Tapşırıq 4
Zərərli kimyəvi maddələrlə təmasda olan işçilər üçün
sağlamlaşdırıcı nümunələri və sxemi təsəvvür edin.
Tapşırıq 5
Suallara cavab hazırlayın.
5.1.Bir normativ göstəricisi olanlar üçün əmək şəraiti necə
qiymətləndirilir? (YVKmax yaxud YVKon)? Əgər iki qiyməti
olarsa (YVKmax yaxud YVKon)?
5.2.İşçi zonası havasında eyni təsir istiqamətli summasiya
effektli təsir edən bir neçə kimyəvi maddə iştirak edir.Nə vaxt
əmək şəraiti yol verilənə uyğun gəlir?
5.3.Eyni istiqamətli təsir mexanizmli maddə bortriftoriddir.Onun
YVK-nı təyin edin, hansı aqreqat vəziyyətində maddə havada ola
38
bilər?Onun
təhlükəlilik
sinfini,
təsir
xüsusiyyətini
qiymətləndirin.Hansı sənədin köməyi ilə siz bu tapşırığı yerinə
yetirdiniz?
5.4.Butan turşusu qıcıqlandırıcı təsirə malik olan maddələrə
aiddirmi, bu maddə təhlükəsizliyinə görə hansı sinfə
daxildir?Hansı sənəddən istifaəd etdiniz?
5.5. Xloretan (vinilxlorid) insan üçün konserogen maddələrə
aiddirmi?Hazırki maddənin gigiyenik normativi varmı? Hansı
sənəddən istifadə etdiniz?
5.6.Berillium və onun birləşmələri insanın reproduktiv sağlamlığı
üçün təhlükəli maddələrə aiddirmi? Onun təhlükəlilik sinfi
neçədir və onun orqanizmə təsir xüsusiyyətləri varmı və
hansıdır? Siz hansı sənəddən istifadə etdiniz?
5.7. Allergenlərin siyahısına hansı sənəddə baxmaq olar?
TEST TAPŞIRIQLARI
1.TOKSİKLİK -BU
1) kimyəvi maddənin mexaniki yolla biosistemi zədələmək və
yaxud ölüm törətmək qabiliyyətidir.
2) maddənin zəhərləyici təsirinə qarşı orqanizmin yüksək
həssaslığıdır.
3) kimyəvi maddənin orqanizmə qeyri-qənaətbəxş təsir
ehtimalıdır.
2. TOKSİKOLOGİYANIN BÖLMƏSİ KİMİ TOKSİKLİYİ
MİQDARCA QİYMƏTLƏNDİRMƏ METODLARINI VƏ
PRİNSİP SİSTEMİNİ ÖYRƏNƏN ELMİ SAHƏSİ ADLANIR
1)
Toksikodinamika
2)
Toksikokinetika
3)
Toksikometriya
3. TOKSİKLİYİN TƏYİNİ ÜSULLARININ ƏSASINDA
DAYANAN ASILILIQ
39
1)vaxt-doza
2)doza-effekt
4.HƏDD DOZASI (KONSENTRASİYASI) ADLANIR
1)müasir müayinə üsulları ilə aşkar edilən effekt törətməyən
doza(konsentrasiya)
2) toksiki prosesin erkən əlamətlərini törədən ən az
doza(konsentrasiya)
3)eksperimentdə
heyvanların ölümünü tərədən ən az
doza(konsentrasiya)
5.TOKSİKOKİNETİKA-BU TOKSİKOLOGİYANIN BİR
BÖLMƏSİ OLARAQ ÖYRƏNİR
1)kimyəvi birləşmənin elektron quruluşunu
2)kimyəvi maddənini orqanizmə daxil olmasını
3)kimyəvi birləşmələrin əlaqələrini təbiətini
4)kimyəvi maddələrin daşınmasını
5)kimyəvi maddələrin orqanizmdə paylanmasını
6)kimyəvi maddələrin orqanizmdə çevrilmələrini və xaric
olunmasını
7)yüksək enerji mübadiləsi olan orqanları
8)hüceyrələrin bölünməsi üzrə böyük potensiala malik olan orqan
və sisitemləri
6.ORQANİZMİN TOKSİKANTLA TƏMAS MÜDDƏTİNƏ
GÖRƏ İNTOKSİKASİYA ADLANIR
1)Kəskin
2)xroniki
3) ildırımsürətli
4)yerli
5)yarım kəskin
7.TOKSİKANTLARIN TOKSİKLİYƏ TƏSİR GÖSTƏRƏN
ƏSAS FİZİ-KİMYƏVİ XASSƏLƏRİ
40
1)suda həll olunması
2)kristallaşma temperaturu
3)ərimə temperaturu
4)lipidlərdə və üzvi həlledicilərdə həll olunması
5)sıxlığı
6)turşu-qələvi xarakteristikası
8.TOKSİKANTLARIN TƏSİRİ ANINDA ƏTRAF HAVANIN
YÜKSƏK TEMPERATURU VƏ YÜKSƏK RÜTUBƏTLİLİYİ
1) dərinin zədələnməsini gücləndirir
2)dərini zədələnməsini azaldır
3)müxtəlif zəhərlərin insan və heyvan orqanizmini zədələmə
şəklini dəyişdirmir.
