Azərbaycan respublikasi kənd təSƏRRÜfati naziRLİYİ aqrar elm və İnformasiya məSLƏHƏt məRKƏZİ

 
Şəkil 1-2. 
Yerli və introduksiya olunmuş yumşaq buğda sortlarının qliadin 
elektroforeqramları
1-Qobustan; 2-Bol buğda; 3-Arzu; 4-Birlik; 5-Gürgənə; 6-Qarabağ; 7-Bezostaya 1; 8-
Bezostaya 1; 9-Anza marker; 10-Zərdabi; 11-Pərzivan 1; 12-Pərzivan 2; 13-Qrekum 
75/50; 14-Dürdanə; 15-Mirbəşir 128; 16-Tərəqqi; 17-Azəri; 18-Əkinçi 84; 19-
Qiymətli 2/17; 20-Zirvə 85; 21-Nurlu 99; 22-Əzəmətli 95; 23-Şəki 1; 24-Bezostaya 

---

84 
1; 25-Bezostaya 1; 26-Anza marker; 27-Ruzi 84; 28-Günəşli; 29-Şəfəq; 30-Səba; 31-
Şəfəq 2; 32- Uğur; 33-Aran; 34-Yeganə. 
Şəkil 3-4. 
Yerli və introduksiya olunmuş yumşaq buğda nümunələrinin 
qliadinkodlaşdıran lokuslarının elektroforeqramları 
35-Tale 38; 36-Murov 2; 37-Qırmızı gül; 38-Qobustan; 39-Starshina; 40-CO970547-
7; 41-Bezostaya1; 42-Bezostaya1; 43-Anza marker; 44-Zubkov; 45-MV06-02; 46-
Gerek; 47-Gloria; 48-TX96V2847; 49-Arlin/Yuma; 50-MV Dalma; 51-Destin; 52-
Bezostaya1(TR); 
53-Dyuopebusa; 
54-OK00421; 
55-Altay; 
56-Mima; 
57-
LC927/Petja; 58-Bezostaya1; 59-Bezostaya1; 60-Anza marker; 61- Sönməz; 62-
Steklovidnaya24; 63-Dalnitskaya; 64-Vita; 65-Azeri(AZB); 66-SG-S1915; 67-
Karahan; 68-U1254-7-9-2-1/TX86A5616//Rina-6
Yumşaq buğda sortlarının dənlərindən qliadinin ekstraksiyası və elektroforetik 
analizi aparıldıqdan sonra alınan bəndlər (eletroforetik spektrlər) “1” və “0” metodu 
əsasında nömrələnmişdir. Eyni yerdə yerləşən bəndlər “1”, həmin yerə uyğun sahədə 
olmayan bəndlər isə “0”binar nomenklaturaya əsasən nömrələnmişdir. 
Tədqiq edilən nümunələrin genetik yaxınlığını müəyyənləşdirmək üçün klaster 
analizindən istifadə olunmuş və dendroqram tərtib edilmişdir. SPSS kompyuter 
proqramının analizinin nəticəsinə görə nümunələr 7 klasterdə sinifləşmişdir. 
Dendroqramda nümunələrin 66.7%-i A-, 12,3%-i B-, 3.6%-i C-, 3.6%-i D-, 3.6%-i 
E-, 
3.6%-i F- və 1,8%-i G- klasterinlərində sinifləşmişdir. 
A- klasterində olan nümunələr 
bir-birinə yaxın, B-klasterində olan nümunələr bir-birinə daha yaxın, C- və digər 
klasterlərdə sinifləşmiş nümunələr isə həmçinin, bir-biri ilə yaxın qruplaşmışdır. 
Yalnız Anza, Səba, Starşına və Zubkov
nümunələri digər qruplardan fərqli olmuşdur. 
Alınmış dendroqramın təhlili nəticəsində müəyyən edilmişdir ki, nümunələrin 
əksəriyyəti – 38 yumşaq buğda sortu ayrıca olaraq böyük A-klasterdə genetik 
cəhətdən bir-birinə daha yaxın qruplaşmışdır (Şəkil 5). 

---

85