“AZƏRBAYCAN AKADEMİYASI CƏMİYYƏTİ”
(Berlin)
Berlin
şəhərində yaşayan azərbaycanlı mütəxəssislər və
Azərbaycanşünaslıqla məşqul olan qeyri-azərbaycanlı elm və mədəniyyət
xadimləri yeni bir cəmiyyət yaratmışlar: “Azərbaycan Akademiyası”.
Cəmiyyətin məqsədi Azərbaycan elm və mədəniyyətini Qərbi Avropada
tanıtmaq, onun Almaniyada inkişafına şərait yaratmaqdır.
“Azərbaycan Akademiyası” Cəmiyyətinin prezidenti Avropa
ölkələrində yaxşı tanınan alim Əhməd Yəzdanidir.
Cəmiyyətin vitse-prezidenti Məsud Pənahi (o, həmyerlimizdir.
Ə.Əzimzadə adına Bakı Rəssamlıq Məktəbini və Moskva Kinematoqrafiya
İnstitutunu bitirib. 1979-cu ildən Berlində yaşayır) “Elm” qəzetinə verdiyi
müsahibəsində bildirib ki, “Azərbaycan Akademiyası” Azərbaycanla bağlı
araşdırmalara, o cümlədən dilçilik və ədəbiyyatşünaslıq, tarix elmləri,
folklorşünaslıq, etnologiya, antropologiya, dilşünaslıq, sənətşünaslıq,
təbabət, psixologiya sahəsində aparılan bütün işlərə yardım göstərəcəkdir.
Həmçinin Azərbaycanın özündə olan ən vacib elmi axtarış və tapıntıları
Qərbdə tanıtmağa, təbliğ etməyə səy edəcəkdir.
Elmi layihə və nəşrlərin uyğun formalarına kömək etməklə, xüsusi
dövri və s. mətbu orqanlar təsis etməklə, kitabxanalar, nəşriyyatlar, o
cümlədən bütün kooperasiya formalarını yaratmaqla, müxtəlif
akademiyalar, elmi müəssisə və təşkilatlarla əlaqələr qurub, inkişaf
etdirməyə, türkoloqların mübadiləsinə böyük ümidlər bəsləyirik”..
“Azərbaycan Akademiyası” artıq bir sıra konkret işlər görüb. Yuri
Pompeyevin Qarabağ hadisələrinə dair kitabı alman dilinə tərcümə edilib
nəşr olunmuşdur.
Hazırda Cəmiyyət öz mətbu orqanını nəşrə hazırlayır. Cəmiyyətin
xətti ilə Azərbaycandan Berlin şəhərinə bir dəstə alim dəvət edilib.
Cəmiyyət bu yaxınlarda Azərbaycan alimlərinin bəzi uğurlarının
Qərb aləmində yayılması yolları barədə konkret iş planı hazırlamış və
Almaniya dövlətindən bu işə görə rəsmi razılıq almışdır.
“AZƏRBAYCAN KÜLTÜR OCAĞI”
(Berlin)
Almaniyanın Berlin şəhərində fəaliyyət göstərən “Azərbaycan Kültür
OCAĞI”nın başlıca məqsədi soydaşlarımız arasında dilimizi,
mədəniyyətimizi, adətənənələrimizi, incəsənətimizi qoruyub saxlamaq və
bunları Avropada yaşayan xalqlara tanıtmaqdır. OCAĞIn fəaliyyətinə idarə
heyəti rəhbərlik edir. Tez-tez xeriyyə gecələri, konsertlər təşkil edilir.
Azərbaycan-Almaniya Cəmiyyəti ilə birlikdə Azərbaycan mədəniyyəti
günləri keçirilir. “Azərbaycan Kültür OCAĞI” öz fəaliyyətini yalnız
mədəni tədbirlərlə məhdudlaşdırmır. Bakıda 20 Yanvar hadisəsi və Xocalı
faciəsi ilə əlaqədar etiraz mitinqlərinin keçirilməsində, kütləvi informasiya
vasitələri ilə əsil həqiqətin geniş ictimaiyyətə çatdırılmasında “OCAĞIn”
üzvləri xüsusi fəallıq göstərmişlər. “Azərbaycan Kültür OCAĞI” xaricdə
yaşayan həmvətənlərimiz ilə Azərbaycanın əlaqələrinin genişlənməsinə
çalışır.
