İnternetdə:
www.books.google.com
263
Yubilyar yazıçı və şairlər
6 Avqust - Şair Rüfət Zəbioğlunun anadan olmasının 85 illiyi, (1932-1983)
Şair Rüfət Zəbioğlu Bakıda müəllim ailəsində doğulmuşdur. İlk təhsilini 31
saylı Bakı şəhər orta məktəbində almışdır (1940-1950). Azərbaycan Dövlət
Universitetinə daxil olmuş (1951), bir il sonra Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının
zəmanəti ilə SSRİ Yazıçılar İttifaqının nəzdində olan M.Qorki adına Ədəbiyyat
İnstitutuna dəyişilmişdir. Onun ilk şeiri ―Bakinski raboçi‖ qəzetində dərc
edilmişdir (1949). Şeirləri ―Azərbaycan‖, ―Kirpi‖ jurnallarında, ―Ədəbiyyat və
İncəsənət‖ qəzetində müntəzəm çap olunmuşdur. Əmək fəaliyyətinə Azərbaycan
Dövlət Televiziya və Radio Verlişləri Komitəsində redaktorluqla başlamışdır
(1957). Sonra Azərbaycan Xalq Yaradıcılığı Evində dramaturgiya şöbəsinin
müdiri (1958-1969), Bakı Neft Texnikumunda inspektor (1969-1974), Azərbaycan
Dövlət Nəşriyyatında redaktor (1974-1978) işləmişdir. Bundan sonra müstəqil
yaradıcılıqla məşğul olmuşdur.
Rüfət Zəbioğlu 1983-cü il iyulun 20-də vəfat etmişdir.
Kitabları: ―Səslə məni‖ (1960), ―Zirvədən zirvəyə‖ (1963), ―Yollara duman
çöküb‖ (1970), ―İlk beşlik‖ (1971), ―Təbəssüm‖ (1975), ―Sirr, möcüzəm‖ (1978),
―Ayselim‖ (1983), ―Kainatla üz-üzə‖ (1983) və s.
Ədəbiyyat: Əhmədov Teymur- “Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə)” Ensiklopedik
məlumat kitabı, Bakı, 2011.
264
8 Avqust - Şair Hafiz Əlinin anadan olmasının 80 illiyi, (1937)
Hafiz Əli Masallı rayonunun Göyçay kəndində anadan olmuşdur. Kiçik
yaşlarında ikən ailəliklə Lənkəran rayonunun Şirinquyu kəndinə köçmüşlər. Orta
təhsili Port-İliç qəsəbəsində aldıqdan sonra Bakıdakı 5 saylı Tibb Məktəbində
oxumuşdur (1957-1959). Əmək fəaliyyətinə Yardımlı rayonunda feldşer kimi
başlamışdır (1959). ADU-nun filologiya fakültəsində qiyabi təhsil almışdır. Ədəbi
yaradıcılığa 1965-ci ildən ―Bakı‖ axşam qəzetində ilk oçerk və şeirləri ilə
başlamışdır. Sonra mənsur şeirləri, oçerk və şeirləri dövri mətbuatda vaxtaşırı dərc
olunmuşdur. ‖Bakı‖ və ―Azərbaycan gəncləri‖ qəzeti redaksiyalarında müxbir
işləmişdir. Əsərləri keçmiş SSRİ xalqlarının dillərinə tərcümə olunmuşdur.
Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı Bədii Ədəbiyyatı Təbliğat Bürosunun direktor
müavini (1970-1975), sonra nəşriyyat müdiri (1975-1976), təşkilat işləri üzrə
referent (1976-1982), məsləhətçi (1982-1987) işləmişdir. Hazırda Azərbaycan
Yazıçılar Birliyi Bədii Ədəbiyyatı Təbliğat Bürosunun direktorudur (1987-ci
ildən). Bədii tərcümə ilə də məşğul olur.
