223
ortasına yan yana sandalyeler konulur, bu sırada kına tepsisi hazırlanır. Genç kızlar
ellerine birer mum alarak türkü söylemeye ve ortadaki boş sandalyelerin etrafında
dönmeye başlarlar. Ardından gelin ve dâmât yerlerine oturur, geline ve dâmâda kınayı
mutlu evliliği olan bir hanım yakar. Gelinin avcuna kına yakan kişi eğer “Gelin avcunu
açmıyor” derse kayınvâlide kına yakılırken gelinin avucuna
gremse
koyar. Gelin bu altını
uğur ve bereket getirmesi için saklar. Misâfirlere de kına dağıtılır. Evlenmek isteyen
diğer
genç kızlar da kısmetleri açılsın diye kendi ellerine kına yakarlar. Ardından hanımlar kına
gecesine özgü türküler söyler ve gelini ağlatmaya çalışırlar. Gelinin ağlamasının bereket
getireceğine inanılır, eskiden ağlamayan gelinler ayıplanırdı. Kına
gecesine katılan
misâfirlere kuru yemiş ve içecek ikrâm edilir, gece boyunca oyunlar oynanır ve
halay
lar
çekilir. Gelin dâmâdı bir sandalyeye oturtur, elinde testisi dâmâdın etrafında dans eder,
sonra birden elindeki testisini kırar, testinin içinden şekerler ve paralar etrafa dağılır.
Gelinlerin testi kırmalarının amacı kocalarının sultânı olmak ve sultân
gibi bir hayat
yaşamaktır.
Saliha Sultân (1680
-
1739) küçük bir kızken
Karaköy’de mahalle çeşmesinden su
testi
sini
doldurmak isterken düşürüp kırar, Saliha
çeşmenin başında oturup ağlarken Hanım Sultân
oradan geçmektedir. Ağlayan kızı görünce
dayanamaz, durdurur arabasını ve kızla konuşur.
Hanım Sultan, kıza
para teklif eder, ancak kız
kabȗl etmez. “Anneme olan
vazife
mi yerine
getiremedim, onun için ağlıyorum” der.
Biraz
daha kızla konuşunca Hanım Sultân, kızı çok
beğenir ve kızı sarayına alır. Saliha birkaç yıl sonra
II
. Mustafa ile evlendirilir ve sarayın gelini olur. II.
Mustafa’nın tahta geçmesiyle sultân, sonrasında oğlu I. Mahmut’un pâdişâh olmasıyla
da Vâlide Sultan olur. Kırık testi Saliha’yı “Saliha Sultan” yapmıştır. Bu hadise Anadolu’da
dilden dile dolaşır. “Bizim de kızımız, gelinimiz sultân gibi yaşasın, hayâtı bereketli olsun”
224
diye düğünlerde gelin dâmâdın evinde tam
eşiğ
i geçerken içinde metal para, altın, bazen
nar ve üzüm bulunan testi kırar ve eşikten adımını atar. Ancak günümüzde gelinler
kayınvâlidenin evine düğünden hemen sonra gitmediği ve doğrudan kendi
evlerine veya
otele gittikleri için testi artık gelin tarafından kınalarda kırılmaktadır.
Dostları ilə paylaş: