Azərbaycan Respublikası ilə Ukrayna arasında Konsulluq Konvensiyasının təsdiq edilməsi barədə



Yüklə 158,85 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix04.12.2016
ölçüsü158,85 Kb.
#793

Azərbaycan Respublikası ilə Ukrayna arasında Konsulluq Konvensiyasının təsdiq 

edilməsi barədə

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QANUNU

 

 Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi qərara alır:



 I. Azərbaycan Respublikası ilə Ukrayna arasında 1997-ci il martın 24-də Kiyev şəhərində 

imzalanmış Konsulluq Konvensiyası təsdiq edilsin.

 II. Bu Qanun dərc edildiyi gündən qüvvəyə minir.

 

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti HEYDƏR ƏLİYEV

 Bakı şəhəri, 12 dekabr 2000-ci il

                № 38-IIQ

 

Azərbaycan Respublikası ilə Ukrayna arasında



KONSULLUQ KONVENSİYASI

 

 Sonradan Razılığa gələn Tərəflər adlanacaq Azərbaycan Respublikası və Ukrayna,

 hər iki dövlətin, onların vətəndaşlarının və hüquqi şəxslərinin hüquq və mənafelərini daha 

səmərəli   şəkildə   müdafiə   etmək,   Razılığa gələn   Tərəflər   arasında   dostluq   və   əməkdaşlığı 

möhkəmləndirmək   məqsədi   ilə   aralarında   konsulluq   əlaqələrini   inkişaf   etdirmək  arzusunu 

rəhbər tutaraq,

 Konsulluq əlaqələri haqda 24 aprel 1963-cü il tarixli Vyana Konvensiyasının müddəalarını 

inkişaf etdirərək,

 Bu Konvensiyada göstərilməmiş məsələlər üzrə adi beynəlxalq hüququn və Razılığa gələn 

Tərəflərin   iştirakçısı   olduqları   çoxtərəfli beynəlxalq   müqavilələrin   normalarının   tətbiq 

olunacağını təsdiq edərək,

 bu   Konsulluq   Konvensiyasını   bağlamağı   qərara   almış   və   aşağıdakılar   barədə   razılığa 

gəlmişlər:

BÖLMƏ 1


M a d d ə   1

Təriflər

 

 Bu Konvensiyada işlədilən terminlər aşağıdakı mənaları daşıyır:



 1. «Konsulluq» — hər hansı baş konsulluq, konsulluq, vitse-konsulluq, konsulluq agentliyi 

və ya diplomatik nümayəndəliyin konsulluq şöbəsi.

 2. «Konsulluq dairəsi» — qəbul edən ölkənin ərazisində konsulluğa öz vəzifələrini yerinə 

yetirmək üçün ayrılmış bölgə.

 3. «Konsulluq başçısı» — konsulluğa rəhbərlik etmək tapşırığı almış şəxs.

 4.   «Konsulluğun   vəzifəli   şəxsi»   —   konsulluq   başçısı   da   daxil   olmaqla,   konsulluq 

funksiyalarını yerinə yetirmək tapşırığı almış hər hansı  şəxs.

 5. «Konsulluq əməkdaşı» — konsulluqda inzibati və texniki vəzifələri yerinə yetirən hər 

hansı şəxs.


 6. «Xidmət personalı işçisi» — konsulluqda xidmət işlərini yerinə yetirən hər hansı şəxs.

 7. «Konsulluq işçiləri» — konsulluğun vəzifəli şəxsləri, konsulluq əməkdaşları və xidmət 

personalı işçiləri.

 8. «Ailə üzvü» — konsulluq işçisinin arvadı (əri), uşaqları, valideynləri, həmçinin onlarla 

yaşayan və onun himayəsində olan digər şəxslər.

 9. «Xüsusi ev xidmətçisi» — konsulluq işçisinin yalnız xüsusi xidmətində olan şəxs.

 10.   «Vətəndaş»   —   göndərən   və   yaxud   qəbul   edən   dövlətin   qanunvericiliyinə   müvafiq 

olaraq həmin dövlətlərin vətəndaşı olan hər hansı  fiziki şəxs.

 11.   «Konsulluq   binaları»   —   kimin   mülkiyyətində   olmasından   asılı   olmayaraq,   yalnız 

konsulluq funksiyalarını yerinə yetirmək üçün ayrılmış binalar və ya bina hissələri, bu binalara 

və ya bina hissələrinə aid torpaq sahəsi.

 12. «Konsulluq arxivləri» — konsulluğa aid bütün kağızlar, sənədlər, yazışmalar, kitablar, 

filmlər,   informasiyanın   texniki   toplama, mühafizə   və   istifadə   vasitələri,   şifr   və   kodlarla, 

kartotekalar və onların saxlanması və mühafizəsinin təmin edilməsi üçün hər hansı ləvazimatla 

birgə konsulluğun reyestri.

 13. «Gəmi» — göndərən dövlətdə qeydiyyatdan keçirilmiş və göndərən dövlətin bayrağını 

qaldırmaq hüququna malik olan hər hansı mülki gəmi.

 14. «Hava gəmisi» — göndərən dövlətdə qeydiyyatdan keçirilmiş və göndərən dövlətin 

bildirici işarələrindən istifadə etmək hüququna malik olan hər hansı mülki hava gəmisi.

BÖLMƏ 2


KONSULLUQ ƏLAQƏLƏRİ HAQQINDA ÜMUMİ MÜDDƏALAR

M a d d ə   2



Konsulluğun açılması

 

 1. Razılığa gələn Tərəflərdən birinin konsulluğu yalnız digər Razılığa gələn Tərəfin razılığı 



ilə onun ərazisində açıla bilər.

 2. Konsulluğun yerləşdiyi ərazi, onun dərəcəsi, konsulluq dairəsi, həmçinin bununla bağlı 

hər hansı dəyişiklik yalnız göndərən dövlətlə qəbul  edən dövlət arasındakı razılığa əsasən 

müəyyənləşdirilir.

M a d d ə   3

Konsulluq başçısının təyinolunması və rüsxət verilməsi

 

 1. Konsulluq başçısının təyin etmək üçün göndərən dövlət qabaqcadan qəbul edən dövlətin 



razılığını   almalıdır.   Əgər   qəbul   edən   dövlət   buna  razı   deyilsə,   o   öz   qərarının   səbəblərini 

bildirməyə borclu deyil.

 2. Göndərən dövlət qəbul edən dövlətin Xarici İşlər Nazirliyinə Konsulluq patenti və ya 

Konsulluq başçısının təyin edilməsi barədə bildiriş  təqdim edir.

 3. Konsulluq patenti və ya Konsulluq başçısının təyin edilməsi haqqında bildiriş təqdim 

edildikdən   sonra   qəbul   edən   dövlət   mümkün   qədər  qısa   müddətdə   Konsulluq   başçısına 

ekzekvatura verir.


 4. Konsulluq başçısı, qəbul edən dövlət ona ekzekvatura verdikdən sonra öz vəzifəsini 

yerinə yetirməyə başlaya bilər. Diplomatik nümayəndəliyin Konsulluq şöbəsinə başçılıq edən 

konsulluq vəzifəli şəxsi üçün ekzekvatura tələb olunmur.

 5.   Qəbul   edən   dövlət   ekzekvatura   verilənədək   konsulluq   başçısına   öz   funksiyalarını 

müvəqqəti olaraq yerinə yetirməyə icazə verə bilər.

 6.   Konsulluq   başçısına   ekzekvatura,   yaxud   müvəqqəti   olaraq   öz   funksiyalarını   yerinə 

yetirmək   icazəsi   verildikdən   sonra   qəbul   edən   dövlət  təcili   olaraq   konsulluq   dairəsinin 

hakimiyyət   orqanlarına   bu   barədə   məlumat   verir   və   konsulluq   başçısına   öz   funksiyalarını 

yerinə   yetirmək  və   bu   Konvensiyada   nəzərdə   tutulmuş   bütün   hüquqlar,   üstünlüklər, 

imtiyazlar və immunitetlərdən istifadə etmək imkanı yaratmaq üçün  bütün lazımi tədbirləri 

görür.

M a d d ə   4



Konsulluq başçısı funksiyalarının müvəqqəti olaraq yerinə yetirilməsi

 

 1.   Əgər   konsulluq   başçısı   öz   funksiyalarını   yerinə   yetirə   bilmirsə,   yaxud   konsulluq 



başçısının vəzifəsi boşdursa, konsulluq başçısı funksiyaları müvəqqəti olaraq konsulluq başçısı 

vəzifələrini icra edən tərəfindən yerinə yetirilə bilər.

