1 TARIX SOHASIDA AXBOROT KOMMUNIKATSIYA TEXNOLOGIYALARINING
Mamlakatimizga har yili ko’plab kompyuterlar kirib kelmoqda, ularning talaygina qismi o’zimizda yig’ilmoqda. Kompyuter-telekommunikatsion texnologiyalari jamiyat hayotida o’z o’rnini mustahkam egallamoqda. Elektron resurslar yaratish va ulardan foydalanish tendensiyasi tobora rivojlanib bormoqda. Elektron nashrlarning turli tuman ko’rinishlari ortib bormoqda, jumladan kutubxonalarda ham elektron nashrlar soni ortib bormoqda. Kutubxonalardan foydalanuvchilarning ham tayyorgarlik darajasi ortib bormoqda. Kitobxonlarda zamonaviy axborot texnologiyalardan foydalanib axborotlarga tezlikda to’liq ega bo’lish ehtiyoji ortib bormoqda.
Mamlakatimizga har yili ko’plab kompyuterlar kirib kelmoqda, ularning talaygina qismi o’zimizda yig’ilmoqda. Kompyuter-telekommunikatsion texnologiyalari jamiyat hayotida o’z o’rnini mustahkam egallamoqda. Elektron resurslar yaratish va ulardan foydalanish tendensiyasi tobora rivojlanib bormoqda. Elektron nashrlarning turli tuman ko’rinishlari ortib bormoqda, jumladan kutubxonalarda ham elektron nashrlar soni ortib bormoqda. Kutubxonalardan foydalanuvchilarning ham tayyorgarlik darajasi ortib bormoqda. Kitobxonlarda zamonaviy axborot texnologiyalardan foydalanib axborotlarga tezlikda to’liq ega bo’lish ehtiyoji ortib bormoqda.
Axborotlashgan jamiyatning shunday va shu kabi va boshqa bir qator ko’rsatkichlari, kutubxonalarni o’z texnologiyalarinigina emas balki o’z kitobxonlariga xizmat ko’rsatish darajasini ham takomillashtirishni taqozo qilmoqda. Ijtimoiy informatika quyidagi masalalarni o’rganadi: 1) axborotlashgan jamiyat taraqqiyotining qonuniyatlari va muammolari; 2) axborot resurslari jamiyat rivojining ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy faktorlari sifatida; 3)axborotlashgan jamiyatda shaxs; 4)axborot madaniyati; 5) axborot xavfsizligi va hokazo.
Axborotlashgan jamiyat termini Yaponiyada paydo bo’ldi. Mutaxassislar ushbu termin yuqori sifatli axborot mo’l-ko’l bo’lgan va uni saqlash, taqsimlash va foydalanish uchun barcha vositalarga ega bo’lgan jamiyatni ifodalaydi, deb e’tirof etadilar. Axborotlar manfaatdor kishilarga tez va oson hamda qulay shaklda yetkazib beriladi. Axborot xizmatlari uchun narxlar shu darajada past bo’lishi kerakki, jamiyatning har bir a’zosi undan ehtiyojiga qarab foydalana bilsin.
Akademik V.A.Izvozchikov axborotlashgan jamiyat xususiyatlarini ifoda etuvchi quyidagi ta’rifni taklif etgan: «Axborotlashgan jamiyat – deb, – jamiyatning barcha sohalari hamda a’zolari hayoti va faoliyatida kompyuter, telematika va boshqa vositalar aqliy mehnat qurollari sifatida ishlatiluvchi, kutubxonalardan foydalanish, katta tezlik va aniqlikda axborotlarni qayta ishlash, real va prognozlashtirilgan hodisalarni modellashtirish, ishlab chiqarishni boshqarish, ta’limni avtomatlashtirish va boshqa vazifalarni bajarish imkoniyatiga ega bo’lgan jamiyatga aytiladi».
