6.2. Sübut etm
ə
yükünün bölü
ş
dürülm
ə
si
Sübut etm
ə
yükünün bölü
ş
dürülm
ə
si: diskriminativ r
ə
ftarın ba
ş
verdiyini ehtimal etm
ə
k üçün
iddiaçı kifay
ə
t q
ə
d
ə
r d
ə
lil t
ə
qdim etm
ə
lidir. Bu ayrı-seçkilikl
ə
ba
ğ
lı v
ə
sat
ə
tin qaldırılmasına
köm
ə
k ed
ə
c
ə
k, cavabdeh t
ə
r
ə
f is
ə
bunun yalan oldu
ğ
unu sübuta yetirm
ə
li olacaq.
Ş
ikay
ə
t
ə
riz
ə
sil
ə
müraci
ə
t ed
ə
n
şə
xsin q
ə
rar q
ə
bul ed
ə
n orqanı ayrı-seçkilik halının ba
ş
verm
ə
si bar
ə
d
ə
ə
min etm
ə
si adi bir haldır. Lakin f
ə
rqli r
ə
ftarın müvafiq qanunvericilikl
ə
müdafi
ə
olunan
ə
lam
ə
t
ə
sasında ba
ş
verdiyini nümayi
ş
etdirm
ə
k xüsusil
ə
ç
ə
tin bir m
ə
s
ə
l
ə
dir. Bu ona
gör
ə
ç
ə
tindir ki, f
ə
rqli r
ə
ftarın arxasında duran h
ə
qiqi s
ə
b
ə
bl
ə
r yalnız bu cür r
ə
ftara yol ver
ə
n
şə
xs
ə
b
ə
llidir. Dem
ə
k olar ki, ayrı-seçkilikl
ə
ba
ğ
lı iddialar ad
ə
t
ə
n müvafiq hüquqi normadan v
ə
ya t
ə
crüb
ə
d
ə
n ir
ə
li g
ə
l
ə
n obyektiv n
ə
tic
ə
l
ə
r
ə
ə
saslanır. Ba
ş
qa sözl
ə
, m
ə
hk
ə
m
ə
ə
min olmalıdır
ki, f
ə
rqli r
ə
ftarın yegan
ə
m
ə
ntiqli izahı z
ə
r
ə
rç
ə
kmi
ş
şə
xsin müdafi
ə
olunan
ə
lam
ə
tl
ə
ril
ə
, m
ə
s
ə
l
ə
n,
cinsi v
ə
ya irqi m
ə
nsubiyy
ə
til
ə
ə
laq
ə
dardır. Bu prinsip birba
ş
a v
ə
dolayı ayrı-seçkilik hallarına
b
ə
rab
ə
r
şə
kild
ə
ş
amil edilir.
314
“Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding”-nin “Firma Feryn NV”-y
ə
qar
ş
ı A
Ə
M-d
ə
ki C-54/07
[2008] ECR I-5187 saylı, 10 iyul 2008-ci il tarixli i
ş
i.
120
Cavabdeh t
ə
r
ə
f iddia
ə
riz
ə
sinin sübuta yetirilm
ə
si üçün informasiyaya malik oldu
ğ
undan
ayrı-seçkiliyin qada
ğ
an olunması sah
ə
sind
ə
qanunvericilik sübut etm
ə
yükünün h
ə
min
cavabdeh t
ə
r
ə
fl
ə
bölü
ş
dürülm
ə
sin
ə
icaz
ə
verir. Sübut etm
ə
yükünün bölü
ş
dürülm
ə
si prinsipi
A
İ
HK-da v
ə
A
İ
qanunvericiliyind
ə
ə
saslı
şə
kild
ə
t
ə
sbit olunur.
315
Bu proses insan hüquqlarının regional v
ə
qlobal s
ə
viyy
ə
d
ə
müdafi
ə
mexanizml
ə
ril
ə
yana
ş
ı,
ə
sas
ə
n insan hüquqlarının pozulması il
ə
ba
ğ
lı sübut etm
ə
nin bölü
ş
dürülm
ə
si yana
ş
masının
q
ə
bul etmi
ş
A
İ
HM-in presedent hüququ
ə
sasında izah olunur. A
İ
HM-in t
ə
crüb
ə
si iddia
ə
riz
ə
sini
sübuta yetirm
ə
k üçün z
ə
ruri olan informasiyanın
ə
ks
ə
r hiss
ə
sinin dövl
ə
t t
ə
r
ə
find
ə
n n
ə
zar
ə
t
olunması faktını n
ə
z
ə
r
ə
almadan, ümumiyy
ə
tl
ə
mövcud olan d
ə
lill
ə
ri n
ə
z
ə
rd
ə
n keçirm
ə
kd
ə
n
ibar
ə
tdir. Ba
ş
qa sözl
ə
, iddiaçı t
ə
r
ə
find
ə
n t
ə
qdim olunan faktlar etibarlı v
ə
mövcud d
ə
lill
ə
r
ə
uy
ğ
un
hesab edildikd
ə
, A
İ
HM t
ə
r
ə
find
ə
n sübuta yetirilmi
ş
kimi q
ə
bul olunur. A
İ
HM-
ə
ə
sas
ə
n o,
“bütün d
ə
lill
ə
rin, o cüml
ə
d
ə
n faktlardan v
ə
t
ə
r
ə
fl
ə
rin t
ə
qdim etdikl
ə
ri s
ə
n
ə
dl
ə
rd
ə
n ir
ə
li g
ə
l
ə
n
n
ə
tic
ə
l
ə
rin müst
ə
qil
şə
kild
ə
qiym
ə
tl
ə
ndirilm
ə
sil
ə
t
ə
min edilmi
ş
” iddiaları fakt kimi q
ə
bul edir.