 2. Konsulluq başçısının vəzifələrini icra edən şəxsin tam adı və soyadı konsulluq başçısı, 

diplomatik nümayəndəlik başçısı və ya onlar bunu  edə bilmirlərsə, göndərən dövlətin hər 

hansı səlahiyyətli orqanı tərəfindən qabaqcadan qəbul edən dövlətin Xarici İşlər Nazirliyinə 

bildirilir.

 3. Qəbul edən dövlətin səlahiyyətli orqanları konsulluq başçısı vəzifələrini icra edən şəxsə 

yardım göstərir və onu himayə edir. Konsulluq  başçısı vəzifələrini icra etdiyi müddətdə bu 

Konvensiyanın müddəaları konsulluq başçısına şamil edildiyi dərəcədə ona da şamil edilir.

M a d d ə   5



Təyin olunma, gəlmə və getmə barədə qəbul edən dövlətə bildiriş verilməsi

 

 1.  Göndərən  dövlət  öz  səlahiyyətli  orqanları   şəxsində  qəbul   edən  dövlətin  Xarici   İşlər 



Nazirliyinə aşağıdakılar barədə yazılı olaraq bildiriş  verir:

 1.1. Konsulluq işçilərinin soyadı, adı, vətəndaşlığı, dərəcəsi, vəzifəsi, gəlmə və tamamilə 

qayıtma   tarixi,   yaxud   funksiyalarının dayandırılması,   həmçinin   konsulluqda   işlədikləri 

müddətdə onların statusunda edilən bütün başqa dəyişikliklər barədə;

 1.2. Hər bir konsulluq işçisinin ailə üzvlərinin soyadı, adı, vətəndaşlığı, gəlmə və tamamilə 

getmə tarixi, habelə bu və ya digər şəxsin ailə  üzvlüyünə daxil olması, yaxud ailə üzvlüyündən 

çıxması barədə.

 2.   Qəbul   edən   dövlətin   səlahiyyətli   orqanları   həmin   dövlətin   müəyyən   olunmuş 

qaydalarına   uyğun   olaraq   konsulluq   işçilərinə   və   onların   ailə  üzvlərinə   onların   konsulluq 

işçiləri və ailə üzvü statusunu təsdiq edən şəxsi vəsiqə verir. Bu zaman qəbul edən dövlətin 

vətəndaşı olan və ya  orada daimi yaşayan şəxslər istisna edilir.

M a d d ə   6



Konsulluğun vəzifəli şəxslərinin vətəndaşlığı

 

 Konsulluğun vəzifəli şəxsləri göndərən dövlətin vətəndaşları olmalıdırlar.

M a d d ə   7

Fəxri Konsulluq vəzifəli şəxsləri

 

Razılığa gələn Tərəflərdən hər biri fəxri konsulluq vəzifəli şəxsləri təyin edib və qəbul edib-



etməməyi qərara almaqda azaddır. Fəxri konsulluq vəzifəli şəxsinin təyin edilməsi, statusunun 

və funksional vəzifə dairəsinin müəyyənləşdirilməsi məsələsi Razılığa gələn Tərəflər tərəfindən 

24 aprel 1963-cü il tarixli Konsulluq əlaqələri haqda Vyana Konvensiyasının müddəaları və adi 

beynəlxalq hüququn normaları əsasında diplomatik yolla həll edilir.

M a d d ə   8

«Persona non qrata», yaxud arzuolunmaz elan olunmuş şəxslər

 

 Qəbul edən dövlət istənilən vaxt göndərən dövlətə konsulluğun bu və ya digər vəzifəli 



şəxsinin «persona non qrata» olduğunu, yaxud konsulluğun işçilərindən birinin arzuolunmaz 

olduğunu bildirə bilər. Bu zaman o, öz qərarının səbəblərini əsaslandırmağa borclu deyildir. Bu 

zaman   göndərən   dövlət   həmin   şəxsi   geri   çağırmalıdır.   Göndərən   dövlət   məqbul   müddət 

ərzində bu öhdəliyi yerinə yetirməzsə, qəbul edən dövlət həmin şəxsi konsulluq işçisi kimi 

tanımaqdan imtina edə bilər.

M a d d ə   9



Konsulluq funksiyalarını yerinə yetirmək üçün nəzərdə tutulan ərazi

 

 Konsulluğun vəzifəli şəxsi konsulluq funksiyalarını konsulluq dairəsi hüdudlarında yerinə 



yetirir.   Qəbul   edən   dövlətin   razılığı   olduqda   o,   öz  funksiyalarını   konsulluq   dairəsinin 

ərazisindən kənarda da yerinə yetirə bilər.

M a d d ə   1 0

Qəbul edən dövlətin hakimiyyət orqanları ilə əlaqələr

 

 Konsulluğun vəzifəli şəxsi qəbul edən dövlətin qanunvericiliyi və qaydaları imkan verdiyi 



qədər   öz   konsulluq   dairəsinin   yerli   hakimiyyət  orqanlarına,   diplomatik   nümayəndəlik 

olmadığı halda isə qəbul edən dövlətin səlahiyyətli mərkəzi hakimiyyət orqanlarına müraciət 

edə  bilər.

M a d d ə   1 1



Qəbul edən dövlətin qanunvericiliyindəki göndərən dövlətin vətəndaşlarına aid ola biləcək 

dəyişikliklər haqqında bildiriş

 

 Qəbul edən dövlət qanunvericiliyindəki göndərən dövlətin vətəndaşlarına aid ola biləcək 



dəyişikliklər haqqında konsulluğa bildiriş verir.

M a d d ə   1 2



Konsulluq funksiyalarının diplomatik nümayəndəliklər tərəfindən yerinə yetirilməsi

 

 1. Bu Konvensiyanın müddəaları konsulluq funksiyalarının diplomatik nümayəndəliklər 



tərəfindən yerinə yetirildiyi hallarda da tətbiq edilir.

 2.   Diplomatik   nümayəndəlikdə   konsulluq   funksiyalarının   yerinə   yetirilməsi   tapşırılan 

əməkdaşların   familiyaları   qəbul   edən   dövlətin   Xarici  İşlər   Nazirliyinə   və   ya   bu   nazirlik 

tərəfindən göstərilən orqana bildirilir.

 3. Konsulluq funksiyalarını yerinə yetirərkən diplomatik nümayəndəlik:

 3.1. konsulluq dairəsinin yerli hakimiyyət orqanlarına;

 3.2. qəbul edən dövlətin qanunvericiliyi, qaydaları və adətlərinə və ya müvafiq beynəlxalq 

sazişlərə zidd deyilsə, qəbul edən dövlətin mərkəzi hakimiyyət orqanlarına müraciət edə bilər.

 4.   Bu   maddənin   ikinci   bəndində   göstərilən   diplomatik   nümayəndəlik   əməkdaşlarının 

imtiyazları və immunitetləri beynəlxalq hüququn  diplomatik münasibətlərə aid normaları ilə 

tənzimlənməkdə davam edir.

BÖLMƏ 3


KONSULLUQ FUNKSİYALARI

M a d d ə   1 3



Ümumi müddəalar

 

 Konsulluğun vəzifəli şəxsi aşağıdakı hüquqlara malikdir:



 1.   Göndərən   dövlətin,   onun   vətəndaşlarının,   habelə   hüquqi   şəxslərinin   hüquq   və 

mənafelərini qorumaq və onlara kömək və yardım göstərmək.

 2. Göndərən dövlətlə qəbul edən dövlət arasında ticarət, iqtisadi, hüquqi, ekoloji, elmi-

texniki, informasiya, mədəni, humanitar əlaqələri və maarif və idman sahəsindəki əlaqələrin, 

habelə onlar arasındakı dostluq münasibətlərinin inkişafına digər yollarla kömək göstərmək.

 3.   Bütün   qanuni   yollarla   qəbul   edən   dövlətin   ticarət,   iqtisadi,   mədəni   və   elmi-texniki 

həyatındakı   şəraitin   və   hadisələrin aydınlaşdırılması,   onlar   haqqında   göndərən   dövlətin 

hökumətinə məlumat vermək.