9.MADDƏ NƏ QƏDƏR TƏHLÜKƏLİ OLARSA, BİR O
QƏDƏR
1)kəskin təsir zonası daha kiçik olur
2)xroniki təsir zonası daha kiçik olur
3)kəskin təsir zonası daha böyük olur
10. MADDƏ NƏ QƏDƏR TƏHLÜKƏLİ OLARSA, BİR O
QƏDƏR
1)kəskin təsir zonası daha böyük olur
2)xroniki təsir zonası daha böyük olur
3)xroniki təsir zonası daha kiçik olur
11.TƏNƏFFÜS ZONASINDA ÜZVİ HƏLLEDİCİLƏRİN
BUXARLARINI AZALTMAQ ÜÇÜN VENTİLYASİYA
NÖVÜNÜN TƏTBİQ EDİLMƏSİ MƏQSƏDƏ UYĞUNDUR
1)
mexaniki ümumi gətirici
2)
gətirici sorucu ilə mexaniki yerli sorucu
3)
aerasiya
12.ÜZVİ HƏLLEDİCİLƏRLƏ İŞLƏYƏNLƏR ÜÇÜN DAHA
TİPİK ZƏHƏRLƏNMƏ
41
1)
kəskin
2)
xroniki
13. ZƏHƏRLƏRİN TƏSİR XARAKTERİNƏ GÖRƏ, KƏSKİN
POZĞUNLUQ
VƏ
ORQANİZMİN
ÖLÜMÜNÜ
TÖRƏDƏNLƏRƏ AİDDİR
1)
təhlükəliliyə
2)
zərərliliyə
14. SƏNAYE ZƏHƏRLƏRİNİN ORQANİZMƏ ƏSAS DAXİL
OLMA YOLLARI:
1) mədə bağırsaq traktı
2) tənəffüs orqanları
3) zədələnməmiş dəri
4) zədələnmiş dəri
15. SƏNAYE ZƏHƏRLƏRİNİN İNHALYASİON YOLLA
DAXİL OLMASI ZAMANI TƏYİN EDİLİR:
1) maddənin konsentrasiyası
2) maddənin dozası
16. ZƏDƏLƏNMƏMİŞ DƏRİ VASİTƏSİLƏ NÜFUZ EDİR:
1) qeyri- elektrolitlər
2) elektrolitlər
17.