“Azərbaycan Kültür OCAĞI” “Savalan” adlı jurnal nəşr etdirir.
Berlindəki “Azərbaycan Kültür Ocağı”nın İdarə heyətinin və
“Savalan” jurnalı İdarə heyətinin üzvü, tərcüməçi Həbib Makulu bu ilin
yanvarıda Bakıda qonaq olmuşdur.
Təkcə Berlində deyil, ümumən Almaniyada və Avropada fəaliyyət
göstərən Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzləri və Cəmiyyətlərinin işi
barədə H.Makulu “Səhər” qəzetinin müxbiri Zemfira Müseyibqızı ilə
müsahibəsində demişdir.
Qərb ölkələrində çoxlu azərbaycanlı yaşayır. Onlar müxtəlif
dövrlərdə bu əsrin əvvəllərindən başlayaraq, birinci, ikinci dünya
müharibələrindən sonra mühacirət ediblər. Müxtəlif cəmiyyətlər yaradıblar,
qəzetlər, jurnallar buraxıblar. Hansı ki, həmin adamların taleləri barədə
indiyə qədər heç kim maraqlanmır.
Onların çoxu artıq qocalıb ölüb. Ancaq heç kim bilmir ki bunlar
kimdir, nəçidir, harada yaşayıblar, nə işlərlə məşğul olublar.
70-ci illərdən sonra Cənubi Azərbaycandan gedən tələbələr əsasən
İspaniyada, Almaniyada, İngiltərədə çoxluq təşkil edirlər. Onlar
Azərbaycan kültür dərnəkləri, siyasi, mədəni cəmiyyətlər yaradıb, qəzet və
jurnallar buraxırlar. Almaniyada və İngiltərədə yaşayan tələbələr birgə
“21 Azər” və “12 Şəhrivar” jurnalını nəşr edirlər. 1985 – 1986 –cı illərdən
etibarən bu cəmiyyətlərin sayı sürətlə artıb. Hazırda Avropada təxminən 36
müxtəlif Azərbaycan kültür cəmiyyəti var. Onların da başlıca məqsədi
xaricdə yaşayan Azərbaycanlılar arasında dilimizi, mədəniyyətimizi,
incəsənətimizi qoruyub saxlamaq və bunları başqa millətlərə da
tanıtmaqdır.
“QARABAĞ TƏŞƏBBÜSÜ” TƏŞKİLATI
(Berlin)
Son illərdə Azərbaycan torpaqlarına edilən erməni təcavüzü ilə
əlaqədar Almaniyada yaradılan ictimai siyasi və milli mədəni
təşkilatlardandır.
Bu təşkilatın ən ümdə vəzifəsi Almaniyada, eləcə də Avropanın digər
ölkələrində erməni azərbaycanlı münaqişəsi ilə bağlı hadisələr barədə
həqiqətləri yaymaq və təbliğ etməkdir. Bunun üçün təşkilatın üzvləri bütün
imkanlardan istifadə edir. Almaniyada yaşayan soydaşlarımızın mənəvi və
maddi yardımlarına arxalanırlar.
Tədbirlər keçirir, əyani təbliğ vasitələrindən istifadə edirlər.
İyun ayının əvvəllərində Berlində fəaliyyət göstərən erməni
cəmiyyətləri Yuxarı Qarabağ erməniləri ilə həmrəylik tədbiri keçirmişlər.
Həmin tədbir zamanı “Qarabağ təşəbbüsü” təşkilatının üzvləri Azərbaycan
Respublikasının Almaniyadakı səfirliyin köməyi ilə hal-hazırda
Azərbaycanda gedən müharibə haqqında Berlinin sakinlərinə obyektiv
məlumat verəcək sənədlər yaymışlar. Bunlar əsasən erməni
təcavüzkarlarının Azərbaycan torpaqlarında törətdikləri vəhşilikləri təsdiq
edən broşura və kitablardır. Alman dilində hazırlanmış bu materiallar
ermənilərin tədbir keçirdikləri binada və digər yerlərdə paylanmışdır.