 4.   Göndərən   dövlət   tərəfindən   konsulluğa   həvalə   olunmuş,   qəbul   edən   dövlətin 

qanunvericiliyi ilə qadağan olunmayan digər funksiyaları yerinə yetirmək.

M a d d ə   1 4

Vətəndaşlıq və vətəndaşlıq vəziyyəti aktları məsələlərinə aid funksiyalar

 

1. Konsulluğun vəzifəli şəxsi aşağıdakı hüquqlara malikdir:



 1.1. Göndərən dövlətin vətəndaşlarının qeydiyyatını aparmaq;

 1.2. Vətəndaşlıq məsələlərinə dair istənilən ərizələri qəbul etmək;

 1.3.   Qəbul   edən   dövlətin   səlahiyyətli   orqanlarından   göndərən   dövlətin   vətəndaşlarının 

anadan olması və ölümü haqqında məlumat almaq, həmin vətəndaşların anadan olması və 

ölümünü qeydiyyatdan keçirmək və müvafiq aktlar tərtib etmək;


 1.4. Göndərən dövlətin qanunvericiliyinə müvafiq olaraq, göndərən dövlətin vətəndaşları 

arasında nigah bağlanması və nigahın pozulmasını qeydiyyatdan keçirmək.

 2.   Bu   maddənin   birinci   bəndinin   müddəaları   maraqlı   tərəfləri   qəbul   edən   dövlətin 

qanunvericiliyinə və qaydalarına riayət etmək vəzifəsindən  azad etmir.

M a d d ə   1 5

Pasport və vizalarla bağlı funksiyalar

 

 Konsulluğun vəzifəli şəxsi aşağıdakı hüquqlara malikdir:



 1.   Göndərən   dövlətin   pasportlarını   vermək,   yenisini   vermək,   götürmək,   ləğv   etmək, 

müddətini uzatmaq, orada zəruri qeydlər etmək, habelə vətəndaşlara, onlara sərhədi keçmək 

hüququ verən digər sənədlər vermək.

 2. Göndərən dövlətə girmək və çıxmaq üçün, həmçinin onun ərazisindən tranzit yolla 

keçmək üçün vizalar vermək, müddətini uzatmaq və ləğv etmək.

M a d d ə   1 6



Leqallaşdırma və notariat işləri

 

 1.   Konsulluğun   vəzifəli   şəxsi   göndərən   dövlətin   qanunvericiliyinə   müvafiq   olaraq 



aşağıdakı notariat işlərini icra etmək hüququna malikdir:

 1.1. Göndərən dövlətdə və onun hüdudlarından kənarda istifadə etmək üçün hər hansı 

vətəndaşın müraciətinə əsasən aktlar və sənədləri tərtib və təsdiq etmək;

 1.2. Əgər Razılığa gələn tərəflərin iştirakçısı olduğu beynəlxalq müqavilələrdə başqa cür 

nəzərdə tutulmayıbsa, göndərən dövlətin, yaxud qəbul edən dövlətin səlahiyyətli orqanlarının 

rəsmi sənədlərindəki imzaların və möhürlərin əsilliyini təsdiq etmək;

 1.3. Rəsmi sənədlərin əsillərinin leqallaşdırılmasını həyata keçirmək və onların surətlərinin, 

onlardan çıxarışların, həmin sənədlərin tərcümələrinin əsilliyini təsdiq etmək;

 1.4. Göndərən dövlətin qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş istənilən digər notariat işlərini 

yerinə yetirmək.

 2.   Konsulluğun   vəzifəli   şəxsi   tərəfindən   tərtib   edilmiş,   təsdiq   edilmiş   və   zəruri   olan 

hallarda leqallaşdırılmış sənədlər qəbul edən dövlətin  qanunvericiliyinə zidd olmazlarsa, qəbul 

edən dövlətin səlahiyyətli orqanları tərəfindən tərtib edilmiş, təsdiq edilmiş və zəruri  olan 

hallarda  leqallaşdırılmış sənədlərin malik olduğu hüquqi qüvvəyə malik olacaqlar.

M a d d ə   1 7

Vətəndaşların saxlanması, həbs edilməsi, məhkum edilməsi və onlara baş çəkilməsi barədə 

bildiriş

 

 1. Qəbul edən dövlətin səlahiyyətli orqanları göndərən dövlətin müvafiq konsulluq vəzifəli 



şəxsinə göndərən dövlətin vətəndaşının saxlanılması, həbs edilməsi, məhkum edilməsi, yaxud 

azadlığının hər hansı şəkildə məhdudlaşdırılması barədə dərhal məlumat verir. Eyni zamanda 

qəbul edən dövlətin səlahiyyətli orqanları həmin şəxs tərəfindən konsulluğa ünvanlanmış hər 

hansı məlumatı dərhal çatdırırlar.



 2. Qəbul edən dövlətin səlahiyyətli orqanları göndərən dövlətin vətəndaşının saxlanılması, 

həbs   edilməsi,   məhkum   edilməsi   və   yaxud azadlığının   hər   hansı   şəkildə 

məhdudlaşdırılmasından dərhal sonra ona zəruri, o cümlədən hüquqi yardımı göstərmək üçün 

konsulluğun vəzifəli şəxsini həmin vətəndaşa baş çəkmək və yaxud onunla əlaqəyə girmək 

hüququnun həyata keçirilməsini təmin edirlər.

 3. Qəbul edilən dövlətin səlahiyyətli orqanları bu Maddənin 1-ci və 2-ci bəndlərinə müvafiq 

olaraq göndərən dövlətin həmin vətəndaşına  hüquqları barədə məlumat verirlər.

 4.   Bu   Maddənin   1-ci   və   2-ci   bəndlərində   göstərilmiş   hüquqlar   qəbul   edən   dövlətin 

qanunvericiliyinə və qaydalarına müvafiq olaraq, göstərilən qanunvericilik və qaydalar həmin 

hüquqları ləğv etməmək şərti ilə həyata keçirilir.

M a d d ə   1 8

Göndərən dövlətin vətəndaşlarına yardım göstərilməsi

 

 1. Konsulluğun vəzifəli şəxsi aşağıdakı hüquqlara malikdir:



 1.1. Konsulluq dairəsinin ərazisində yerləşən göndərən dövlətin hər hansı vətəndaşı ilə 

əlaqə saxlamaq və ona baş çəkmək, qəbul edən dövlət isə göndərən dövlətin vətəndaşları ilə 

konsulluq   arasındakı   əlaqələrə   mane   olmamalı   və   onların   konsulluğa 

gəlişini məhdudlaşdırmamalıdır;

 1.2. Əgər qəbul edən dövlətin qanunvericiliyinə və qaydalarına zidd deyilsə, göndərən 

dövlətin   istənilən   vətəndaşının   əmlakını,   pul vəsaitini,   qiymətli   əşyalarını   və   sənədlərini 

müvəqqəti saxlamaq üçün qəbul etmək;

 1.3.   Göndərən   dövlətin   vətəndaşlarının   aidiyyatı   olduğu,   maddi   zərər   və   insan   itkisi, 

avtomobil vasitələrinin saxlanması və bədbəxt hadisələrlə nəticələnən hər hansı hadisə ilə bağlı 

təcili informasiya verilməsi ilə əlaqədar qəbul edən dövlətin səlahiyyətli orqanlarına  sorğu ilə 

müraciət etmək;

 1.4. Göndərən dövlətin itkin düşmüş vətəndaşlarının axtarılmasına kömək göstərmək üçün 

qəbul edən dövlətin səlahiyyətli orqanlarına müraciət etmək.

 2.   Göndərən   dövlətin   vətəndaşı   qəbul   edən   dövlətin   qanunvericiliyi   və   qaydalarına 

müvafiq   olaraq   öz   hüquq   və   mənafelərini   vaxtında müdafiə   edə   bilmədiyi   halda,   o,   öz 

nümayəndəsini   təyin   edənə   qədər   və   ya   öz   hüquq   və   mənafelərini   özü   müdafiə   edə 

bilmədikdə konsulluğun vəzifəli şəxsi onu qəbul edən dövlətin məhkəmə orqanlarında və digər 

səlahiyyətli orqanlarında təmsil edə bilər.

M a d d ə   1 9

Qəyyumluq və hamilik

 

 1.   Qəbul   edən   dövlətin   səlahiyyətli   orqanları   göndərən   dövlətin   müəyyən   olunmuş 



qaydada iş qabiliyyəti olmayan və ya məhdud iş qabiliyyətli kimi təsdiq edilmiş vətəndaşının 

üzərində   qəyyumluq   və   ya   hamilik   müəyyən   etmək   zərurəti   barədə   konsulluğa   dərhal 

məlumat  verirlər.