Kitabları: ―Xəzərdə axşam‖ (1973), ―Anama bənzəyən analar‖ (1978), ―Mənim
ünvanım‖ (1980), ―Üç leylək balası‖ (1981), ―Ömrümün yarpaqları‖ (1984), ―Kaş
yollar uzanaydı‖ (1989), ―Nağılların ad günü‖ (1992), ―Dünyadan böyük dünya‖
(2002) və ―Könül dünyam‖ (2003) və s.
Ədəbiyyat: Əhmədov Teymur- “Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə)” Ensiklopedik
məlumat kitabı, Bakı, 2011.
265
10 Avqust - Tərcüməçi Beydulla Musayevin anadan olmasının 110 illiyi,
(1907-1979)
Beydulla Ağəli oğlu Musayev Ucar şəhrində toxucu ailəsində anadan olub.
İbtidai təhsili Ucarda alıb, Bakıda Pedaqoji Texnikumu bitirib. Mahaçqalada dil və
ədəbiyyat müəllimi kimi əmək faliyyətinə başlayıb. "Dağıstan füqərası" qəzetində
və "Yeni yol" jurnalında çalışdığı illərdə (1926-1939) ilk hekayələri mətbuatda
dərc olunub. Moskva Dövlət Universitetinin ədəbiyyat fakültəsində təhsilini davam
etdirərkən tərcüməçilik sənəti ilə yaxından maraqlanmağa başlayıb. Sonralar
Bakıda Pedaqoji Texnikumda ədəbiyyat müəllimi, "Ədəbiyyat qəzeti"ndə şöbə
müdiri və məsul katib, eyni zamanda bədii ədəbiyyat şöbəsində tərcüməçi və
redaktor vəzifələrində çalışıb. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin tərcüməçilər
bölməsinə rəhbərlik edib.
30-a yaxın kitabı, o cümlədən dünya ədəbiyyatı klassiklərinin onlarla əsərini
rus dilindən Azərbaycan dilinə tərcümə edib. Anatol Fransın "Mələklərin üsyanı"
(1933), Aleksandr Dümanın "Üç müşketyor" (1949), Viktor Hüqonun "Səfillər"
(1988), Artur Konan Doylun "Baskervillərin iti" (1980), Rafaello Covanyolinin
"Spartak" (1970) və s. əsərləri tərcümə edib. Rus ədəbiyyatından etdiyi tərcümələr
sırasında Novikov-Priboyun "Susima", Aleksey Tolstoyun "Birinci Pyotr", Mixail
Saltıkov-Şedrinin "Seçilmiş əsərləri", Fyodor Dostoyevskinin "Cinayət və cəza" və
―Alçaldılmış və təhqir olunmuşlar‖, Lev Tolstoyun "Sevastopol hekayələri",
Valentin Katayevin "Alay oğlu" və s. əsərlər xüsusilə seçilir.
Beydulla Musayev 1979-cu il iyun ayının 23-də Bakıda vəfat edib.
Tərcümələri: V.Hüqo ―Səfillər‖ (1988), ―Qavroş‖ (1976), V Katayev ―Alay oğlu‖
(1982), A.Düma ―Üç muşketyor‖, L.Tolstoy ―Hərb və sülh‖, Covanjoli ―Spartak‖
və s.
Ədəbiyyat: Əhmədov Teymur- “Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə)” Ensiklopedik
məlumat kitabı, Bakı, 2011.