BÖYÜK
MİQDARDA
QEYRİ-ELEKTROLİTLƏR
HÜCEYRƏLƏRƏ BU HALDA NÜFUZ EDİR:
1) suda yaxşı həll olunması ilə
2) yağlarda yaxşı həll olunması ilə
18. AĞIR METALLARLA XRONİKİ ZƏHƏRLƏNMƏ
ORQANİZMDƏKİ ÜSTÜNLÜK NƏTİCƏSİNDƏ BAŞ
VERİR:
1) maddi kumulyasiya
2) funksional kumulyasiya
42
19. EYNİ VAXTDA VƏ YAXUD ORQANİZMƏ ARDICIL
OLARAQ BİR NEÇƏ ZƏHƏRİN EYNİ YOLLA DAXİL
OLMASI ADLANIR:
1) zərərli maddələrin kombinəedilmiş təsiri
2) zərərli maddələrin müştərək təsiri
20. İSTEHSALAT ZƏHƏRLƏRİN ADDİTİV TƏSİRİ
ADLANIR:
1)
summasiya
olunan
təsirlərinə
və
təhrik
olunmuş
kombinəedilmiş təsirlər fenomeni
2) effektlərin güclənməsi ilə edilən təsir daha çoxdur nəinki
summasiya ilə
3) kombinəeedilmiş effekt , sadə toplama ilə gözləniləndən azdır
4) birləşdirilmiş effekt hər zəhərin təcrid olunmuş təsirindən
fərqlənmir
21. KUMULYASİYA ƏMSALI BƏRABƏRDİR:
1) kəskin təsir həddinin orta ölüm konsentrasiyasına nisbətinə
2) kəskin təsir həddinin xroniki təsir həddinə nisbətinə
3) təkrar yeridilməsi zamanı orta ölüm dozasıının birdəfəlik
yeritməklə orta ölüm dozasına nisbətinə
4) orta ölüm dozasının kəskin təsir həddinə nisbətinə
22. XRONİKİ TƏSİR ZONASI BƏRABƏRDİR:
1) orta ölüm dozasının kəskin təsir həddinə olan nisbətinə
2) kəskin təsir həddinin orta ölüm dozasına olan nisbətinə
3) xroniki təsir həddinin kəskin təsir həddinə olan nisbətinə
4) xroniki təsir həddinin orta ölüm konsentrasiyasına nisbətinə
5) kəskin təsir həddinin xroniki təsir həddinə nisbətinə
23. KƏSKİN TƏSİR ZONASI BƏRABƏRDİR:
1) Orta ölüm konsentrasiyasının kəskin təsir həddinə nisbətinə
2) kəskin təsir həddinin xroniki təsir həddinə nisbətinə
43
3) xroniki təsir həddinin kəskin təsir həddinə nisbətinə
4) kəskin təsir həddinin orta ölüm konsentrasiyasına nisbətinə
24. EHTİYATLILIQ ƏMSALI ARTMALIDIR:
1) İZEƏ-nin artması ilə
2) İZEƏ-nin azalması ilə
3) Kəskin təsir zonasının artması ilə
4) Kəskin təsir zonasının azalması ilə
5) Kumulyativ xassənin artması ilə
6)Kumulyativ xassənin azalması ilə
7) Kəskin rezorbtiv təsiri zamanı
25. İSTEHSALAT ZƏHƏRİNİN ÖZÜNÜN ORQANİZMDƏ
TOPLANMASINA DEYİLİR:
1)Funksional kumulyasiya
2)Maddi kumulyasiya
26. KƏSKİN TOKSİKLİYİ XARAKTERİZƏ
EDƏN
GÖSTƏRİCİLƏRƏ AİDDİR
1)orta ölüm dozası
2)kəskin təsir həddi
3)xroniki təsir həddi
4)kəskin təsir zonası
5) kumulyasiya əmsalı
27.
İSTEHSALATDA
APARILAN
RADİKAL
SAĞLAMLAŞDIRISI TƏDBİRLƏRƏ AİDDİR
1)rasional ventilyasiya və işıqlanma
2)uzaqdan idarə olunmaqla, kompleks mexanikləşdirmə və
avtomatlaşdırma
3)fərdi mühafizə vasitələri
4)toksiki maddələrin az toksikiləri ilə əvəz edilməsi
44
28. SƏNAYE ZƏHƏRLƏRİNİN KOMPLEKS TƏSİRİNƏ
DEYİLİR:
1)eyni vaxtda və yaxud ardıcıl olaraq, orqanizmə bir neçə zəhərin
eyni yolla daxil olmasına
2)Eyni zamanda, lakin müxtəlif yollarla zəhərin orqanizmə daxil
olmasına
29.
ONKOLOJİ
PEŞƏ
XƏSTƏLİKLƏRİNİN
PROFİLAKTİKASI
ÜÇÜN
APARILAN
RADİKAL
TƏDBİRLƏRƏ AİİDDİR.
1)zərərli maddənin gigiyenik tənzimlənməsi
2)avadanlıqların hermetikləşdirilməsi
3) əl əməliyyatlarının mexanikləşdirilməsi
4)fərdi mühafizə vasitələrindən istifadə
5)qabaqcadan və dövrü tibbi müayinələrin aparılması
Dostları ilə paylaş: |