“D
ə
lil kifay
ə
t q
ə
d
ə
r
ə
saslı, d
ə
qiq v
ə
uy
ğ
un n
ə
tic
ə
l
ə
rd
ə
n v
ə
ya fakta aid olan v
ə
yalan olması
sübuta yetirilm
ə
mi
ş
, ox
ş
ar f
ə
rziyy
ə
l
ə
rd
ə
n ir
ə
li g
ə
l
ə
bil
ə
r. Bundan ba
ş
qa, konkret q
ə
na
ə
t
ə
g
ə
lm
ə
k
üçün z
ə
ruri olan sübutların s
ə
viyy
ə
si v
ə
bununla
ə
laq
ə
dar olaraq sübut etm
ə
yükünün
bölü
ş
dürülm
ə
si faktiki olaraq faktların özün
ə
m
ə
xsuslu
ğ
u, ir
ə
li sürülmü
ş
iddianın xarakteri v
ə
[A
İ
HK-dan]
ə
sas götürül
ə
n hüquqla
ə
laq
ə
lidir.”
316
Misal: Timi
ş
evin Rusiya Federasiyasına qar
ş
ı i
ş
in
ə
ə
sas
ə
n,
ə
riz
ə
çi çeçen m
ə
n
şə
li
oldu
ğ
undan onun konkret bölg
ə
d
ə
s
ə
rh
ə
d-buraxılı
ş
m
ə
nt
ə
q
ə
sind
ə
n keçm
ə
sin
ə
icaz
ə
verilm
ə
diyini iddia edirdi.
317
A
İ
HM bel
ə
bir qada
ğ
anın çeçen m
ə
n
şə
li
şə
xsl
ə
rin h
ə
r
ə
k
ə
tini
m
ə
hdudla
ş
dıran siyas
ə
tin mövcud oldu
ğ
unu qeyd ed
ə
n r
ə
smi s
ə
n
ə
dl
ə
rl
ə
t
ə
sdiq edilm
ə
sinin
vacib oldu
ğ
unu mü
ə
yy
ə
n etmi
ş
dir. Dövl
ə
t t
ə
r
ə
find
ə
n verilmi
ş
izahat
ə
sassız hesab olunmu
ş
dur,
çünki z
ə
r
ə
r ç
ə
kmi
ş
şə
xs
ə
m
ə
nt
ə
q
ə
d
ə
n növb
ə
d
ə
nk
ə
nar keçm
ə
sin
ə
icaz
ə
verilm
ə
diyind
ə
n, onun
çıxıb getm
ə
si bar
ə
d
ə
iddiada uy
ğ
unsuzluqlar mü
ş
ahid
ə
olunurdu. Müvafiq olaraq, A
İ
HM
iddiaçının etnik m
ə
n
şə
yin
ə
gör
ə
ayrı-seçkiliy
ə
m
ə
ruz qaldı
ğ
ını q
ə
bul etmi
ş
dir.
Misal: Brunnhoferin i
ş
ind
ə
ə
riz
ə
çi onunla eyni
ə
m
ə
k haqqı d
ə
r
ə
c
ə
sin
ə
malik olan ki
ş
i
h
ə
mkarı il
ə
müqayis
ə
d
ə
az
ə
m
ə
k haqqı aldı
ğ
ından cinsi m
ə
nsubiyy
ə
tin
ə
gör
ə
ayrı-seçkiliy
ə
m
ə
ruz qaldı
ğ
ını iddia edirdi.
