Mövzu № 29: Radioaktiv elementlər
Plan:
1. Torpaqda olan təbii və süni radioaktiv elementlər.Azərbaycanın müxtəlif regionlarının torpaqlarında təbii və süni radioaktiv maddələrinin yayılması.
2. Bitkiçilikdə radioaktiv maddələrdən istifadə olunmasının ən perspektiv üsulu.
3. İnsan orqanizmi üçün ən təhlükəli süni radioaktiv maddələr. Torpaqda radioekoloji vəziyyətin yaxşılaşdırılması yolları.
Mənbə: [Mühazirə materialları, 1,2, 3,11,13,15]
|
2
|
|
30
|
Mövzu № 30: Torpağın kimyəvi çirklənməsi və ekoloji qiymətləndirilməsi.
1. Torpağın vəziyyətinin ekoloji qiymətləndirilməsinə fiziki, kimyəvi və bioloji çirklənmə meyarlarının təyini..
2.Torpağın ağır metallarla və pestisidlərlə çirklənməsi. Torpağın çirklənməsinin neqativ təsirinin kənar edilməsi.
3.Torpaqda radionuklidlərin miqrasiyası.
4.Radionuklidlərin yüksək olduğu ərazilərdə kompleks mühafizə tədbirlərinin aparılması prinsipləri.
5. Toksikantların neqativ təsirinin aşağı salınması üsulları.
Mənbə: [Mühazirə materialları, 2, 4,6,8,15,17]
|
2
|
|
|
Cəmi:
|
60 s.
|
|
Laboratoriya məşğələsi
s\s
|
Məşğələlərin mövzuları
|
saat
|
tarix
|
1
|
İş 1:Torpaq kimyası fənni, onun kənd təsərrüfatının inkişafındakı rolu. Laboratoriya avadanlığı ilə ümumi tanışlıq. Laboratoriya işlərinin təşkili və texnikası. Reaktivlərin markaları, onlarla davranış qaydaları.
Mənbə: [Mühazirə materialları, 2, 4,6,8]
|
2
|
|
2
|
İş 2: Torpağın element və faza tərkibi. Torpaqdan orta nümunənin götürülməsi və onun analizə hazırlanması. Torpağın elementar kimyəvi tərkibinin müəyyən edilməsi.
Mənbə: [Mühazirə materialları, 1,2, 3,11,13,]
|
2
|
|
3
|
İş 3: Torpağın rəngi və onun kimyəvi tərkibi.Torpağın piqment elementləri və ən çox yayılmış torpaq rəngləri ( S.A.Zaxarova görə torpaq rəngləri üçbucağı).
Mənbə: [Mühazirə materialları, 1,2, 3,11,13,]
|
2
|
|
4.
|
İş 4: Torpaqda qələvi elementlərin (Li,Na,K,Rb,Cs,Fr) birləşmələri. Torpaqda karbonatların təyini (asidometrik üsul və knop cihazı). Torpaqda ümumi qələviliyin təyini.
Mənbə: [Mühazirə materialları, 1,2, 3,11,12]
|
2
|
|
5
|
İş 5: Torpaqda qələvi-torpaq elementlərin (Ca,Sr,Ba,Rb,Ra) birləşmələri. Kalsium kationunun təyini.
Mənbə: [Mühazirə materialları, 1,2, 3,11,12,]
|
2
|
|
6
|
İş 6: Torpaq məhlulunun reaksiyası. Torpağın reaksiyasının təyini. Potensiometrik üsulu ilə su və duz suspenziyasında pH təyini. Torpaqda udulmuş kalsium və maqneziumun təyini. Udulmuş əsasların cəminin təyini.
Mənbə: [Mühazirə materialları, 2, 4,6,8,12]
|
2
|
|
7
|
İş 7:Torpaq kolloidlərin təyini.
Peptizasiya üsulu ilə torpaq kolloid hissəciklərinin alınması. Kolloid hissəciyin quruluşu.
Mənbə: [Mühazirə materialları, 1,2, 3,11,12]
|
2
|
|
8
|
İş 8: Humus turşuları.
Torpaqda humusun Tyurin və Knop üsulu ilə təyini.
Mənbə: [Mühazirə materialları, 1,2,11,13,15]
|
2
|
|
9
|
İş 9: Torpaqda azotun təyini metodları. Ümumi azotun miqdarının Keldal metodu ilə təyini.
Mənbə: [Mühazirə materialları, 2, 4,6,8,12]
|
2
|
|
10
|
İş 10: Torpaqda NO3 və NH4 azotunun kolorimetrik metodla təyini.
Mənbə: [Mühazirə materialları, 1,2, 3,11,12]
|
2
|
|
11
|
İş 11: Torpaqda fosforun təyini metodları. Torpaqda bitkilərin fosforun mənimsəyə biləcəyi fosforun kolorimetrik üsulla təyini (Kursanova görə).
Mənbə: [Mühazirə materialları, 1,2, 3,11,12]
|
2
|
|
12.
|
İş 12: Torpaqda kaliumun təyini metodları. Alovlu fotometrdə kaliumun təyini üçün standart məhlulların hazırlanması. Fotometrin işə salınması, hesabatların işlənməsi və ölçü əyrisinin (qrafikinin) qurulması. Torpaqda ümumi qeyri-mübadiləvi kaliumun təyini.
Mənbə: [Mühazirə materialları, 2, 4,6,8,12]
|
2
|
|
13.
|
İş 13: Torpaqda kaliumun ümumi və mütəhərrik formalarının təyini.
Mənbə: [Mühazirə materialları, 1,2, 3,11,12]
|
2
|
|
14.
|
İş 14: Torpaqda mikroelementlərin təyini. Borun ümumi miqdarının təyini.
Mənbə: [Mühazirə materialları, 2, 4,6,8,12]
|
2
|
|
15.
|
İş 15:Torpaqda kobaltın ümumi miqdarının təyini.
Mənbə: [Mühazirə materialları, 1,2, 3,11,12
|
2
|
|
16.
|
İş 16:Torpaqda misin ümumi miqdarının təyini.
|
2
|
|
17.
|
İş 17:Torpaqda molibdenin ümumi miqdarının təyini.
|
2
|
|
18.
|
İş 18:Persulfat üsulu ilə torpaqda asan mənimsənilən manqanın təyini.
|
2
|
|
19.
|
İş 19:Torpaqda asan mənimsənilən misin təyini.
|
2
|
|
20.
|
İş 20:Torpaqda asan mənimsənilən kobaltın nitroza R duzu vasitəsilə təyini.
|
2
|
|
21.
|
İş 21:Torpaqda asan mənimsənilən sinkin təyini.
|
2
|
|
22
|
İş 22:Karmin və yodimetrk üsulla torpaqda asan mənimsənilən bor elementinin təyini
|
2
|
|
23
|
İş 23:Rodanit (CNS) üsulu ilə torpaqda asan mənimsənilən molibdenin təyini
|
1
|
|
|
|
Dostları ilə paylaş: |