 2. Konsulluğun vəzifəli şəxsi qəbul edən dövlətin qanunvericiliyi və qərarlarına uyğun 

olaraq göndərən dövlətin müəyyən olunmuş qaydada  iş qabiliyyəti olmayan və ya məhdud iş 

qabiliyyətli kimi təsdiq edilmiş vətəndaşının hüquq və mənafelərini müdafiə etmək və zəruri 



olan  hallarda həmin şəxs üçün qəyyum və ya hamini tövsiyə və ya təyin etmək və qəyyumluq 

və hamiliyə aid hərəkətləri izləmək hüququna  malikdir.

M a d d ə   2 0

Ölüm haqqında məlumat

 

 Göndərən   dövlətin   vətəndaşı   qəbul   edən   dövlətdə   öldüyü   halda   qəbul   edən   dövlətin 



səlahiyyətli orqanları bu barədə dərhal konsulluğa məlumat verirlər. Konsulluğun xahişi ilə 

qəbul dövlətin səlahiyyətli orqanları ona ölüm haqqında şəhadətnamə, yaxud ölüm haqqında 

digər  sənədlər verirlər.

M a d d ə   2 1



Miras qalmış əmlakla bağlı funksiyalar

 

 1. Qəbul edən dövlətin səlahiyyətli orqanları mümkün qədər qısa müddətdə konsulluğun 



vəzifəli   şəxsinə   onu   konsulluq   dairəsi   ərazisində  göndərən   dövlətin   vətəndaşının   ölümü 

barədə   məlumat   verir,   habelə   konsulluğun   vəzifəli   şəxsinə   miras   qalmış   əmlakın, 

vəsiyyətnamənin  olması, həmçinin qəbul edən dövlətin ərazisində olan və yaxud təmsil edilən 

hər hansı bir şəxsin bu əmlakın sərəncamvericisi təyin olunması  haqqında məlumat verirlər.

 2. Konsulluğun vəzifəli şəxsi bu Maddənin 1-ci bəndində nəzərdə tutulmuş miras olduğu 

halda   qəbul   edən   dövlətin   səlahiyyətli   orqanları  tərəfindən   əmlakın   siyahısının   tərtib 

edilməsində iştirak etmək hüququna malikdir və miras qalmış əmlakın qorunması ilə bağlı 

tədbirlər  görür.

 3.  Göndərən  dövlətin  vətəndaşı,  vətəndaşlığından  asılı  olmayaraq  qəbul   edən  dövlətin 

ərazisində   ölmüş   şəxsin   mirasına   hüququ   olarkən  həmin   dövlətin   səlahiyyətli   orqanları 

konsulluq idarəsinə bu barədə dərhal məlumat verirlər.

 4.   Əgər   göndərən   dövlətin   vətəndaşı   qəbul   edən   dövlətdə   miras   almaq   hüququna 

malikdirsə və ya bu hüquqa iddia edirsə, lakin nə o, nə də  onun nümayəndəsi miras haqqında 

işin   baxılmasında   iştirak   edə   bilmirlərsə,   konsulluğun   vəzifəli   şəxsi   şəxsən   və   ya   öz 

nümayəndəsi vasitəsilə   həmin   vətəndaşı   qəbul   edən   dövlətin   məhkəmə,   yaxud   digər 

səlahiyyətli orqanlarında təmsil edə bilər.

 5. Konsulluğun vəzifəli şəxsi göndərən dövlətin qəbul edən dövlətdə daimi yaşamayan 

vətəndaşının adından qəbul edən dövlətdə həmin  vətəndaşa təhvil vermək üçün ona məxsus 

olan hər cür mirası ala bilər.

 6.  Göndərən  dövlətin  qəbul   edən  dövlətdə  daimi  yaşamayan  vətəndaşının  qəbul   edən 

dövlətdə   öldükdə   konsulluğun   vəzifəli   şəxsi   varislərə,  sərəncamvericiyə,   yaxud   digər 

səlahiyyətli şəxslərə təhvil vermək üçün ölən şəxsin bütün sənədlərini, pul vəsaitlərini, qiymətli 

əşyalarını  müvəqqəti mühafizəyə götürmək hüququna malikdir.

 7. Konsulluğun vəzifəli şəxsi göndərən dövlətin vətəndaşı adından, əgər həmin vətəndaş 

qəbul   edən   dövlətin   ərazisində   deyilsə,   miras   qalmış  əmlak,   bədbəxt   hadisələrlə   bağlı 

kompensasiyaların ödənməsinə dair qanunvericiliyə müvafiq olaraq edilmiş ödəmələr, habelə 

həyat  sığortası ilə bağlı sığorta polisi üzrə ödəmələr də daxil olmaqla hər hansı bir şəxsin 

ölümü   ilə   bağlı   həmin   vətəndaşın   haqqı   çatdığı   pul   və   ya  digər   əmlakı   məhkəmədən, 

hakimiyyət orqanlarından, yaxud ayrı-ayrı şəxslərdən almaq hüququna malikdir.


 8.   Bu   Maddənin   4,   5,   6,   7-ci   bəndlərində   göstərilmiş   funksiyaları   yerinə   yetirərkən 

konsulluğun vəzifəli şəxsi qəbul edən dövlətin qanunvericiliyi və qaydalarına riayət etməyə 

borcludur.

M a d d ə   2 2



Göndərən dövlətin gəmilərinə edilən kömək

 

 1. Konsulluğun vəzifəli şəxsi öz konsulluq dairəsi hüdudlarında qəbul edən dövlətin daxili 



sularında və ya ərazi dənizində yerləşən gəmilərinə, kapitanlara və ekipaj üzvlərinə kömək 

etmək, həmçinin aşağıdakıları həyata keçirmək hüququna malikdir:

 1.1.   gəminin   göyərtəsinə   qalxmaq,   kapitanın   və   ekipajın   istənilən   üzvünü   dindirmək, 

habelə gəminin hərəkəti, üzməsi və yükü barədə məlumat almaq;

 1.2. qəbul edən dövlətin hakimiyyət orqanlarının hüquqlarına toxunmamaq şərti ilə, üzmə 

vaxtı baş vermiş hər hansı bədbəxt hadisəni  araşdırmaq;

 1.3.   Əmək   haqqı   və   işə   götürmə   haqda   müqavilədə   nəzərdə   tutulmuş   öhdəliklərə   aid 

mübahisələr də daxil olmaqla kapitan və ekipaj üzvləri arasında yaranmış mübahisələri həll 

etmək, habelə gəminin bortunda təhlükəsizlik tədbirləri görmək;

 1.4. gəminin kapitanı və ekipajın istənilən üzvünə tibbi yardım, yaxud vətənə qaytarılmanı 

təmin etmək üçün tədbirlər görmək;

 1.5. gəmiyə aid olan sənədləri qəbul etmək, nəzərdən keçirmək, tərtib etmək, imzalamaq, 

yaxud təsdiq etmək;

 1.6. Göndərən dövlətin və ya gəmi sahibinin tapşırığı ilə gəmiyə aid olan digər məsələləri 

də həll etmək.

 2. Kapitan və ekipaj üzvləri qəbul edən dövlətin qanunvericilik və qaydalarını pozmadan 

konsulluğun vəzifəli şəxsi ilə birbaşa əlaqəyə girmək hüququna malikdir.

M a d d ə   2 3



Göndərən dövlətin bayrağı altında üzən gəmiyə qarşı icbari tədbirlər görülən halda müdafiə

 

 1.  Əgər qəbul  edən dövlətin  məhkəmələri  və ya  digər səlahiyyətli orqanları  göndərən 



dövlətin   bortunda   hər   hansı   icbari   tədbir   görmək,  yaxud   hər   hansı   təhqiqat   aparılması 

tapşırmaq   niyyətində   olarlarsa,   konsulluğun   vəzifəli   şəxsinin   və   ya   onun   nümayəndəsinin 

bu əməliyyatların   həyata   keçirilməsində   iştirak   edə   bilməsi   üçün   konsulluğa   qabaqcadan 

məlumat verirlər. Təxirəsalınmaz olan hallarda qabaqcadan məlumat vermək imkanı olmazsa, 

konsulluq   qəbul   edən   dövlətin   səlahiyyətli   orqanları   tərəfindən   aparılan   əməliyyatlar 

barədə,  konsulluğun vəzifəli şəxsinin xahişi ilə isə aparılan əməliyyatların nəticələri barədə 

xəbərdar edilir.