318
A
Ə
M b
ə
yan etmi
ş
dir ki, iddiaçı ilk növb
ə
d
ə
ki
ş
i h
ə
mkarı il
ə
müqayis
ə
d
ə
az
ə
m
ə
k haqqı aldı
ğ
ını, sonra is
ə
h
ə
min h
ə
mkarla eyni d
ə
y
ə
ri olan i
ş
i icra etdiyini
sübuta yetirm
ə
li idi. Bu iddiaçının yalnız cinsi m
ə
nsubiyy
ə
til
ə
izah olunan f
ə
rqli r
ə
ftar bar
ə
d
ə
v
ə
sat
ə
t qaldırmaq üçün kifay
ə
t edirdi. Bütün bunların
ə
ksini sübuta yetirm
ə
k v
ə
zif
ə
si is
ə
i
şə
götür
ə
nin üz
ə
rin
ə
dü
ş
ürdü.
315
A
ş
a
ğ
ıda göst
ə
rilmi
ş
i
ş
l
ə
rl
ə
yana
ş
ı “
İ
rqi b
ə
rab
ə
rliy
ə
dair” Direktivin 8-ci, “M
əşğ
ulluq sah
ə
sind
ə
b
ə
rab
ə
rliy
ə
dair”
Direktivin 10-cu, “Gender b
ə
rab
ə
rliyin
ə
dair” (yenid
ə
n baxılmı
ş
) Direktivin 19-cu, “Mallar v
ə
xidm
ə
tl
ə
r sah
ə
sind
ə
gender b
ə
rab
ə
rliyin
ə
dair” Direktivin 9-cu madd
ə
l
ə
rin
ə
baxın. Eyni zamanda, Sosial Hüquqlar üzr
ə
Avropa Komit
ə
si
t
ə
r
ə
find
ə
n baxılmı
ş
i
ş
l
ə
rl
ə
d
ə
tanı
ş
olun: “SUD Travail Affaires Sociales” Fransa Respublikasına qar
ş
ı (
ş
ikay
ə
t
ə
riz
ə
si
No 24/2004, 8 noyabr 2005-ci il) v
ə
Ə
qli X
ə
st
ə
l
ə
rin Müdafi
ə
M
ə
rk
ə
zi Bolqarıstan Respublikasına qar
ş
ı (
ş
ikay
ə
t
ə
riz
ə
si
No. 41/2007), 3 iyun 2008-ci il.
316
Naçovanın v
ə
ba
ş
qalarının Bolqarıstan Respublikasına qar
ş
ı A
İ
HM-d
ə
ki [GC] 43577/98 v
ə
43579/98 saylı, 6 iyul
2005-ci il tarixli i
ş
l
ə
rinin 147-ci paraqrafı. Bu müdd
ə
alar Timi
ş
evin Rusiya Federasiyasına qar
ş
ı A
İ
HM-d
ə
ki 55762/00
v
ə
55974/00 saylı, 13 dekabr 2005-ci il tarixli i
ş
inin 39-cu, h
ə
mçinin D.H.-in v
ə
ba
ş
qalarının Çexiya Respublikasına
qar
ş
ı A
İ
HM-d
ə
ki [GC] 57325/00 saylı, 13 noyabr 2007-ci il tarixli i
ş
inin 178-ci paraqraflarında da t
ə
krarlanır.
317
Timi
ş
evin Rusiya Federasiyasına qar
ş
ı A
İ
HM-d
ə
ki 55762/00 v
ə
55974/00 saylı, 13 dekabr 2005-ci il tarixli i
ş
l
ə
rinin
40-44-cü paraqrafları.
318
Susanna Brunnhoferin „Bank der
ц
sterreichischen Postsparkasse AG“-y
ə
qar
ş
ı A
Ə
M-d
ə
ki C-381/99 [2001] ECR I-
4961 saylı, 26 iyun 2001-ci il tarixli i
ş
inin 51-62-ci paraqrafları.
121
Misal: Patrik Kellinin
İ
rlandiyanın Milli Universitetin
ə
(Dublin Universitet Kollecin
ə
) qar
ş
ı
i
ş
ind
ə
319
sözüged
ə
n c
ə
nab Kelli Dublinin Universitet Kollecinin (UCD) pe
şə
proqramında i
ş
tirak
etm
ə
k üçün müraci
ə
t etmi
ş
dir v
ə
onun
ə
riz
ə
sin
ə
r
ə
dd cavabı verilmi
ş
dir. C
ə
nab Kelli pe
şə
t
ə
liml
ə
rin
ə
buraxılmamasının ehtimal olunan cinsi z
ə
mind
ə
ayrı-seçkilikl
ə
ə
laq
ə
dar oldu
ğ
unu
hesab etmi
ş
dir v
ə
onu t
ə
qdim olunmu
ş
ba
ş
qa
ə
riz
ə
l
ə
rl
ə
tanı
ş
etm
ə
k üçün müraci
ə
t etmi
ş
dir.
N
ə
tic
ə
d
ə
UCD onu
ə
riz
ə
l
ə
rin düz
ə
li
ş
l
ə
r edilmi
ş
versiyaları il
ə
tanı
ş
etmi
ş
dir.