266
12 Avqust - Şair, tərcüməçi Vilayət Rüstəmzadənin anadan olmasının 80 illiyi,
(1937-2001)
Vilayət Rüstəmzadə Gürcüstanın Borçalı rayonunun Bala Muğanlı kəndində
anadan olmuşdur. Marneuli Dövlət Pedaqoji Məktəbini, Moskvada M.Qorki adına
Ədəbiyyat İnstitutunu (1964) bitirmişdir. Əmək fəaliyyətinə "Azərnəşr"də
tərcüməçi-redaktor kimi başlamışdır. Sonra M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət
Universitetinin aspirantı olmuşdur (1968-71). Bir müddət Azərbaycan
Mədəniyyət Nazirliyinin aparatında çalışmış, M.F.Axundov adına Pedaqoji
Rus dili və Ədəbiyyatı İnstitutunda, Azərbaycan Dövlət Universitetində SSRİ
xalqları ədəbiyyatını tədris etmişdir. "Azərbaycan" jurnalında tənqid və
ədəbiyyatşünaslıq şöbəsinin, "Azərnəşr"də, "Yazıçı" nəşriyyatında bədii tərcümə
redaksiyasının müdiri, Azərbaycanın Xarici Ölkələrlə Dostluq və Mədəni Əlaqələr
Cəmiyyətinin orqanı (yeddi dildə nəşr edilən) "Sovet Azərbaycanı" qəzetinin baş
redaktoru, "Azərnəşr"də böyük redaktor, Azərbaycan Tərcümə və Mədəni Əlaqələr
Mərkəzinin məsul katibi, "Türk dünyası" jurnalının baş redaktorunun birinci
müavini, "Amal" qəzetinin baş redaktorunun birinci müavini vəzifələrində
işləmişdir. İlk mətbu şeiri - "Tut kötüyü" 1956-cı ildə Marneulidə, "Stalin yolu"
qəzetində çap olunmuşdur.
Ədəbiyyat: Əhmədov Teymur- “Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə)” Ensiklopedik
məlumat kitabı, Bakı, 2011.
267
19 Avqust - Xalq şairi Mirvarid Dilbazinin anadan olmasının 105 illiyi,
(1912-2001)
Mirvarid Paşa qızı Dilbazi Qazax rayonunun Xanlıqlar (indiki Musaköy)
kəndində anadan olmuşdur. Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun dil və
ədəbiyyat-ictimayyət fakültəsində təhsil almışdır (1929). İnstitutu bitirdikdən
sonra gənc şairə Quba Partiya Məktəbinə ədəbiyyat müəllimi təyin
olunmuşdur. İki ildən sonra Bakıya qayıdan Mirvarid xanım Azərbaycan EA-
nın Əlyazmaları fondunda şöbə müdiri (1934-1938), Azərbaycan Dövlət
Nəşriyyatında tərcüməçi (1938-1940) vəzifələrində çalışmışdır. "Qadınların
hüriyyəti" adlı ilk şeri 1927-ci ildə "Oktyabr alovları" adlı məcmuədə dərc
edilmişdir. Bu dərgidə o cümlədən şairənin Azərbaycan qadınlarının yeni həyat
yollarını tərənnüm edən "Zəhra", "Qurtuluş", "Qadın" adlı şerləri dərc
olunmuşdur. Bu illərdə şairənin yeddi kitabı çap olunmuşdur ki, bunların altısı
Vətən müharibəsinə həsr edilmişdir. O, "Məhsəti" (1945), "Əlcəzairli qız" (1961),
"Partizan Aliyə" (1972) poemalarının müəllifidir. "Məhsəti" poeması məşhur rübai
ustası M.Gəncəvinin həyatı, ədəbi və ictimai fəaliyyətindən bəhs edir. "Əlcəzairli
qız" əsəri real faktlar əsasında yazılmışdır. Bəstəkarlardan Süleyman
Ələsgərov, Tofiq Quliyev, Fikrət Əmirov, Şəfiqə Axundova, Ağabacı Rzayeva və
başqaları şairənin sözlərinə mahnılar, romans və oratoriyalar bəsləmişlər. Nizami
Gəncəvi, Xaqani Şirvani, Əlişir Nəvai, Aleksandr Puşkin, Taras Şevçenko,
N.Tixonov,
Samuil
Marşak, Sergey
Mixalkov və
başqa
şairlərin
əsərlərini, Evripidin "İppolit" faciəsini tərcümə etmişdir. Əsərləri xarici dillərə
tərcümə olunmuşdur.
Azərbaycanın ilk qadın Xalq şairəsi (1979).―İstiqlal‖ ordenli (1997) Mirvarid
Dilbazi
2001-ci il, iyulun 12-də vəfat etmişdir.