 2. Bu maddənin 1-ci bəndinin müddəaları müvafiq olaraq, Qəbul edən dövlətin səlahiyyətli 

orqanları tərəfindən gəmi kapitanı və ya hər  hansı ekipaj üzvü ilə bağlı quruda görülmüş 

tədbirlərə də şamil edilir.

 3.   Bu   maddənin   1-ci   və   2-ci   bəndlərinin   müddəaları   dövlət   sərhəddindəki   buraxılış 

məntəqələrinin   dövlət   nəzarəti   orqanları,   limanların  müdiriyyəti   tərəfindən   keçirilən   adi 

təftişlərdə həmçinin insanların suda həyatını xilas etmək, dəniz nəqliyyatının təhlükəsizliyi və 

ya suların  çirklənməsinin qarşısının alınması üzrə tədbirlərdə tətbiq edilmirlər.



 4.   Qəbul   edən   dövlətin   səlahiyyətli   orqanları   həmin   dövlətdə   asayiş,   təhlükəsizlik   və 

ictimai qayda-qanun pozulmazsa, Göndərən dövlətin  hər hansı bir gəmisinin daxili işlərinə 

müdaxilə   edə   bilməz.   Bu   zaman   gəmi   kapitanının   şəxsən   xahişi   və   ya   razılığı   ilə,   habelə 

Göndərən  dövlətin konsulluq vəzifəli şəxsinin razılığı ilə baş verən hallar istisna edilir.

M a d d ə   2 4

Qəzaya uğramış, saya oturmuş və yaxud hər hansı digər səbəbə görə səfərlərini sərbəst 

şəkildə davam etdirə bilməyən gəmilərə daxili sular və ərazi sularında göstərilən yardım

 

 1. Əgər Göndərən dövlətin bayrağı altında üzən gəmi qəzaya uğrayarsa, saya oturarsa və 



ya hər hansı digər səbəbə görə öz səfərini müstəqil  şəkildə davam etdirə bilməzsə, Qəbul edən 

dövlətin   səlahiyyətli   orqanları   təxirə   salınmadan   konsulluğu   gəminin   bortunda 

yerləşən  insanların,   yükün   və   digər   əmlakın   xilas   edilməsi   üzrə   görülən   tədbirlər   barədə 

xəbərdar edirlər.

 2. Qəbul edən dövlətin səlahiyyətli orqanları konsulluğun vəzifəli şəxsinə qəzaya uğramış, 

saya oturmuş və ya hər hansı bir səbəbə görə  səfərini müstəqil olaraq davam etdirə bilməyən 

gəmiyə, onun ekipajına və sərnişinlərinə yardım etməkdə maneçilik törətmirlər və bu məqsədlə 

o, köməklik üçün Qəbul edən dövlətin hakimiyyət orqanlarına müraciət edə bilər.

 3. Qəbul edən dövlətin hakimiyyət orqanları Göndərən dövlətin gəmisi qəzaya uğradıqda, 

saya oturduqda və ya hər hansı digər səbəbə görə  sərbəst şəkildə hərəkətini davam etdirə 

bilmədikdə, habelə  gəmiyə  məxsus əşya və  ya yük  sahildə tapıldıqda, habelə Qəbul  edən 

dövlətin  limanına   gətirildikdə   kapitan,   gəmi   sahibi,   gəmi   agenti   və   ya   sığorta   şirkətinin 

nümayəndəsi iştirak etmədikdə və ya həmin əmlakın  qorunması, yaxud onunla bağlı sərəncam 

verilməsi ilə bağlı tədbirlər görə bilmədikdə konsulluğu təxirə salınmadan xəbərdar edirlər.

 4. Göndərən dövlətin qəzaya uğramış, saya oturmuş və ya hər hansı digər səbəbə görə 

hərəkətini sərbəst şəkildə davam etdirə bilməyən  gəmisindən Qəbul edən dövlətdə realizə 

edilmiş və ya istifadə olunmuş yük və əmlaka görə gömrük yığımı alına bilməz.

 5. Konsulluq vəzifəli şəxsi qəbul edən dövlətin səlahiyyətli orqanları tərəfindən gəminin 

qəzaya   uğraması,   saya   oturması,   yaxud   səfərini müstəqil   olaraq   davam   etdirə   bilməməsi 

səbəblərini müəyyənləşdirərkən iştirak etmək hüququna malikdir.

M a d d ə   2 5

Göndərən dövlətin hava gəmisi

 

 Bu Konvensiyanın göndərən dövlətin gəmilərinə aid olan müddəaları, göndərən dövlətlə 



qəbul edən dövlətin arasındakı ikitərəfli sazişlərin  və ya hər iki dövlətin iştirakçısı olduğu 

çoxtərəfli sazişlərin müddəalarına zidd olmamaq şərti ilə, müvafiq olaraq göndərən dövlətin 

hava  gəmilərinə də tətbiq edilir.

M a d d ə   2 6



Hüquqi sənədlərin verilməsi

 

 Konsulluğun   vəzifəli   şəxsi   qəbul   edən   dövlətin   qanunvericilik   və   qaydaları   ilə   icazə 

verilərsə, məhkəmə və qeyri-məhkəmə sənədlərini təhvil  verə bilər. Göndərən dövlətlə qəbul 


edən   dövlətin   arasında   digər   müqavilələr   qüvvədə   olarsa,   onların   müddəaları   tətbiq 

edilməlidir.

BÖLMƏ 4

ÜSTÜNLÜKLƏR, İMTİYAZLAR VƏ İMMUNİTETLƏR

M a d d ə   2 7



Konsulluğa və konsulluq işçilərinə kömək

 

 1. Qəbul edən dövlət konsulluğa öz funksiyalarını yerinə yetirmək üçün bütün imkanları 



yaradır.

 2. Qəbul edən dövlət konsulluq işçilərinə lazımi hörmətlə yanaşacaq və bu Konvensiyaya 

müvafiq   olaraq   öz   funksiyalarının   yerinə yetirilməsini   təmin   etmək   üçün   zəruri   tədbirlər 

görəcəkdir.

M a d d ə   2 8

Konsulluq binaları və konsulluq işçilərinin yaşayış evləri

 

 1. Qəbul edən dövlət öz ərazisində qanunvericilik və qaydalarına uyğun olaraq göndərən 



dövlətə onun konsulluqları üçün zəruri olan binaların alınmasında yardım etməli və ya başqa 

yolla binaların alınmasında kömək göstərməlidir.

 2. Qəbul edən dövlət həmçinin zəruri hallarda konsulluğa öz işçiləri üçün münasib yaşayış 

evlərinin əldə edilməsində də yardım göstərir.

 3.   Bu   Maddədə   göstərilənlər   qəbul   edən   dövlətin   binaların   yerləşməsi   və   quruluşunu 

tənzimləyən   qanunvericiliyi   və   qaydalarına,   habelə  şəhər   planlaşdırılması   və 

rayonlaşdırılmasını   tənzimləyən   qanunvericiliyi   və   qaydalarına   riayət   edilməsinə   görə 

məsuliyyətdən göndərən  dövlətin azad edilməsi kimi şərh olunmamalıdır.

M a d d ə   2 9

Dövlət bayrağının və gerbinin istifadə edilməsi

 

 1. Konsulluq binası üzərində dövlət gerbi və göndərən dövlətin dilində və qəbul edən 



dövlətin dilində konsulluğun adı olan yazını asmaq  hüququna malikdir.

 2.   Konsulluq   göndərən   dövlət   bayrağını   konsulluq   binaları,   konsulluq   başçısının 

iqamətgahı   və   rəsmi   funksiyaları   yerinə   yetirərkən   istifadə  olunan   yerdəyişmə   vasitələri 

üzərindən asmaq hüququna malikdir.

M a d d ə   3 0

Konsulluq binalarının və konsulluğun vəzifəli şəxslərinin yaşayış evlərinin toxunulmazlığı

 

 1. Konsulluq binaları və konsulluğun  vəzifəli şəxslərinin yaşayış evləri toxunulmazdır. 



Qəbul   edən   dövlətin   hakimiyyət   orqanlarının nümayəndələri   göndərən   dövlətin 

konsulluğunun başçısının, yaxud göndərən dövlətin diplomatik nümayəndəliyinin başçısının 



və ya onlardan biri tərəfindən təyin olunmuş şəxsin razılığı olmadan konsulluq binalarına və ya 

konsulluğun vəzifəli şəxslərinin yaşayış evlərinə girə bilməzlər.