“AZƏRBAYCAN KÜLTÜR OCAĞI”
(Bonn)
Avropa ölkələrində geniş və ardıcıl fəaliyyət göstərən milli
mədəniyyət mərkəzlərimizdən biri Almaniyanın paytaxtı Bonn şəhərindəki
“Azərbaycan Kültür Ocağı”dır.
Uzun illərdi ki, bu cəmiyyətə istedadlı jurnalist, şair, rəssam və naşir,
doktor Nürrəddin Qərəvi rəhbərlik edir. Cəmiyyət 1984-cü “Ana dili” adlı
qəzet nəşr edir (redaktoru İ.Qərəvidir).
“Azərbaycan Kültür Ocağı”nın çoxsahəli fəaliyyəti bizim
mədəniyyətimizin, adəbiyyatımızın təkcə Almaniyada deyil, Avropanın bir
sıra digər ölkələrində də yayılmasına, təbliğinə köməklik göstərmişdir.
Artıq bir neçə ildir ki, bilavasitə N.Qərəvinin təşəbbüsü ilə Bonn şəhərində
Azərbaycan dilində xüsusi məktəb açılmışdır. Bu məktəbdə ilk növbədə
N.Qərəvinin hazırladığı “Əlifba” kitabı əsasında dərs keçilir. Bütün
xərclər Cəmiyyətin və bilavasitə N.Qərəvinin şəxsi vəsaitləri hesabına
ödənilir.
“Azərbaycan Kültür Ocağı” xeyli milli ədəbiyyat nümunələri nəşr
etdirmiş, Azərbaycan musiqisinin ən yaxşı nümunələrinin Almaniyada
yaşayan soydaşlarımız arasında kasetlər, vallar şəklində çoxaldılıb
yayılmasına nail olmuşdur.
N.Qərəvi dəfələrlə Azərbaycanda “Azərbaycan Kültür Ocağı” ilə
Azərbaycanın müxtəlif elm və mədəniyyət idarələri ilə əməkdaşlıq barədə
söhbətlər aparmış, konkret tədbirlər həyata keçirilmişdir.
“Azərbaycan Kültür Ocağı”nın üzvləri tez-tez Avropanın müxtəlif
ölkələrində yaşamış soydaşlarımızla görüşüb, birgə mədəni tədbirlər həyata
keçirməyə səy edirlər.
1989-cu ildə bu cəmiyyət tanınmış rəqs mütəxəssisi, Azərbaycan
İncəsənət Universitetinin professoru Hüseynağa Hüseynovu Bakıdan
Bonna dəvət etmiş, təkcə özlərinin deyil, ümumiyyətlə o vaxtkı Almaniya
Federativ Respublikasında yayılan Azərbaycan milli rəqs qruplarının
ifaçılıq sənətinin məharətini daha da artırmağa nail olmuşlar. Professor
H.Hüseynovun AFR-ə səfəri bir neçə ay davam etmişdir. Bu müddət
ərzində görkəmli rəqs mütəxəssisi Bonndan başqa Qərbi Berlində,
Hamburqda, Düsseldorfda və başqa şəhərlərdəki Azərbaycan milli rəqs
qrupları ilə də yaradıcılıq işi aparmışdır.
“QARABAĞ” KOMİTƏSİ
(Bonn)
Azərbaycandakı həmvətənləri ilə yaxından əlaqə saxlamaq məqsədi
ilə doğma Vətəndən uzaqlarda yaradılmış Xeyriyyə təşkilatlarında biri
Almaniyada 1992-ci ilin əvvəllərində fəaliyyətə başlamış “Qarabağ”
komitəsidir. Onu yaradanlar əsasən Cənubi Azərbaycandan olan
mühacirlərdir.
“Qarabağ”a Məsud Pənahi başcılıq edir.
Xocalı faciəsindən sonra “Qarabağ” komitəsini üzvləri Bonndakı
Rusiya səfirliyi qarşısında piketlər düzəltmiş, ona etiraz məktubu təqdim
etmişdilər. Onlar həmçinin vərəqələr də buraxmışlar.