Kitabları: ―Nağıllar‖ (1940), ―Şeirlər‖ (1951), ―Kiçik dostlarıma‖ (1956),
―Gülbahar‖ (1957), ―Yaz gəlir‖ (1968), ―Lalənin ağacları‖ (1970), ―Ana qanadı‖
(1972), ―Yasəmən fəsli‖ (1976), ―Dağ çiçəyi‖ (1977), ―Abşeron bağlarında‖
(1984), ―Qar çiçəkləri‖ (1984), ―Durnalar ötüşəndə‖ (1989), ―Çiçəkdən-çiçəyə‖
(1991) və s.
Ədəbiyyat: Əhmədov Teymur - “Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə)” Ensiklopedik
məlumat kitabı, Bakı, 2011.
268
20 Avqust - Yazıçı, ədəbiyyatşünas İslam Ağayevin anadan olmasının 85 illiyi,
(1932-2014)
İslam Məmməd oğlu Ağayev Bakının Bülbülə
qəsəbəsində anadan olmuşdur. İlk təhsilini Bülbülədə 79,
208 və Sabunçu rayonundakı 51 nömrəli fəhlə-gənclər
məktəbində almışdır. 1952-1957-ci illərdə Azərbaycan
Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsində oxumuşdur.
1957-1960-cı illərdə Azərbaycan Dövlət Kitabxanasında baş
biblioqraf işləmişdir. 1960-cı ilin iyun ayında Azərbaycan
Elmlər Akademiyasının Nizami adına Dil və Ədəbiyyat
İnstitutuna kiçik elmi işçi vəzifəsinə dəvət edilmişdir. 1964-
cü ildə "Satirik Zənbur jurnalı" mövzusunda namizədlik, 1984-cü ildə "Molla
Nəsrəddin" jurnalı və XX əsrin əvvəlləri Azərbaycan Ədəbiyyatının ideya - bədii
inkişafı problemləri" mövzusunda doktorluq dərəcəsi adı almaq üçün dissertasiya
müdafiə etmişdir. "Arzu" adli ilk şeri Azərbaycan Dövlət Universitetinin çoxtirajlı
qəzetində çıxmışdır. Sonrakı illərdə "Gənclik nəğmələri" (1957), "Tər çiçəklər"
(1959), "Duyğular" (1960) adlı ədəbi almanaxlarda hekayələri dərc edilmişdir. O,
XX əsrin sonlarından başlayaraq bədii yaradıcılıqla müntəzəm məşğul olmuş,
azyaşlı uşaqlar üçün əsərlər yazmışdır.
Azərbaycan ədəbiyyatı və dövri mətbuatının tarixi, şəxsiyyətləri, ideya və
nəzəri problemləri mövzusunda 15 kitabi, 150-dən artıq məqaləsi dərc edilmişdir.
O, çoxcildli "Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi" kitabının müəlliflərindən biridir. 10
cildlik "Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası"nın əsas məqalə və 2 cildlik
"Azərbaycan Xalq Cumhuriyyəti Ensiklopediyası"nın Baş redaksiya heyətinin
üzvü və əsas məqalə müəlliflərindəndir.
İslam Ağayev 27 yanvar 2014-cü ildə Bakı şəhərində vəfat etmişdir.
Kitabları: ―Tez böyümək istəyirəm‖(1977), "Dostunu yaxşı tanı" (1981), ―Ayrılıq
düşüncələri‖ (1993), ―Salam olsun‖ (1997), ―Sirli dünya‖ (2000), ―Tale çiçəkləri‖
(2002), "Xəzan yarpaqları" (2007) və s.
Ədəbiyyat: Əhmədov Teymur- “Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə)” Ensiklopedik
məlumat kitabı, Bakı, 2011.