 2.   Qəbul   edən   dövlət   konsulluq   binalarını   və   konsulluğun   vəzifəli   şəxslərinin   yaşayış 

evlərini   hər   hansı   təcavüzdən,   yaxud   zərər vurulmasından   qorunması   və   konsulluğun 

asayişinin hər cür pozulmasının və ya onun ləyaqətinin təhqir olunmasının qarşısını almaq 

üçün  bütün zəruri tədbirləri görəcəkdir.

M a d d ə   3 1

Konsulluq binalarının rekvizisiyaya qarşı immuniteti

 

 Konsulluq binaları, konsulluğun bütün əmlakı, habelə onun yerdəyişmə vasitələri dövlət 



müdafiəsi   və   ya   ictimai   tələbat   məqsədi   ilə   keçirilən  hər   cür   növ   rekvizisiyalara   qarşı 

immunitetdən   yararlanırlar.   Yuxarıda   göstərilmiş   məqsədlərlə   binaların   özgələşdirilməsi 

zərurəti   meydana  çıxdığı   halda   konsulluğun   öz   funksiyalarını   yetirməsi   üçün   əngəllərin 

aradan qaldırılması üçün bütün zəruri tədbirlər görülür və göndərən  dövlətə dərhal müvafiq 

effektiv kompensasiya ödənir.

M a d d ə   3 2



Konsulluq arxivləri və sənədlərinin toxunulmazlığı

 

 Konsulluq arxivləri və sənədləri yerindən asılı olmayaraq hər zaman toxunulmazdırlar.



M a d d ə   3 3

Yerdəyişmə azadlığı

 

 Dövlət   təhlükəsizliyi   baxımından   giriş   qadağan   edilən,   yaxud   tənzimlənən   bölgələr 



haqqında qanunvericiliyə və qaydalara zidd olmadığı  təqdirdə qəbul edən dövlət konsulluğun 

bütün işçilərini öz ərazisində yerdəyişmə və səyahət azadlığı ilə təmin edir. Bu zaman bütün 

hallarda  qəbul edən dövlət konsulluğun vəzifəli şəxsi öz xidməti vəzifələrini yerinə yetirmək 

imkanı ilə təmin edir.

M a d d ə   3 4

Əlaqələr azadlığı

 

 1. Qəbul edən dövlət bütün rəsmi məqsədlər üçün konsulluğun əlaqələr azadlığına icazə 



verməli   və   onu   qorumalıdır.   Konsulluq   göndərən  dövlətin   hökuməti   ilə,   diplomatik 

nümayəndəlikləri  ilə və  digər konsulluqları  ilə  əlaqə saxlayarkən  diplomatik  və  konsulluq 

kuryerləri   də  daxil   olmaqla   kodlaşdırılmış   və   şifrləşdirilmiş   depeşalardan,   diplomatik   və 

konsulluq valizalarından və bütün uyğun rabitə vasitələrindən  istifadə edə bilər. Konsuluq 

yalnız qəbul edən dövlətin razılığı əsasında radioötürücü quraşdıra və istismar edə bilər.

 2.   Konsulluğun   rəsmi   yazışmaları   toxunulmazdır.   Konsulluq   valizası   açıla   və   tutulub 

saxlanıla   bilməz.   Konsulluq   valizası   onun   xarakterinə  dəlalət   edən   zahiri   işarələrə   malik 

olmalıdır və yalnız müstəsna olaraq rəsmi istifadə üçün nəzərdə tutulmuş rəsmi yazışmalardan, 

rəsmi  sənədlərdən və əşyalardan ibarət ola bilər. Konsulluq valizasında yazışmalar, sənədlər, 


yaxud bu Maddədə göstərilmiş əşyalardan başqa  digər şeylərin olduğunu güman etmək üçün 

ciddi   əsaslar   olduqa   qəbul   edən   dövlətin   səlahiyyətli   orqanları   valizanın   onların   iştirakı 

ilə  göndərən   dövlətin   səlahiyyətli   nümayəndəsi   tərəfindən   açılmasını   tələb   edə   bilərlər. 

Sonuncu bu tələbatı yerinə yetirməkdən imtina etdiyi  halda valiza onun göndərildiyi yerə 

qaytarılmalıdır.

 3. Konsulluq kuryeri göndərən dövlətin vətəndaşı olmalı və qəbul edən dövlətdə daimi 

yaşayan   şəxs   olmamalıdır.   O,   qəbul   edən   dövlətdə  diplomatik   kuryerin   yararlandığı 

üstünlüklərdən, imtiyazlardan və immunitetlərdən yararlanır.

 4. Göndərən dövlət, yaxud konsulluq ad hos konsulluq kuryerlərini təyin edə bilərlər. Bu 

halda bu Maddənin 3-cü bəndinin müddəaları  konsulluq kuryerinin ona etibar edilmiş valizanı 

təyinatı üzrə çatdırdığı andan orada göstərilən immunitetlərin dayandırılması istisna  olmaqla 

tətbiq edilir.

 5. Konsulluq valizası, göndərən dövlətin konsulluq valizasının təşkil etdiyi yerlərin sayı 

göstərilmiş rəsmi sənədə malik olan gəmi kapitanına,  yaxud hava gəmisi komandirinə tapşırıla 

bilər, lakin o, konsulluq kuryeri hesab olunmamalıdır. Konsulluq işçiləri sərbəst və birbaşa 

olaraq  konsulluq valizasını gəmi kapitanına, yaxud hava gəmisi komandirinə təhvil verə və 

onlardan qəbul edə bilərlər.

M a d d ə   3 5



Konsulluq yığımları və rüsumları

 

 1.   Konsulluq  qəbul   edən   dövlətin  ərazisində  konsulluq  əməliyyatlarına   görə  göndərən 



dövlətin qanunvericilik və qaydalarında nəzərdə tutulmuş yığım və rüsumları ala bilər.

 2. Bu Maddənin 1-ci bəndində nəzərdə tutulmuş yığım və rüsumlar qəbul edən dövlətdə 

bütün vergi, yığım və rüsumlardan azaddır.

M a d d ə   3 6



Konsulluğun vəzifəli şəxslərinin toxunulmazlığı

 

 Konsulluğun vəzifəli şəxsləri şəxsi toxunulmazlıqdan istifadə edirlər və saxlanmaya, yaxud 



həbs edilməyə məruz qala bilməzlər. Qəbul edən  dövlət onların azadlıq və ləyaqətlərinə hər 

hansı qəsd edilməsinin qarşısını almaq üçün lazımi tədbirlər görürür.

M a d d ə   3 7

Yurisdiksiyaya qarşı immunitet

 

 1. Konsulluğun vəzifəli şəxsləri 18 aprel 1961-ci il tarixli diplomatik əlaqələr haqqında 



Vyana Konvensiyasının müddəalarına müvafiq olaraq  diplomatik agentlər kimi tam həcmdə 

diplomatik imtiyazlar və immunitetlərdən istifadə edirlər.

 2. Konsulluq əməkdaşları və xidmət personalının işçiləri öz xidməti vəzifələrini yerinə 

yetirərkən edilmiş hərəkətlərə görə qəbul edən dövlətin  yurisdiksiyasına tabe deyildirlər.

 3. Bu Maddənin 2-ci bəndinin müddəaları aşağıdakı mülki iddialara qarşı tətbiq edilmir:


 3.1.   Konsulluq   əməkdaşı,   yaxud   konsulluğun   xidməti   personalının   işçisi   tərəfindən 

göndərən dövlətin agenti simasında bilavasitə və ya dolayısı ilə öz üzərinə öhdəlik götürmədən 

bağladığı müqavilədən irəli gələn hallarda və ya;

 3.2. Qəbul edən dövlətdə yol nəqliyyat hadisələri, gəmi və ya hava gəmisi ilə bağlı bədbəxt 

hadisələr nəticəsində üçüncü tərəfə vurulan zərərə görə.

