Azərbaycan döVLƏt aqrar universiteti Mövzu: Qarpız bitkisinin becərilmə texnologiyası

1t – 2,4

40t – x x = 96 kq N

1t – 1,6

40t – x x = 64 kq P2O3

1t – 4,4

40t – x x = 176 kq K2O

Planlaşdırılmış məhsulu NaNO3 (15 – 16% N), sadə superfosfat (16 – 20% P), Kainit (19% K).

Planlaşdırılmış məhsulu NaNO3 (15 – 16% N), sadə superfosfat (16 – 20% P), Kainit (19% K).

96*100/15 = 640 kq NaNO3

64*100/20 = 320 kq sadə superfosfat

176*100/18 = 926 kq Kainit

Qarpız toxumunun səpinə hazırlanması

Əsas şum oktyabr-noyabr aylarında aparılmalıdır. Şum altına torpağın münbitlik dərəcəsindən asılı olaraq orta hesabla hər hektara 10-15 ton çürümüş peyin, 150-200 kq superfosfat, 150 kq kalium gübrəsi verilməlidir. Tarlada hər hektara əkilən bostan bitkilərinin normal sıxlığını təmin etmək və nəzərdə tutulan əkin sxeminə düzgün əməl etmək üçün onların toxumlarını və şitillərini əkirlər. Bunu nəzərə aldıqda əkin sxemindən və toxumun iriliyindən asılı oıaraq hər hektara aşağıdakı qədər səpin norması nəzərdə tutulur. Xırda toxumlu qarpız 2-3 kq/ha, iri toxumlu 3-4 kq/ha.Torpağın tipindən və digər şəraitindən asılı olaraq qarpız toxumu 3-6 sm dərinliyə əkilir.

Qarpız bitkisi istiyə çox tələbkar olduğundan onların toxumu başqa istiyə tələbkar bitkilərə nisbətən gec əkilir. Əkinə bir neçə gün qalmış alaqları məhv etmək və torpğın fiziki xüsusiyyətlərini yaxşılaşdırmaq məqsədilə iki dəfə kultivasiya aparılır. Birinci kultivasiya 10-15 sm dərinlikdə, ikinci əkinə üç gün qalmış 8-10 sm dərinlikdə aparılmalıdır. Torpağı əkinqabağı əkinə hazırladıqda torpaq sahəsi müvafiq formada düzəldilir. Bu zaman bitkinin qida sahəsi nəzərə alınaraq 2,5-3 m, bəzən 4 m araları olan şırımlar, şırımlarda isə 0,5-1 m bir-birindən aralı yalaqlar açılmalıdır. Bir çox hallarda çürüntü ilə fosfor və kalium gübrələri yalağın torpağı ilə yaxşıca qarışdırılır.

Qarpız bitkisi istiyə çox tələbkar olduğundan onların toxumu başqa istiyə tələbkar bitkilərə nisbətən gec əkilir. Əkinə bir neçə gün qalmış alaqları məhv etmək və torpğın fiziki xüsusiyyətlərini yaxşılaşdırmaq məqsədilə iki dəfə kultivasiya aparılır. Birinci kultivasiya 10-15 sm dərinlikdə, ikinci əkinə üç gün qalmış 8-10 sm dərinlikdə aparılmalıdır. Torpağı əkinqabağı əkinə hazırladıqda torpaq sahəsi müvafiq formada düzəldilir. Bu zaman bitkinin qida sahəsi nəzərə alınaraq 2,5-3 m, bəzən 4 m araları olan şırımlar, şırımlarda isə 0,5-1 m bir-birindən aralı yalaqlar açılmalıdır. Bir çox hallarda çürüntü ilə fosfor və kalium gübrələri yalağın torpağı ilə yaxşıca qarışdırılır.