36
II Fəsil. Sənaye müəssisələrində daxili auditin tətbiqi və onun
təkmilləşdirilməsi istiqamətləri
2.1 Müəssisələrdə daxili nəzarət sisteminin təşkilinin auditi
Müasir qlobal
dünyada biznesin həm ölçüsü, həm də mürəkkəbliyi əhəmiyyətli
şəkildə artmışdır. Müvafiq daxili nəzarət sistemi olmadan müasir biznes müəssisələrinin
düzgün şəkildə idarə olunması mümkün deyil.
Daxili nəzarət sistemi müəssisələrdə saxtakarlıq və xəta risklərini azaltmaq,
müəssisənin fəaliyyətini real iş diapazonu çərçivəsində saxlamaq üçün həmin
müəssisənin fəaliyyətinin, işinin və aktivlərinin istiqamətləndirilməsi, nəzarət altında
saxlanılması və qorunması deməkdir.
Müəssisədə aparılan əməliyyatları ətraflı yoxlamamışdan
əvvəl auditor həmin
müəssisənin daxili nəzarət sistemini gözdən keçirməlidir. Bu təhlil əsasında auditor
müxtəlif prosedurların və sistemlərin etibarlılıq dərəcəsini müəyyənləşdirə bilər. Bu öz
növbəsində tətbiq edilən audit yoxlamalarının
mahiyyətini, vaxtını və miqyasını da
müəyyənləşdirir. Auditor daxili nəzarət sistemindən istifadəni effektiv hesab etdiyi
sahələrdə seçmə nəzarət metoduna müraciət edə bilər.
Daxili nəzarət zəif olduqda
auditor müəssisədə aparılan əməliyyatları ətraflı yoxlamadan keçirməlidir.
Daxili nəzarət müdriyyət, rəhbərlik və işçi heyətinin
digər üzvləri tərəfindən
səlahiyyət verilmiş şəxslərin yerinə yetirdikləri bir prosesdir. Bu proses aşağıda verilən
kateqoriyalara uyğun məqsədlərə nail olmaq üçün əsaslı zəmanət verir.
- əməliyyatın effektivliyi və səmərəliliyi;
- maliyyə hesabatlarının etibarlılığı;
-müvafiq qanun və qaydalara uyğunluq.
1.
Dostları ilə paylaş: 