M a d d ə   3 8



Şahid ifadəsi vermək öhdəliyi

 

1. Konsulluğun vəzifəli şəxsləri şahidlik ifadələri verməyə borclu deyillər.



 2. Konsulluq əməkdaşları və xidməti personalın işçiləri məhkəmə və inzibati işlərin icraatı 

zamanı şahid ifadəsi vermək üçün çağırıla bilərlər.  Onlar bu Maddənin 3-cü bəndində tutulan 

hallar istisna olmaqla şahid ifadəsi verməkdən imtina edə bilməzlər.

 3. Konsulluq əməkdaşları və xidməti personalın işçiləri öz vəzifələrini yerinə yetirməklə 

bağlı məsələlər üzrə şahid ifadəsi verməyə və ya  onların funksiyalarına aid rəsmi yazışmaları, 

yaxud   sənədləri   təqdim   etməyə   borclu   deyillər.   Onlar   habelə   göndərən 

dövlətin qanunvericiliyini şərh edən şahid ifadələri verməyə də borclu deyillər.

 4. Qəbul edən dövlətin hər hansı konsulluq əməkdaşının və ya xidməti personalın işçisinin 

şahid ifadələrini tələb edən səlahiyyətli orqanları  bu şəxs tərəfindən öz xidməti vəzifələrini 

yerinə yetirməyə maneə yaratmamalıdır. Bu orqanlar mümkün olduğu halda həmin şəxsin 

şahid  ifadələrini konsulluq binasında dinləyə bilər, yaxud ondan yazılı şahid ifadələri ala bilər.

M a d d ə   3 9



Mükəlləfiyyətlərdən azad edilmə

 

 Konsulluğun   işçiləri   qəbul   edən   dövlətdə   hər   hansı   şəxsi   ictimai   öhdəlik   və   hərbi 



mükəlləfiyyətlərdən, həmçinin qəbul edən dövlətin əcnəbiləri qeydiyyata alma və yaşayış üçün 

icazə   almaya   aid   qanunvericilik   və   qaydaları   ilə   nəzərdə   tutulmuş   bütün   tələblərin 

yerinə yetirilməsindən azaddırlar.

M a d d ə   4 0



Vergi və yığımlardan azad edilmə

 

 1. Qəbul edən dövlət aşağıdakıları dövlət, bölgə və bələdiyyə vergi, yığım və rüsumlardan 



azad edilir:

 1.1. Göndərən dövlətin sahibi, yaxud icarədarı olduğu konsulluq binaları və konsulluq 

işçilərinin yaşayış evləri, habelə buna dair müqavilə və aktlar;

 1.2.   Konsulluq   tərəfindən   rəsmi   məqsədlər   üçün   alınmış   daşınan   əmlak   və   nəqliyyat 

vasitələri, həmçinin onların alınması, onlara sahib olma və saxlama.

 2. Bu Maddənin 1-ci bəndinin müddəaları aşağıdakılar barədə tətbiq edilmir:

 2.1. Konkret xidmət növləri üçün ödəmə kimi alınan vergilər, yığımlar və rüsumlar;

 2.2. Qəbul edən dövlətin qanunvericiliyinə müvafiq olaraq göndərən dövlətə və ya onun 

nümayəndəsi ilə müqavilə bağlamış şəxsdən alınan vergilər, yığımlar və rüsumlar.


M a d d ə   4 1

Konsulluq işçilərinin vergilərdən azad edilməsi

 

 1. Konsulluq işçiləri, habelə onlarla birgə yaşayan ailə üzvləri, aşağıdakılar istisna olmaqla, 



bütün şəxsi, əmlak, dövlət, bölgə və bələdiyyə  vergi və rüsumlarından azad edilirlər:

 1.1. Adətən mal və xidmətlərin dəyərinə daxil edilmiş dolayı vergilərdən;

 1.2. 40-cı Maddədə göstərilmiş istisnalar nəzərə alınmaqla qəbul edən dövlətin ərazisində 

yerləşən şəxsi daşınmaz əmlak üçün vergi və rüsumlardan;

 1.3 45-ci Maddənin 2-ci bəndinin müddəalarında nəzərdə tutulmuş istisnalarla irsi əmlak 

üçün vergilər, miras üçün rüsumlar və əmlakın keçməsi ilə bağlı vergilər;

 1.4. Mənbəyi qəbul edən dövlətdə yerləşən kapitaldan alınan vergi və rüsumlar da daxil 

olmaqla şəxsi gəlirlərə görə vergi və rüsumlardan, habelə qəbul edən dövlətdəki kommersiya 

və ya maliyyə müəssisələrinə sərmayə qoyuluşuna görə vergilərdən;

 1.5. 40-cı Maddənin müddəalarında göstərilmiş istisnalar nəzərə alınmaqla konkret xidmət 

növləri üçün alınan vergi və rüsumlardan, məhkəmə və reyestr rüsumlarından, ipotek və gerb 

yığımlarından.

 2. Konsulluq işçiləri konsulluqdakı işinə görə aldıqları əmək haqqından verilən vergilər, 

yığımlar və rüsumlardan azad edilirlər.

 3. Qəbul edən dövlətdə əmək haqqından ödənən gəlir vergisindən azad edilməmiş şəxsləri 

muzdla   işə   götürən   konsulluq   işçiləri   həmin dövlətin   gəlir   vergisini   ödəmək   barədə 

qanunvericilik və qaydalarının qoyduğu öhdəlikləri yerinə yetirirlər.

M a d d ə   4 2



Gömrük rüsumları və nəzarətindən azad edilmə

 

 1. Qəbul edən dövlət öz qanunvericiliyinə və qaydalarına müvafiq olaraq, aşağıdakıları 



saxlama, daşınma və digər buna bənzər xidmətlərə  görə alınan yığımlar istisna olmaqla, başqa 

gömrük rüsum və yığımlarından azad şəkildə idxal və ixrac etməyə icazə verir:

 1.1. Konsulluq tərəfindən rəsmi istifadə üçün nəzərdə tutulmuş əşyalar;

 1.2. Konsulluğun vəzifəli şəxsinin rəsmi istifadəsi üçün nəzərdə tutulmuş əşyalar;

 1.3.   Konsulluq   əməkdaşlarının   və   konsulluğun   xidmət   personalının   işçilərinin   ilk   dəfə 

gəldikləri vaxt məişət xarakterli əşyalar da daxil olmaqla gətirilən əşyalar.

 2. Bu Maddənin 1-ci bəndinin 1.2. və 1.3. yarımbəndlərində göstərilən əşyalar müvafiq 

şəxslərin şəxsi istifadəsi üçün lazım olan miqdarı  aşmamalıdır.

 3.   Konsulluğun   vəzifəli   şəxsinin   şəxsi   baqajı   gömrük   nəzarətindən   azaddır.   Orada   bu 

Maddənin 1-ci bəndinin 1.2. yarımbəndində göstərilən  əşyalardan başqa əşyaların və yaxud 

qəbul   edən   dövlətin   qanunvericiliyi   və   qaydaları   ilə   yaxud   karantin   qaydaları   ilə   ölkəyə 

gətirilib və  ölkədən çıxarılması qadağan olunmuş əşyaların olduğunu hesab etmək üçün ciddi 

səbəblər  olarsa,   konsulluğun   vəzifəli   şəxsinin   şəxsi   baqajı  qəbul   edən   dövlətin   səlahiyyətli 

orqanları tərəfindən nəzarətdən keçirilə bilər. Bu zaman yoxlama konsulluğun vəzifəli şəxsinin, 

yaxud onun  səlahiyyətli nümayəndəsinin iştirakı ilə aparılır.

M a d d ə   4 3



Ailə üzvlərinin imtiyaz və immunitetləri

 

 1.   Konsulluq   işçilərinin   ailə   üzvləri   imtiyaz   və   immunitetlərdən   konsulluğun   müvafiq 



işçisinin istifadə etdiyi həcmdə istifadə edirlər.

 2. Bu Maddənin 1-ci bəndinin müddəaları qəbul edən dövlətin vətəndaşı olan və ya həmin 

dövlətdə daimi yaşayan, yaxud qəbul edən dövlətdə gəlir məqsədi ilə peşə və ya kommersiya 

fəaliyyəti ilə məşğul olan ailə üzvlərinə şamil edilmir.

M a d d ə   4 4

İmtiyaz və immunitetlərdən yararlanmayan şəxslər

 

 1.   Qəbul   edən   dövlətin   vətəndaşı   olan   və   ya   həmin   ölkədə   daimi   yaşayan   konsulluq 



əməkdaşları və xidmət personalının işçiləri 38-ci Maddənin 3-cü bəndinin müddəaları istisna 

olmaqla, bu Konvensiyada nəzərdə tutulmuş imtiyaz və immunitetlərdən istifadə etmirlər.