“Qarabağ” komitəsi dəfələrlə Azərbaycan Müdafiə Nazirliyinə maddi
yardım və dərman, tibb ləvazimatı göndərmişdir. Komitə əsasən
Almaniyada Azərbaycan haqqında həqiqətləri yaymaq, Qarabağ hadisələri
barəda düzgün, obyektiv məlumatları alman ictimaiyyətinə çatdırmaq,
disskusiyalar keçirmək, milli mədəniyyətimizi təbliğ etmək məqsədi güdür.
Komitə ötən ilin yazından etibarən Almaniya televiziyasında “Fray”
(“Azad”) adlı kanal açıb. Bu kanal vasitəsilə soydaşlarımız Azərbaycan
Respublikasının həyatına, Qarabağ hadisələrinə dair məlumatları yaymaqa
cəhd göstərirlər.
“Qarabağ” komitəsinin başcısı ötən il Bakıda qonaq olmuşdur.
“ALMAN - AZƏRBAYCAN” CƏMİYYƏTİ
(Düsseldorf)
“Alman-Azərbaycan Cəmiyyəti” Azərbaycan diasporunun Düsseldorf
şəhərində yaşayan bir sıra tanınmış nümayəndələrinin təşəbbüsü ilə 1991-
ci ilin sentyabr ayında yaradılmışdır. Cəmiyyətin sədri dünya miqyasında
tanınmış cərrah professor Doktor Harmen van Lssendir. Bu cəmiyyətin
həm də Bakıda nümayəndəliyi vardır. Nümayəndəliyin başcısı Çingiz
Abdullayevdir.
“Alman-Azərbaycan cəmiyyəti”nin yaradılmasında Düsseldorfda
yaşayan azərbaycanlı həkim Ağabəy Azərbaycani və onun həyat yoldaşı
Kristina Azərbaycaninin boyük rolu olub.
“Alman-Azərbaycan cəmiyyəti”nin təşəbbüsü ilə Düsseldorflu
həkimlər dəfələrlə Azərbaycana gəlmiş, humanitar yardımlar gətirmişlər.
Bunların içərisində çoxlu tibbi ləvazimat, kompüter rentgen apparatı, tibbi
preparatlar olmuşdur.
Dəfələrlə Düsseldorfdan təcrübəli həkimlər Azərbaycana gəlmiş,
Qarabağda yaralanmış Milli Ordu əsgərlərinə isə praktik yardım
göstərmişlər.
“Alman-Azərbaycan cəmiyyəti” xalqlarımız və ölkələrimiz
arasındakı əlaqələrin, münasibətlərin möhkəmlənməsində böyük rol
oynayır.
1992-ci ilin sentyabrında Bakıda (28 may küçəsi “Alman-Azərbaycan
cəmiyyəti”nin yaradılmasının ildönümü münasibətilə dostluq gecəsi
keçirilmişdir. Görüşü cəmiyyətin Düsseldorfdakı
və Bakıdakı
nümayəndəlikləri təşkil etmişdi. “Alman-Azərbaycan cəmiyyəti”nin
ünvanına respublikamızın elm və ictimai təşkilatlarının, müxtəlif birliklərin
təbriknamələri oxunmuş və təqdim edilmiş, “Alman-Azərbaycan
cəmiyyəti”nin yeni üzvləri seçilmişlər. Cəmiyyətin yeni üzvlərinə
Azərbaycan Respublikasının keçmiş prezidenti Ə.Elçibəyə, tanınmış
cərrah, professor N.Rzaeva, milli qəhrəman S.Məmmədova, Azərbaycan
EA Milli Münasibətlər İnstitutunun direktoru V.Arzumanlıya və
başqalarına diplomlar təqdim olunmuşdur.
“Alman-Azərbaycan cəmiyyəti”nin prezidenti H.Fon Lessen, həmin
cəmiyyətin vitse-prezidenti A.Azərbaycani ABŞ-ın Azərbaycandakı səfiri
R.Mayls, AFR-nin Azərbaycandakı müvəqqəti işlər vəkili Ç.Xunqci də
gecəsində iştirak etmişlər.
Almaniyadan gəlmiş qonaqlar respublikamıza “Mersedes” markalı
təcili yardım maşını da bağışlamışlar.