İ
rlandiya
m
ə
hk
ə
m
ə
si A
İ
Ş
urasının “Cinsi z
ə
mind
ə
ayrı-seçkiliy
ə
aid i
ş
l
ə
rl
ə
ba
ğ
lı sübut etm
ə
yükün
ə
dair”
97/80/EC saylı, “
Ə
m
ə
k, pe
şə
t
ə
limi v
ə
karyera ir
ə
lil
ə
yi
ş
i, h
ə
mçinin i
ş
şə
raitil
ə
ə
laq
ə
dar
qadınlarla ki
ş
il
ə
r arasında b
ə
rab
ə
r r
ə
ftar prinsipinin icra olunmasına/B
ə
rab
ə
r r
ə
ftara dair”
76/207/EEC saylı v
ə
76/207/EEC saylı Direktiv
ə
düz
ə
li
ş
l
ə
r ed
ə
n 2002/73/EC saylı Direktivl
ə
ril
ə
ba
ğ
lı A
Ə
M-
ə
müraci
ə
t etmi
ş
dir.
İ
rlandiya m
ə
hk
ə
m
ə
si (i) A
İ
Ş
urasının 76/207/EEC36,
97/80/EC37 v
ə
2002/73/EC38 saylı Direktivl
ə
rind
ə
t
ə
sbit edilmi
ş
müdd
ə
alara
ə
sas
ə
n v
ə
sat
ə
tin
qaldırılması üçün kifay
ə
t q
ə
d
ə
r d
ə
lill
ə
rin mövcudlu
ğ
unu mü
ə
yy
ə
n etm
ə
k m
ə
qs
ə
dil
ə
c
ə
nab
Kellinin t
ə
l
ə
b etdiyi s
ə
n
ə
dl
ə
rin dol
ğ
un versiyaları il
ə
tanı
ş
olmaq hüququna malik olub-
olmaması v
ə
(ii) bel
ə
bir hüququn m
ə
xfiliy
ə
dair milli qanunlarla v
ə
ya A
İ
qanunvericiliyil
ə
ziddiyy
ə
t t
əş
kil edib-etm
ə
m
ə
sinin mü
ə
yy
ə
nl
əş
dirilm
ə
sini xahi
ş
etmi
ş
di. A
Ə
M mü
ə
yy
ə
n etmi
ş
dir
ki, ist
ə
r “Cinsi z
ə
mind
ə
ayrı-seçkiliy
ə
aid i
ş
l
ə
rl
ə
ba
ğ
lı sübut etm
ə
yükün
ə
dair” Direktiv, ist
ə
rs
ə
d
ə
“B
ə
rab
ə
r r
ə
ftara dair” Direktiv pe
şə
t
ə
limind
ə
i
ş
tirak etm
ə
k üçün müraci
ə
t etmi
ş
ə
riz
ə
çini
ayrı-seçkiliy
ə
m
ə
ruz qalması il
ə
ba
ğ
lı
ş
übh
ə
ni
ə
sas g
ə
tir
ə
r
ə
k dig
ə
r namiz
ə
dl
ə
rin ixtisaslarına
aid informasiyanı
ə
ld
ə
etm
ə
k hüququ il
ə
t
ə
min etmirl
ə
r v
ə
bu s
ə
pkidan olan h
ə
r hansı
informasiyanın açıqlanması m
ə
s
ə
l
ə
si
şə
xsi m
ə
lumatların m
ə
xfiliyin
ə
dair A
İ
-nin hüquqi
normaları il
ə
t
ə
nziml
ə
nir. Lakin m
ə
hz milli m
ə
hk
ə
m
ə
şə
xsi i
ş
l
ə
r
ə
aid bu cür faktların
açıqlanması m
ə
s
ə
l
ə
sinin A
İ
Ş
urasının 97/80/EC saylı Direktivinin m
ə
qs
ə
dl
ə
rin
ə
uy
ğ
un n
ə
z
ə
rd
ə
tutulub-tutulmaması bar
ə
d
ə
q
ə
rar q
ə
bul etm
ə
li idi.