 2.   Bu   Maddənin   1-ci   bəndində   göstərilmiş   şəxslərin   ailə   üzvləri   bu   Konvensiyada 

göstərilmiş imtiyaz və immunitetlərdən istifadə etmirlər.

 3. Qəbul edən dövlət bu Maddənin 1-ci və 2-ci bəndlərində göstərilmiş şəxslərlə bağlı 

yurisdiksiya həyata keçirərkən konsulluğun fəaliyyəti  üçün maneə yaratmamalıdır.

M a d d ə   4 5

Konsulluq işçilərinin və onların ailə üzvlərinin miras qalmış əmlakı

 

 Konsulluq işçisi və ya onun ailə üzvü öldükdə qəbul edən dövlət aşağıdakıları etməyə 

borcludur:

 1. Həmin şəxsin ölümünədək qəbul edən dövlətdə alınmış və ölkədən çıxarılması qadağan 

olunmuş əmlak istisna edilməklə ölənin daşınan əmlakının ölkədən çıxarılmasına icazə vermək;

 2. Ölmüş şəxsin qəbul edən dövlətdə konsulluq işçisi kimi, yaxud ailə üzvü kimi yaşaması 

ilə əlaqədar qəbul edən dövlətin ərazisində yerləşən miras qalmış daşınan əmlakdan vərəsəliyə 

görə, yaxud mirasa görə heç bir dövlət, bölgə, yaxud bələdiyyə vergi və rüsumları tutmamaq.

M a d d ə   4 6

Konsulluq imtiyazları və immunitetlərinin başlanğıcı və sonu

 

 1. Hər bir konsulluq işçisi öz təyinat yerinə yollanarkən, qəbul edən dövlətin ərazisinə daxil 



olduğu   andan   etibarən   və   ya   əgər   o   artıq   bu  dövlətin   ərazisində   olarsa   konsulluqda   öz 

vəzifəsini   yerinə   yetirməyə   başladığı   andan   etibarən   bu   Konvensiyada   nəzərdə   tutulmuş 

imtiyaz və  immunitetlərdən istifadə edir.

 2. Konsulluq işçisinin onunla birgə yaşayan ailə üzvləri, habelə onun xüsusi ev xidmətçisi, 

ona bu Maddənin 1-ci bəndinə müvafiq olaraq  imtiyaz və immunitetlər verildiyi andan, yaxud 

qəbul   edən   dövlətin   ərazisinə   daxil   olduğu   andan   və   ya   onlar   ailə   üzvləri   və   ya   xüsusi 

ev  xidmətçisi   olduqları   andan   etibarən   bu   Konvensiyada   nəzərdə   tutulmuş   imtiyaz   və 

immunitetlərdən istifadə edirlər.

 3. Konsulluq işçisinin funksiyaları dayandırılarkən onun imtiyaz və immunitetləri, habelə 

onunla   birgə   yaşayan   ailə   üzvlərinin,   həmçinin  xüsusi   ev   xidmətçisinin   imtiyaz   və 



immunitetləri də həmin şəxs qəbul edən dövləti tərk etdiyi anda və ya bunu etmək üçün ayrılan 

məqbul  müddət başa çatdıqda dayandırılır. Konsulluq işçisinin ailə üzvlərinin, habelə onun 

xüsusi   ev   xidmətçisinin   imtiyaz   və   immunitetləri   onlar  artıq   ailə   üzvü   və   ya   xüsusi   ev 

xidmətçisi olmadıqda dayandırılır. Lakin həmin şəxslər qəbul edən dövləti məqbul müddət 

ərzində tərk etmək  niyyətində olsalar, onların imtiyaz və immunitetləri getmə anına qədər 

saxlanılır.

 4.   Konsulluq   işçisi   öldüyü   halda,   onunla   birgə   yaşayan   ailə   üzvləri,   habelə   xüsusi   ev 

xidmətçisi qəbul edən dövləti tərk edən ana qədər, yaxud qəbul edən dövləti tərk etmək üçün 

ayrılan   müddət  bitənə  qədər  onlara  verilmiş  imtiyaz  və  immunitetlərdən  istifadə  etməkdə 

davam  edirlər.

M a d d ə   4 7

İmtiyaz və immunitetlərdən imtina etmə

 

 1.   Göndərən   dövlət   bu   Konvensiyanın   müddəalarına   uyğun   olaraq,   müvafiq   şəxslərin 



istifadə etdiyi imtiyaz və immunitetlərdən imtina edə  bilər. Bütün hallarda bu cür imtina aydın 

şəkildə   ifadə   edilməli   və   onun   haqqında   qəbul   edən   dövlətə   yazılı   şəkildə   məlumat 

verilməlidir.

 2.   Hər   hansı   şəxs   tərəfindən   bu   Konvensiya   müvafiq   olaraq   yurisdiksiyaya   qarşı 

immunitetdən istifadə edə biləcəyi hallarda iş üzrə iddia  qaldırması, həmin şəxsi əsas iddia ilə 

bağlı   olan   qarşılıqlı   iddia   qaldırdığı   halda   yurisdiksiyaya   qarşı   immunitetə   istinad   etmək 

hüququndan  məhrum edir.

 3. Mülki və ya inzibati iş üzrə yurisdiksiyaya qarşı immunitetdən imtina edilməsi haqqında 

yazılı şəkildə verilmiş ayrıca imtinanın zəruri  olduğu məhkəmə qərarının yerinə yetirilməsinə 

qarşı immunitetdən imtina etməklə nəticələnmir.

BÖLMƏ 5

QƏBUL EDƏN DÖVLƏTİN QANUNVERİCİLİK VƏ QAYDALARINA HÖRMƏT

M a d d ə   4 8

 1. Bu Konvensiyada nəzərdə tutulmuş bütün imtiyaz və immunitetlərdən istifadə edən 

bütün şəxslər yol hərəkəti qaydaları da daxil olmaqla,  qəbul edən dövlətin qanunvericilik və 

qaydalarına hörmət etməyə borcludur.

 2. Konsulluq binaları konsulluq funksiyalarına uyğun gəlməyən məqsədlər üçün istifadə 

edilə bilməzlər.

 3. Konsulluq işçiləri və onların ailə üzvləri qəbul edən dövlətin nəqliyyat vasitələrinin 

sığortası üzrə qanunvericilik və qaydalarına riayət  etməyə borcludurlar.

 4. Göndərən dövlətin konsulluq işçiləri qəbul edən dövlətdə rəsmi funksiyaların yerinə 

yetirilməsi  ilə  bağlı   olan   fəaliyyətdən  istisna   olmaqla  peşə,  yaxud  kommersiya   fəaliyyətini 

həyata keçirə bilməzlər.

BÖLMƏ 6

YEKUN MÜDDƏALARI


M a d d ə   4 9

 Razılığa gələn Tərəflər qarşılıqlı razılığa əsasən bu Konvensiyaya dəyişiklik və əlavələr edə 

bilərlər.

M a d d ə   5 0



Ratifikasiya, qüvvəyə minmə və ləğv etmə

 

1.   Bu   Konvensiya   ratifikasiya   olunmalıdır   və   ratifikasiya   fərmanlarının   mübadiləsi 



tarixindən sonra 30-cu gün qüvvəyə minir.

 2. Bu Konvensiya qeyri-müəyyən müddətə bağlanılır və Razılığa gələn Tərəflərdən birinin, 

digər Razılığa gələn Tərəfə diplomatik kanallarla  yazılı şəkildə bu Konvensiyanın ləğv etmək 

barəsində qərarını çatdırdığı gündən etibarən 6 ay ərzində qüvvədə olacaqdır.

 Kiyev şəhərində «24» mart 1997-ci ildə hər biri Azərbaycan, Ukrayna və rus dillərində olan 

2 nüsxədə imzalanmışdır, bu zaman bütün mətnlər eyni qüvvəyə malikdir. Bu Konvensiyanın 

müddəalarının   şərhində   hər   hansı   bir   anlaşılmazlıq   meydana   gəldikdə   Konvensiyanın 

rus  dilindəki mətni tətbiq ediləcəkdir.

 

Azərbaycan Respublikası

adından

(imza)


Ukrayna

adından

(imza)

Yüklə 158,85 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin