kiritib, Enter tugmasini bosdik, endi biz MySqldan bemalol foydalana olamiz

2-topshiriq.

Mohiyat aloqa diagrammasi: