AZƏRBAYCAN RESPUBL KASI TƏHS L NAZ RL Y
BAKI DÖVLƏT UN VERS TET
SOS AL ELMLƏR VƏ PS XOLOG YA FAKÜLTƏS
Sosial və pedaqoji psixologiya kafedrası
“SOS AL PS XOLOG YA 19.00.05” ixtisası üzrə
Doktoranturaya qəbul imtahanının
PROQRAMI
BAKI-2011
TƏ RT B EDƏ NLƏ R: Sosial və pedaqoji psixologiya kafedrasının
ə
məkdaşları
Sosial psixologiyanın predmeti, və zifə lə ri və metodları.
Sosial psixologiyanın predmeti. Sosial psixologiya psixologiya elminin
sahələrindən biri kimi. Sosial psixologiyanın əmələ gəlməsi və inkişafı.
Azərbaycanda sosial-psixoloji ideyaların formalaşması tarixi.
Sosial-psixoloji informasiyanın xüsusiyyətləri, onların təhlilinin metodoloji
səviyyələri: ümumi metodologiya, xüsusi metodologiya, konkret tədqiqat
metodikaları haqqında anlayış. Sosial-psixoloji tədqiqatın əsas metodları, onların
təsnifatı və xüsusiyyətləri. Müşahidə metodu. Sosial-psixoloji eksperiment.
Psixodiaqnostik metodlar: obyektiv, proyektiv, standartlaşdırılmış özünə hesabat
və s. Sorğu üsulu: müsahibə, intervyu, anket, bioqrafik metod. Kontent analiz
sənədlərin keyfiyyətcə analizində istifadə olunan metod kimi.
Şə
xsiyyətin sosial psixologiyası.
Sosial psixologiyada şəxsiyyət problemi. Şəxsiyyətin sosial–psixoloji
nəzəriyyələri. Mak-Dauqollun “Sosial instinktlər nəzəriyyəsi”; neobiheviorizm
(А.Bandura, N.Miller, D.Dollard); neofreydizm (E.Fromm, Salliven, V.Şults,);
interaksionizm (Q.Мid), koqnitiv nəzəriyyələr (Xayder, T.Nyukom, L.Festinger).
Şə
xsiyyətin sosial-psixoloji tipologiyaları. Şəxsiyyətin sosializasiyası anlayışı.
Şə
xsiyyətin sosial yönəlişi. Şəxsiyyətin sərvət meylləri və onların formalaşması.
Qrupun sosial psixologiyası.
Sosial psixologiyada qrup anlayışı. Sosial qrupların tədqiqi ilə bağlı əsas
istiqamətlər. Qrupun əsas xarakteristikası. Qrupların təsnifatı. Formal və qeyri-
formal qruplar. Qrup və kollektiv. Kiçik qrupun dinamik prosesləri: qrup təzyiqi
fenomeni, konformluq və konformizm; M.Şerif və S.Aşın tədqiqatları. Qrup birliyi
fenomeni (L.Festinqer,T.Nyukom). Kiçik qruplarda liderlik və rəhbərlik. Liderlik
nəzəriyyələri. Liderlik üslubları. Qrup qərarının qəbulu. Grup gütbləşməsi effekti.
Qrup münasibətlərinin öyrənilmə metodları. Sosiometriya. Referentometriya.
Şə
xsiyyətin qrupda sosiometrik statusu. Şəxsiyyətin sosiometrik statusunun onun
şə
xsi keyfiyyətlərindən asılılığı. Böyük qrupların psixoloji xarakteristikaları.
Mədəniyyət və etnos. Etnik stereotiplər. Etnosentrizm.
Ünsiyyətin sosial psixologiyası.
Ünsiyyətin tərifi. Ünsiyyət və fəaliyyət. Ünsiyyətin strukturu. Ünsiyyət
informasiya mübadiləsi kimi. Ünsiyyət qarşılıqlı təsir kimi. Qarşılıqlı təsir birgə
fəaliyyətin təşkili kimi. Sosial persepsiya anlayışı. Ünsiyyət prosesində qarşılıqlı
anlama mexanizmləri: identifikasiya, refleksiya, empatiya. Atribusiya nəzəriyyəsi.