269
25 Avqust - Şair, publisist Davud Nəsibin anadan olmasının 75 illiyi,
(1942-2003)
Davud Məcid oğlu Nəsibov (Davud Nəsib) Qazax
rayonunda anadan olmuşdur. Qazax şəhər 2 saylı orta
məktəbini bitirdikdən sonra ADU-nun kitabxanaçılıq
fakültəsində təhsil almışdır (1959-1963). Ədəbi fəaliyyətə
1956-cı ildə "Qalibiyyət bayrağı" (Qazax rayonu) qəzetində
dərc edilən "Mənim doğma çayım - Mənim Kür çayım" adlı
ilk şeiri ilə başlamışdır. Həmin vaxtdan fəal poetik
yaradıcılıqla məşğul olmuşdur. SSRİ xalqları poeziyasından
bədii tərcümələri də vardır. Macar şairi Mikloş Radnotinin
şeirlər kitabını doğma dilə çevirmişdir. Onun Moskvada
"Sovetski pisatel" nəşriyyatı tərəfındən "Anama məktublar" (1974), "Ocaq daşları"
(1981) şeirlər kitabları çap olunmuşdur. Davud Nəsib Dövlət Televiziya və Radio
Verilişləri Komitəsində incəsənət redaksiyasında redaktor işləmişdir (1966-1969).
Moskvada, SSRİ Yazıçılar İttifaqı nəzdində olan ikiillik ali ədəbiyyat kursunu
bitirmişdir (1971-1972). Sonra "Ədəbiyyat və incəsənət" qəzeti redaksiyasında
ədəbi işçi, təsviri sənət və poeziya şöbələrinə rəhbərlik etmişdir. O, Azərbaycan
(1984) və Ümumittifaq Komsomolu mükafatları laureatı (1986) idi. Azərbaycan
SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri fərmanına (1984), Ümumittifaq və
Azərbaycan LKGİ-nin Fəxri fərmanlarına layiq görülmüşdür.
Davud Nəsib 2003-cü il martın 26-da dünyasını dəyişmişdir.
Kitabları: ―Gözüm səni axtarır‖ (1966), ―Dağlar danışsaydı‖(1969), ―Ümid
qatarı‖(1979), ―Bizdən sonra yaşayanlar‖ (1981), ―Əsrin laylası‖ (1982),
―Azərbaycan bayatısı‖ (1984), ―Dünya bir körpüdür‖ (1987), ―Karvan gedir‖
(1991) və s.
Tərcümələri: Mikloş Radnoti ―Yaralı Ağılar‖
Ədəbiyyat: Əhmədov Teymur- “Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə)” Ensiklopedik
məlumat kitabı, Bakı, 2011.
270
27 Avqust - Ədəbiyyatşünas Qəzənfər Paşayevin anadan olmasının 80 illiyi,
(1937)
Qəzənfər Məhəmməd oğlu Paşayev Tovuz bölgəsinin
Düzqırıxlı kəndində doğulub. 1962-ci ildə Bakıda
Azərbaycan Dövlət Pedoqoji Xarici Dillər İnstitutunun
ingilis dili fakültəsini bitirib. Üç ay kənd məktəbində
müəllim, sonra İraq Respublikasında tərcüməçi işləyib.