Misal: Maxa
ş
evl
ə
rin i
ş
ind
ə
320
iddiaçılar Kabardino-Balkariya Respublikasında ya
ş
ayan v
ə
milliyy
ə
tç
ə
çeçen olan 3 qarda
ş
dır. Bir ax
ş
am 1 v
ə
2-ci iddiaçı gec
ə
klubunda ba
ş
qaları il
ə
mübahis
ə
etdikd
ə
n sonra bayırda böyük ehtimalla onları gözl
ə
y
ə
n polis
ə
m
ə
kda
ş
ları t
ə
r
ə
find
ə
n
saxlanılaraq polis bölm
ə
sin
ə
g
ə
tirilmi
ş
dir. Burada onlar amansızcasına döyül
ə
r
ə
k pis r
ə
ftara
m
ə
ruz qalmı
ş
dır. 3-cü iddiaçı qarda
ş
larının h
ə
bs olunması bar
ə
d
ə
e
ş
id
ə
n kimi onların yanına,
polis bölm
ə
sin
ə
g
ə
lmi
ş
dir. Lakin o, da bölm
ə
d
ə
döyülmü
ş
dür, sonra is
ə
onu bayıra ataraq etnik
m
ə
n
şə
sin
ə
gör
ə
t
ə
hqir etmi
ş
dil
ə
r. Bu hadis
ə
d
ə
n 1 gün keçdikd
ə
n sonra, 2004-cü il noyabrın
15-d
ə
iddiaçılar m
ə
ruz qaldıqları pis r
ə
ftara gör
ə
prokurorlu
ğ
a
ş
ikay
ə
t etmi
ş
dil
ə
r, lakin
aparılmı
ş
istintaq heç bir n
ə
tic
ə
verm
ə
mi
ş
dir. 2005-ci ilin iyun ayında cinay
ə
tkarları mü
ə
yy
ə
n
etm
ə
k mümkün olmadı
ğ
ından istintaq dayandırılmı
ş
dır. Bu tarixd
ə
n etibar
ə
n istintaq bir neç
ə
d
ə
f
ə
b
ə
rpa olunaraq dayandırılmı
ş
dır v
ə
2006-cı il aprelin 13-d
ə
prokurorun q
ə
rarı il
ə
i
ş
ba
ğ
lanmı
ş
dır. Bu q
ə
rara qar
ş
ı veril
ə
n
ş
ikay
ə
t t
ə
min olunmamı
ş
dır. A
İ
HM-
ə
ə
sas
ə
n zorakılıq
aktının irqi q
ə
r
ə
zlilik s
ə
b
ə
bind
ə
n ba
ş
verm
ə
si iddia olunduqda, sübut etm
ə
yükü cavabdeh
dövl
ə
tin üz
ə
rin
ə
dü
şə
r
ə
k ondan
ə
laq
ə
dar
şə
xs
ə
qar
ş
ı hansısa subyektiv münasib
ə
tin
olmadı
ğ
ını sübüta yetirilm
ə
sini n
ə
z
ə
rd
ə
tutur. A
İ
HM pis r
ə
ftarla ba
ğ
lı d
ə
lill
ə
ri qiym
ə
tl
ə
ndir
ə
r
ə
k
ad
ə
t
ə
n “
ə
saslı
ş
übh
ə
d
ə
n k
ə
nara çıxan” sübuta yetirm
ə
standartını t
ə
tbiq edir. Bel
ə
bir sübut
son d
ə
r
ə
c
ə
k
ə
s
ə
rli, d
ə
qiq v
ə
bir-birin
ə
uy
ğ
un g
ə
l
ə
n n
ə
tic
ə
l
ə
rd
ə
n v
ə
ya ox
ş
ar, inkar edilm
ə
y
ə
n
faktiki ehtimallardan ir
ə
li g
ə
l
ə
bil
ə
r.
Ə
g
ə
r bizim i
ş
d
ə
n
ə
zar
ə
t altına götürülmü
ş
şə
xsl
ə
rl
ə
oldu
ğ
u
kimi, baxılan m
ə
s
ə
l
ə
il
ə
ba
ğ
lı hadis
ə
l
ə
rin tamamil
ə
v
ə
ya
ə
sas
ə
n yalan oldu
ğ
u dövl
ə
t
orqanlarının müst
ə
sna razılı
ğ
ı il
ə
iddia olunduqda, bu cür saxlanmadan sonra
ə
m
ə
l
ə
g
ə
lmi
ş
b
ə
d
ə
n x
ə
sar
ə
tl
ə
ril
ə
ə
laq
ə
dar günd
ə
m
ə
k
ə
s
ə
rli faktiki ehtimallar g
ə
lir. Cavabdeh dövl
ə
tin
müvafiq
ş
ikay
ə
tçinin iddialarını t
ə
sdiq v
ə
ya inkar etm
ə
k iqtidarında olan informasiyaya
müst
ə
sna qaydada çıxı
ş
ı olduqda, lakin dövl
ə
t ist
ə
nil
ə
n
ə
m
ə
kda
ş
lıqdan boyun qaçırdıqda v
ə
319
Patrik Kellinin
İ
rlandiyanın Milli Universitetin
ə
(Dublin Universitet Kollecin
ə
) qar
ş
ı A
Ə
M-d
ə
ki, C-104/10 saylı, 21 iyul
2011-ci il tarixli i
ş
i.
320
Maxa
ş
evl
ə
rin Rusiya Federasiyasına qar
ş
ı A
İ
HM-d
ə
ki 20546/07saylı, 31 iyul 2012-ci il tarixli i
ş
i.