Qarşılıqlı anlama effektləri. Şəxsiyyətlərarası attraksiya. Sosial-psixoloji treninq;
treninqin xüsusiyyətləri və növləri. Sosial və şəxsiyyətlərarası münasibətlər. Fərdi
ş
üurun formalaşmasında sosial münasibətlərin rolu. Sosial münasibətlərin strukturu
və sosial rol anlayışı. Şəxsiyyətlərası münasibətlərin emosional əsasları. Aqressiya.
Aqressiyanın bioloji və sosial amilləri. Aqressiya nəzəriyyələri. Affiliasiya və
sosial kontaktlarda tələbat. Altruizm, eqoizm və empatiya. Altruizm nəzəriyyələri.
Ailə qarşılıqlı münasibətlərinin sosial psixologiyası. Ailənin sosial-
psixoloji xüsusiyyətləri. Əsas funksiyaları. Müasir ailənin nuklearlaşması və onun
sosial-psixoloji tədqiqatları. Valideynlərin şəxsiyyətlərinin xüsusiyyətləri. Onların
ailədə bir-birinə və uşaqlara münasibəti. Ananın qız və oğlan övladları ilə qarşılıqlı
münasibətləri. Müxtəlif yaş dövrlərində valideyn-övlad münasibətlərinin inkişafı.
Valideyn-övlad münasibətlərində ixtilafların əmələ gəlməsi və onların sosial-
psixoloji xarakteristikası. Natamam və uğursuz ailələrdə qarşılıqlı münasibətlərin
xüsusiyyətləri.
Ə
DƏ B YYAT
1. Bayramov Ə.S. Şəxsiyyətin aktual psixoloji məsələləri. Bakı, 1981.
2. Bayramov Ə.S., Əlizadə Ə.Ə. Sosial psixologiya. Bakı, 2003.
3. Андреева Г.М. Социальная психология. М., 1988.
4. Шихирев П.Н. Современная социальная психологии в Западной Европе.
М
., 1985.
5. Перспективы социальной психологии (Под. редакции М. Хьюстон). М.,
2001.
6. Социальная психология (Под. редакции А.М. Столяренко). М., 2001.
Sosial və pedaqoji psixologiya
kafedrasının müdiri:
prof.K.R.Ə liyeva
AZƏRBAYCAN RESPUBL KASI TƏHS L NAZ RL Y
BAKI DÖVLƏT UN VERS TET
SOS AL ELMLƏR VƏ PS XOLOG YA FAKÜLTƏS
Sosial və pedaqoji psixologiya kafedrası
“PEDAQOJ PS XOLOG YA” ixtisası üzrə
Doktoranturaya qəbul imtahanının
PROQRAMI
BAKI-2011
TƏ RT B EDƏ NLƏ R: Sosial və pedaqoji psixologiya kafedrasının
ə
məkdaşları
Pedaqoji psixologiyanın predmeti və və zifə lə ri.
Pedaqoji psixologiyanın predmeti. Pedaqoji psixologiya müasir psixologiya
elminin sahələrindən biri kimi. Tərbiyə və təlimin psixoloji qanunauyğunluqlarının
öyrənilməsi pedaqoji psixologiyanın predmeti kimi. Pedaqoji psixologiyanın əsas
problemləri və vəzifələri. Pedaqoji psixologiyanın əsas bölmələri. Pedaqoji
psixologiyanın başqa elmlərlə əlaqəsi.
Tə rbiyə və özünütə rbiyə nin psixologiyası.
Şə
xsiyyətin formalaşması tərbiyə psixologiyasının əsas problemi kimi.
Tərbiyə olunan və tərbiyə edənin xüsusiyyətləri. Onların qarşılıqlı münasibətləri.