Müxtəlif fasilələrlə üç dəfə İraqda tərcüməçi və ali təhsil
aldığı institutda baş laborant, müəllim, dekan müavini,
kafedra müdiri işləyib. 1990-cı ildən isə M.Rəsulzadə
adına Bakı Dövlət Universitetində xarici dillər kafedrasının
dosenti və kafedra müdiri işləməyə başlayıb. Azərbaycan
Milli Elmlər Akademiyası Nizami adına Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyində şöbə
müdiri (2001-2005), eyni zamanda 2003-ci ildən Nizami adına Ədəbiyyat
İnstitutunda baş elmi işçidir. Ədəbi-elmi fəaliyyətində İraqda yaşayan
azərbaycanlıların – İraq türkmanlarının ədəbi-mənəvi yaradıcılığının tədqiqi və
təbliği xüsusi yer tutur. Paşayevin elmi fəaliyyətinin zirvəsi onun ―İraq-türkman
folkloru‖ adlı monumental əsəridir. ―Kərkük bayatıları‖ (1968), ―Arzu-Qənbər
dastanı‖(1972), ―İraq kərkük atalar sözləri‖ (1978), ―İraq kərkük bayatıları‖ (1984),
―Kərkük tapmacaları‖(1984), ―Kərkük folklor antologiyası‖ (1987), ―Nəsiminin İraq
divanı‖ (1987), ―İraq Türkmən folkloru‖ (1982), və b. kitabları nəşr edilib. O,
A.Dümanın ―Qafqaz səfəri‖, ―Necə yaşayasan yüzü haqlayasan‖ və başqa əsərləri
dilimizə çevirib. Qəzənfər Paşayevə böyük uğur qazandıran ―Altı il Dəclə - Fərat
sahillərində‖ kitabı oxucular arasında əl-əl gəzib. Q.Paşayev ―Ədəbiyyat‖ qəzetinin
(1995-ci ildən), ―Vəfa‖ (2004-cü ildən), ―Folklor və etnoqrafiya‖ (2004-cü ildən),
―Xəmsə‖ (2002-ci ildən), ―Qopuz‖ (2005-ci ildən) jurnallarının, Nizami adına
Ədəbiyyat İnstitutunun ―Ədəbi-nəzəri məcmuə‖ sinin Redaksiya Heyətinin üzvüdür.
1994-cü ildən Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu nəzdində Müdafiə Şurasının
üzvüdür. 1997-2005-ci illər arası həmin şuranın həmsədri olub.
Kitabları: ―Kərkük mahnıları‖ (1973), ―Rusca-ərəbcə danışıq kitabı‖ (1974),
―İraq-Kərkük atalar sözləri‖ (1978), ―Bu İngiltərədir‖ (1981), ―Kərkük tapmacaları‖
(1984), ―Altı il Dəclə-Fərat sahillərində‖ (1985), ―Nəsiminin İraq Divanı‖ (1987),
―İraq-Türkman folkloru‖ (1992), ―Alın yazısı‖ (2004) və s.
Ədəbiyyat: Əhmədov Teymur - “Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə)” Ensiklopedik
məlumat kitabı, Bakı, 2011.
271
31 Avqust - şair, dramaturq İsgəndər Coşğunun anadan olmasının 90 illiyi,
(1927-1996)
Hümmətov İsgəndər Məhəmməd oğlu (İsgəndər Coşğun) Göyçay şəhərində,
fəhlə ailəsində doğulmuşdur. Burada orta təhsil alandan sonra Bakıda M. A. Əliyev
adına Teatr İnstitututunun teatrşünaslıq fakültəsinə daxil olmuşdur. 1952-ci ildə
Moskvada M.Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunun poeziya şöbəsinə daxil olmuş,
oranı 1955-ci ildə bitirmişdir. Bir müddət Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyində
redaktor vəzifəsində çalışmışdır. 1962-ci ildən M.Qorki adına Azərbaycan Dövlət
Gənc Tamaşaçılar Teatrında ədəbi hissə müdiri işləmişdir. Ona Azərbaycan Ali
Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanı verilmişdir.
İsgəndər Coşğun 1996-cı il dekabrın 10-da vəfat etmişdir.
Kitabları: ―Gəmidə söhbət‖ (1958), ―Qığılcımlar‖ (1961), ―Mən atamı
düşünərkən‖ (1971), ―Nəğmə dolu ürək‖ (1975), ―Ana laylası‖ (1983), ―Ömür
yolu‖ (1987) və s.
Ədəbiyyat: Əhmədov Teymur- “Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə)” Ensiklopedik
məlumat kitabı, Bakı, 2011.
272
Xarici ədəbiyyat
29 Avqust - Belçika yazıçısı Moris Meterlinkin anadan olmasının 155 illiyi,
(1862-1949)
Belçika yazıçısı, dramaturqu, şairi və filosofu Moris Meterlink 1862-ci il
avqustun 29-da Gent şəhərində anadan olmuşdur. Parisdə hüquq təhsili almış,
1896-cı ildən Fransada yaşamışdır.
1889-cu ildə onun ―İstixanalar‖, 1896-cı ildə ―12 nəğmə‖ toplusu çap
olunmuşdur. ―Şahzadə Malen‖ nağılının, ―Peleas və Melisanda‖ dramının,
―Tentajilin ölümü‖ pyesinin, ―Aqlaveta və Selizenna‖, ―Ariana və Göy Saqqal‖
pyes-nağılların, ―Mona Vanna‖ tarixi dramının və s. əsərlərin müəllifidir. 1905-
ci ildə yazdığı ―Göy quş‖ nağıl-pyesi insanın təbiət qüvvələri, aclıq, müharibə
üzərində qələbəsinə inamı əks etdirir. Bu əsər insanın daimi xoşbəxtlik simvolu və
varlığın dərki ilə bağlı əbədi axtarışlarına həsr olunmuşdur. Moris Meterlink həm
də bir çox fəlsəfi əsərlərin də müəllifidir. 1911-ci ildə ədəbiyyat üzrə Nobel
mükafatı almışdır.
Moris Meterlink 1949-cu il mayın 6-da Fransanın Nitsa şəhərində vəfat
etmişdir.
İnternetdə:-name.ru/biography/moris-meterlink.htm
273
İncəsənət
17 Avqust - Xalq artisti, müğənni, bəstəkar Müslüm Maqomayevin anadan
olmasının 75 illiyi, (1942-2008)
Müslüm Məhəmməd oğlu Maqomayev Bakı
şəhərində anadan olub. 1960-cı illərdə Azərbaycan
Dövlət Opera və Balet Teatrının solisti olub, İtaliyanın
Milan şəhərindəki "La Skala" teatrında təcrübə keçib.
Enriko Pyatsa ilə "Sevilya bərbəri" operasından
Fiqaronun, "Toska" operasından Skarpianın partiyalarını
hazırlayıb. 1966-cı ildə Parisin "Olimpiya" konsert
salonunda ilk konsertini verib. 1968-ci ildə Azərbaycan
Dövlət Konservatoriyasını bitirib. 1969-cu ildə Sopotda
(Polşa) keçirilən Beynəlxalq Mahnı Festivalında ilk
mükafatını alıb.
1975-ci ildə Azərbaycan Dövlət Estrada-Simfonik Orkestrinin bədii rəhbəri
təyin edilib. 1970-ci illərdən həyatını estrada ilə bağlayıb və böyük populyarlıq
qazanıb. Görkəmli pianoçu Rauf Atakişiyevlə dostluğu və əməkdaşlığı onun bu
yolda daha böyük uğurlarına yol açır. "Seviliya bərbəri" operasının hər tamaşası
anşlaqla keçib və Bakı tamaşaçıları Fiqaronu – Müslüm Maqomayevi o coşqu ilə
qarşılayıblar. O, rejissor Eldar Quliyevin filmlərinə musiqi yazırdı.
Görkəmli Azərbaycan, sovet opera və estrada müğənnisi, bəstəkar, Azərbaycan
SSR Əməkdar artisti (1964), Azərbaycan SSR Xalq artisti (1971)
,
SSRİ xalq artisti
(1973)
Müslüm
Maqomayev
"Qırmızı
Əmək
Bayrağı" və "Xalqlar
Dostluğu"ordenlərinə layiq görülüb, Rusiyanın "Şöhrət" (1997) və "Şərəf"
ordenləri (2002), Azərbaycan Respublikasının "İstiqlal" ordeni (2002) ilə təltif
edilib. Rejissor Tofiq İsmayılov 1971-ci ildə onun haqqında "Oxuyur Müslüm
Maqomayev" adlı film-konsert çəkib. İllərlə dinləyicilərin sevgisini qorumağı
bacarmış Müslüm Maqomayev 25 oktyabr 2008-ci ildə vəfat edib və Bakıda Fəxri
Xiyabanda dəfn olunub.
Dostları ilə paylaş: |