122
bunu q
ə
na
ə
tb
ə
x
ş
izahlarla
ə
saslandırmadıqda,
ə
riz
ə
çinin iddialarının kifay
ə
t q
ə
d
ə
r
ə
saslı
olması il
ə
ba
ğ
lı q
ə
na
ə
tl
ə
r günd
ə
m
ə
g
ə
l
ə
bil
ə
r. Dövl
ə
tin ba
ş
vermi
ş
hadis
ə
l
ə
rl
ə
ba
ğ
lı inandırıcı
v
ə
h
ə
qiq
ə
t
ə
uy
ğ
un izahlar verm
ə
m
ə
si s
ə
b
ə
bind
ə
n, h
ə
mçinin qarda
ş
lar t
ə
r
ə
find
ə
n
ş
ahidl
ə
rin
ə
riz
ə
l
ə
ril
ə
v
ə
tibbi arayı
ş
larla t
ə
min olunan faktlara aid ardıcıl v
ə
t
ə
f
ə
rrüatlı t
ə
svirl
ə
rin
verilm
ə
sini n
ə
z
ə
r
ə
alaraq A
İ
HM iddiaçıların etnik m
ə
n
şə
z
ə
minind
ə
ayrı-seçkiliy
ə
m
ə
ruz
qalmaları v
ə
A
İ
HK-nın 14-cü madd
ə
sinin 3-cü madd
ə
sil
ə
birg
ə
pozulması bar
ə
d
ə
q
ə
na
ə
t
ə
g
ə
lmi
ş
dir.
Misal: Bu i
ş
i is
ə
321
istiqam
ə
tl
ə
ndirmi
ş
AFR m
ə
hk
ə
m
ə
si A
Ə
M-d
ə
n i
şə
q
ə
bulla ba
ğ
lı
ə
riz
ə
y
ə
r
ə
dd cavabının verilm
ə
sil
ə
ba
ğ
lı t
ə
l
ə
b olunan informasiyanı açıqlamayan
ə
m
ə
kda
ş
ın
davranı
ş
ının ayrı-seçkilikl
ə
ba
ğ
lı iddialara s
ə
b
ə
b olub-olmayaca
ğ
ını mü
ə
yy
ə
n etm
ə
yi xahi
ş
etmi
ş
dir. Müvafiq i
ş
is
ə
ondan ibar
ə
t idi ki, i
ş
l
ə
ba
ğ
lı bütün t
ə
l
ə
bl
ə
r
ə
uy
ğ
un g
ə
l
ə
n rus qadının
ə
riz
ə
-anketin
ə
heç bir müsahib
ə
götürülm
ə
d
ə
n v
ə
izahat verilm
ə
d
ə
n r
ə
dd cavabı verilmi
ş
dir.
Daha sonra h
ə
min i
ş
vakansiyası il
ə
ba
ğ
lı bir daha elan verilmi
ş
dir v
ə
bu qadın 2-ci d
ə
f
ə
i
ş
üçün müraci
ə
t ed
ə
r
ə
k 1-ci d
ə
f
ə
oldu
ğ
u kimi r
ə
dd cavabı almı
ş
dır.
Ş
ikay
ə
tçi cinsi m
ə
nsubiyy
ə
ti
v
ə
etnik m
ə
n
şə
si z
ə
minind
ə
ayrı-seçkiliyin qurbanı oldu
ğ
unu iddia edirdi. 97/80 saylı Direktivin
4(1)-ci madd
ə
sini t
ə
fsir ed
ə
n A
Ə
M b
ə
yan etmi
ş
dir ki, ayrı-seçkiliyin qurbanı oldu
ğ
unu iddia
ed
ə
n
şə
xsl
ə
r
ə
sas sübut etm
ə
yükünü öz üz
ə
rin
ə
götürürl
ə
r, cavabdeh t
ə
r
ə
f is
ə
sad
ə
c
ə
olaraq
ayrı-seçkiliyin yol verilm
ə
m
ə
si prinsipinin pozulmadı
ğ
ını sübuta yetirm
ə
lidir. A
Ə
M bildirmi
ş
dir ki,
i
ş
l
ə
ba
ğ
lı elanda verilmi
ş
t
ə
l
ə
bl
ə
r
ə
cavab verm
ə
sini v
ə
ə
riz
ə
sin
ə
r
ə
dd cavabının verilm
ə
sini
h
ə
qiq
ə
t
ə
uy
ğ
un
şə
kild
ə
izah ed
ə
n
şə
xs
ə
i
şə
götürm
ə
prosesinin sonunda i
şə
götür
ə
n t
ə
r
ə
find
ə
n
ba
ş
qa namiz
ə
din i
şə
götürülm
ə
sini göst
ə
r
ə
n informasiya il
ə
tanı
ş
olmaq hüququ ver
ə
n hüquqi
normaların mövcud olmamasına baxmayaraq, cavabdeh t
ə
r
ə
fin bu cür informasiya il
ə
tanı
ş
olmaq xahi
ş
in
ə
r
ə
dd cavabının verilm
ə
si mü
ə
yy
ə
n edil
ə
n faktlar kontekstind
ə
birba
ş
a v
ə
ya
dolayı ayrı-seçkiliyi ehtimal etm
ə
k üçün amill
ə
rd
ə
n biri ola bil
ə
r. Bu cür q
ə
na
ə
t milli qanunlara
ə
sas
ə
n dolayı ayrı-seçkilik faktının ist
ə
nil
ə
n vasit
ə
l
ə
rl
ə
, o cüml
ə
d
ə
n, statistik d
ə
lill
ə
r
ə
sasında
mü
ə
yy
ə
nl
əş
dirilm
ə
sinin mümkün oldu
ğ
unu n
ə
z
ə
rd
ə
tutan 2000/43, 2000/78, 2006/54 saylı
Direktivl
ə
r
ə
uy
ğ
undur.