Tərbiyənin məqsədi. Tərbiyə prosesində istifadə olunan üsullar. Müasir pedaqoji
psixologiyada şəxsiyyətin təşəkkülü və inkişafı məsələləri. Psixodinamik,
sosiodinamik, interaksionistik, humanistik istiqamətlər. Tərbiyənin idarə olunması
problemi. Tərbiyənin xarici və daxili idarəetmə imkanları. Özünütərbiyə özünü-
idarənin ali forması kimi. Şəxsiyyətin əxlaq tərbiyəsinin psixoloji əsasları. “Çətin”
uşaqlar və onlarla aparılan işin xüsusiyyətləri. Məktəblilərin tərbiyəlilik
göstəriciləri və kriteriyaları. Tərbiyənin etnopsixoloji məsələləri.
Tə lim psixologiyası insanın müstə qil idrak fə aliyyə tinin özünə mə xsus
forması kimi.
Təlim prosesi pedaqoji psixologiyanın nəzəri və tətbiqi problemi kimi.
Təlimin mahiyyəti və qanunauyğunluqları. Təlimin müvəffəqiyyəti üçün psixoloji
cəhətdən bir-biri ilə bağlı olan amillər: nəyi öyrədirlər, kim və necə öyrədir, kimi
öyrədirlər. Əqli inkişafın göstəriciləri. Təlim fəaliyyətinin strukturu. Təlim
motivləri. Öyrənmədə müvəffəqiyyəti və müvəffəqiyyətsizliyi müəyyən edən
amillər. Təlim fəaliyyəti və psixi proseslər.
Müasir dövrdə təlim prosesinin optimallaşdırılması yolları.
Müasir dərsə verilən psixoloji tələblər. Təlimin fərdiləşməsi və
diferensiasiyası. Təlim prosesində özünü göstərən səhv ümumiləşdirmələr: onların
yaranma səbəbləri və aradan qaldırılması yolları. Dərsliklə işin psixoloji
xüsusiyyətləri. Müasir elmi-texniki informasiya vasitələrinin məktəb təcrübəsində
tətbiqi.
Pedaqoji fə aliyyə tin və müə llim şə xsiyyə tinin psixologiyası.
Pedaqoji fəaliyyətin psixoloji xüsusiyyətləri. Pedaqoji fəaliyyətin strukturu.
Pedaqoji fəaliyyətin səmərəliliyi və əsas göstəriciləri. Müəllimin cəmiyyətdə yeri
və funksiyaları: inkişafetdirici, tərbiyəedici, kommunikativ, öyrədici, qnostik,
konstruktiv, təşkilatçılıq funksiyaları. Müəllim şəxsiyyətinə verilən tələblər.
Müəllimin şagirdlər, şagirdlərin isə müəllim tərəfindən qavranılması. Müəllimin
ş
agirdlərlə ünsiyyət üslubu (avtoritar, demokratik, liberal, qeyri-sabit və s.)
Mə ktə bdə psixoloji xidmə tin ə sasları.
Psixoloji xidmət anlayışı və məktəbə psixoloji xidmətin zəruriliyi. Məktəbdə
psixoloji xidmətin əsas istiqamətləri. Məktəb psixoloqunun məktəb rəhbərliyi,
müəllimlər, valideynlər və şagirdlərlə apardığı işlərin sistemi.
Ə
DƏB YYAT
1. Həmzəyev M. Ə. Pedaqoji psixologiya Bakı, 1991.
2. Məmmədov A. U. Təlimin psixoloji əsasları. Bakı, 1993.
3. Выготски Л. С. Педагогическая психология. М., 1979.
4. Талызина Н. Ф. Педагогическая психология. Учебное пособие. М., 1998.
5. Стоунс Э. Психопедагогика. Психологическая теория и практика
обучения
. М., 1984.
Sosial və pedaqoji psixologiya
kafedrasının müdiri:
prof.K.R.Ə liyeva
Dostları ilə paylaş: |