İ
ki m
ə
s
ə
l
ə
nin n
ə
z
ə
r
ə
alınması vacibdir: 1) yerli orqanlar qar
ş
ısında hansı d
ə
lill
ə
rin m
ə
qbul
hesab edilm
ə
si milli qanunvericiliy
ə
ə
sas
ə
n mü
ə
yy
ə
nl
əş
dirilir v
ə
müvafiq qanunvericilik aktları
A
İ
HM v
ə
ya A
Ə
M t
ə
r
ə
find
ə
n t
ə
tbiq edil
ə
n hüquqi normalardan s
ə
rt ola bil
ə
r; 2) ad
ə
t
ə
n sübut
etm
ə
yükünün dönü
ş
ün
ə
aid hüquqi norma cinay
ə
t hüququna, y
ə
ni cinay
ə
tin irqi m
ə
nsubiyy
ə
t
z
ə
minind
ə
tör
ə
dilm
ə
sin
ə
gör
ə
cinay
ə
tkarın dövl
ə
t t
ə
r
ə
find
ə
n t
ə
qib edilm
ə
sin
ə
, ba
ş
qa sözl
ə
“nifr
ə
t do
ğ
uran” cinay
ə
tl
ə
r
ə
aid i
ş
l
ə
rd
ə
t
ə
tbiq edilmir. Bu qism
ə
n onunla
ə
laq
ə
dardır ki, cinay
ə
t
m
ə
suliyy
ə
tini mü
ə
yy
ə
n etm
ə
k üçün daha yüks
ə
k standartlı d
ə
lill
ə
r t
ə
l
ə
b olunur; dig
ə
r t
ə
r
ə
fd
ə
n
is
ə
bu onunla
ə
laq
ə
dardır ki, cinay
ə
tkardan irqçi motivl
ə
ri
ə
sas tutmadı
ğ
ını sübuta yetirm
ə
yi
t
ə
l
ə
b etm
ə
k ç
ə
tin v
ə
ümumiyy
ə
tl
ə
subyektiv bir i
ş
dir.
322
Cavabdeh t
ə
r
ə
f f
ə
rziyy
ə
nin yalan oldu
ğ
unu iki yolla sübuta yetir
ə
bil
ə
r: 1) 2.2.2-ci
yarımbölm
ə
d
ə
müzakir
ə
olundu
ğ
u kimi, o, sübuta yetirm
ə
lidir ki, iddiaçı faktiki olaraq “müqayis
ə
vasit
ə
sil
ə
” ox
ş
ar v
ə
ya müqayis
ə
edil
ə
n v
ə
ziyy
ə
td
ə
deyil; v
ə
ya 2) 2.6-cı bölm
ə
d
ə
müzakir
ə
olundu
ğ
u kimi, ba
ş
vermi
ş
f
ə
rqli r
ə
ftar müdafi
ə
olunan
ə
saslarla deyil, dig
ə
r obyektiv f
ə
rql
ə
rl
ə
ə
laq
ə
dardır. Cavabdeh t
ə
r
ə
f ir
ə
li sürülmü
ş
iddiaların yalan oldu
ğ
unu sübuta yetir
ə
bilm
ə
diyi
321
Qalina Meysterin “Speech Design Systems GmbH”-
ə
qar
ş
ı A
Ə
M-d
ə
ki C-415/10 saylı, 19 aprel 2012-ci il tarixli i
ş
i.
322
Ayrı-seçkiliyin qada
ğ
an olunması sah
ə
sind
ə
A
İ
qanunvericiliyi sübut etm
ə
yükünün dönü
ş
ü prosesinin cinay
ə
t
hüququ kontekstind
ə
t
ə
tbiq edilm
ə
sini n
ə
z
ə
rd
ə
tutmur. A
İ
HM-in irqçi zorakılıq kontekstind
ə
sübut etm
ə
yükünün
dönü
ş
ü il
ə
ba
ğ
lı yana
ş
ması il
ə
tanı
ş
olmaq üçün Naçovanın v
ə
ba
ş
qalarının Bolqarıstan Respublikasına qar
ş
ı A
İ
HM-
d
ə
ki [GC] 43577/98 v
ə
43579/98 saylı, 6 iyul 2005-ci il tarixli i
ş
l
ə
rinin 144-159-cu paraqraflarına baxın. Ayrı-seçkiliyin
qada
ğ
an olunması sah
ə
sind
ə
A
İ
qanunvericiliyi sübut etm
ə
yükünün dönü
ş
ü prosesinin cinay
ə
t hüququ kontekstind
ə
t
ə
tbiq edilm
ə
sini n
ə
z
ə
rd
ə
tutmur.
123
t
ə
qdird
ə
, öz hüquqlarını müdafi
ə
etm
ə
k m
ə
qs
ə
dil
ə
ba
ş
vermi
ş
qeyri-münasib r
ə
ftarın obyektiv
şə
kild
ə
ə
saslandırılmı
ş
v
ə
müt
ə
nasib bir
ə
m
ə
l oldu
ğ
unu sübuta yetirm
ə
lidir.
Misal: yuxarıda müzakir
ə
edilmi
ş
Brunnhoferin i
ş
ind
ə
A
Ə
M ayrı-seçkilikl
ə
ba
ğ
lı iddiaların
yalan oldu
ğ
unu nec
ə
sübuta yetirm
ə
k bar
ə
d
ə
istiqam
ə
tl
ə
r vermi
ş
dir.
İ
lk növb
ə
d
ə
, sözüged
ə
n
ki
ş
i v
ə
qadın i
ş
çil
ə
r t
ə
r
ə
find
ə
n icra olunan i
ş
l
ə
rin b
ə
rab
ə
r d
ə
y
ə
rli olmadı
ğ
ından, h
ə
min i
ş
çil
ə
rin
faktiki olaraq müqayis
ə
edil
ə
n v
ə
ziyy
ə
td
ə
olmadı
ğ
ı sübuta yetirilm
ə
lidir.
Ə
g
ə
r i
ş
çil
ə
rin
ə
m
ə
k
f
ə
aliyy
ə
ti
ə
h
ə
miyy
ə
tli d
ə
r
ə
c
ə
d
ə
f
ə
rqli xarakterli v
ə
zif
ə
l
ə
rin icra olunmasını n
ə
z
ə
rd
ə
tutursa, bu
çox g
ə
r
ə
kli ola bil
ə
r. Sonra cinsi m
ə
nsubiyy
ə
tl
ə
ə
laq
ə
si olmayan obyektiv amill
ə
r
ə
sasında
ə
m
ə
k haqqları arasındakı f
ə
rqi izah olunaraq sübuta yetirm
ə
lidir. Ki
ş
i i
ş
çiy
ə
veril
ə
n
ə
m
ə
k
haqqının onun i
şə
g
ə
lm
ə
si üçün uzun bir m
ə
saf
ə
f
ə
th etm
ə
si v
ə
i
ş
günl
ə
rind
ə
mehmanxanada
qalması s
ə
b
ə
bind
ə
n yol x
ə
rcl
ə
ri hesabına artdı
ğ
ını sübuta yetirm
ə
k d
ə
g
ə
r
ə
kli ola bil
ə
r.
Misal: yuxarıda t
ə
svir edilmi
ş
Ferinin i
ş
ind
ə
A
Ə
M ehtimal olunan cinay
ə
tkar t
ə
r
ə
find
ə
n
verilmi
ş
reklamlara v
ə
b
ə
yanatlara gör
ə
dolayı ayrı-seçkilik bar
ə
d
ə
v
ə
sat
ə
t qaldırılmasının
mümkün oldu
ğ
unu mü
ə
yy
ə
n etmi
ş
dir. Lakin, A
Ə
M eyni zamanda, bildirmi
ş
dir ki,
ə
g
ə
r ehtimal
olunan cinay
ə
tkar i
şə
götürm
ə
proseduru
ə
sasında a
ğ
d
ə
rili olmayan
şə
xsl
ə
rl
ə
faktiki olaraq
f
ə
rqli
şə
kild
ə
r
ə
ftar olunmadı
ğ
ını, m
ə
s
ə
l
ə
n, a
ğ
d
ə
rili i
ş
çil
ə
rin mütamadi olaraq i
şə
götürülm
ə
sini
nümayi
ş
etdirm
ə
y
ə
qadirdirs
ə
, o, bu iddiaların yalan oldu
ğ
unu sübuta yetir
ə
bil
ə
r.
Dostları ilə paylaş: |