Bu ilin aprel ayında “Alman-Azərbaycan cəmiyyəti”nin vitse-
prezidenti doktor Ağabəy Azərbaycani Kəlbəcər faciəsi ilə əlaqədar
Gəncəyə gəlmiş, özü ilə xeyli miqdarda dava-dərman gətirmiş və
qaçqınlara 1 milyon rubl nəğd pulla yardım göstərmişdir.
“Alman-Azərbaycan cəmiyyəti” Bakıda qadınlar üçün kosmetika
salonu yaratmaq, dərman preparatları hazırlayan xüsusi laboratoriya
açmağı planlaşdırır.
“AVROPA-TÜRK İSPANİYA KÜLTÜR FEDERASİONU”
(Frankfurt)
“Avropa-Türk İslam Kültür Federasionu”nun əsas məqsədi türk
xalqlarının dilini, məişətini, ədəbiyyatını, folklorunu qoruyub saxlamaq və
yetişməkdə olan nəslə çatdırmaqdır. Cəmiyyətin struktur quruluşunda
bölmələr yaradılmışdır. Onlardan birində cəmiyyətin “İnter-akademiya”sı
fəaliyyət göstərir ki, burada bütün sahələr üzrə ən bacarıqlı mütəxəssislər
toplanmışlar. Onların məqsədi dünyanın nümunəvi xasiyyətlərindən,
nailiyyətlərindən bacarıqla istifadə etməkdir. Federasionun əlaqələri
olduqca genişdir. Onun Azərbaycanda da nümayəndələri vardır. Onlara
rəssam Şahlar Abdullayev rəhbərlik edir. 1992-ci ilin martından o, eyni
zamanda “Avropa-Türk İslam Kültür Federasionu“nun türk və müsəlman
dövlətləri üzrə baş nümayəndəsi təyin olunmuşdur. Federasionun
Azərbaycan nümayəndələri öz fəaliyyətlərinə əsasən respublikamız
haqqında Almaniyaya informasiya göndərməklə başlamışlar. Bütün
xəbərlər ilk əvvəl Frankfurta, oradan isə dünya ölkələrinin xəbərlər
birliyinin mərkəzi olan Bonn şəhərinə verilir. Ən vacib xəbərlər isə
Almaniyada, eləcə də Belçikada Qarabağda gedən ədalətsiz müharibə ilə
bağlı etiraz mitinqləri keçirilmişdir. Cəmiyyət öz hesabına müxtəlif alman
qəzetlərində səhifələr alıb Qarabağda baş verən hadisələri bütün açıqlığı ilə
işıqlanmışdır.
“AZƏRBAYCAN MƏDƏNİ ƏLAQƏLƏR CƏMİYYƏTİ”
(Frankfurt)
“Azərbaycan Mədəni Əlaqələr Cəmiyyəti” Almaniyanın Frankfurt
şəhərində yaradılmışdır. Cəmiyyətin əsasını onun sədri Firudin Pərvizniya
qoymuşdur. Uzun illər Almaniyada yaşayan F.Pərvizniya çoxsahəli
fəaliyyəti ilə geniş şöhrət tapan “Bao konsent” şirkətinin prezidentidir.
Şirkət əsasən müxtəlif tikinti-quraşdırma işləri, köhnə, tarixi binaların
bərpası və təmiri ilə məşğuldur. Şirkət həm də dünya rəssamlarının
əsərlərinin sərgisinin təşkili ilə məşğul olur. “Azərbaycan Mədəni Əlaqələr
Cəmiyyəti” bir sıra mədəni tədbirlərin keçirilməsini təşkil etmişdir.
Cəmiyyətin sədri Bakıda olmuş, burada başçılıq etdiyi şirkətin
nümayəndəliyinin açılması ilə əlaqədar danışıqlar aparmışdır. Cəmiyyət
soydaşlarımızın Azərbaycanla əlaqələrin genişlənməsinə çalışır.
“TÜRKDİLLİ XALQLARIN ƏDƏBİYYATI VƏ
KÜLTÜRÜNÜ TANIMA MƏRKƏZİ”
(Frankfurt)
Almaniya Türk xalqlarının o cümlədən azərbaycanlıların çox yaşadığı
şəhərlərdən biri Frankfurtdur. Bu şəhərdə yaradılmış ən böyük milli
mədəniyyət cəmiyyətlərindən biri “Türkdilli xalqların ədəbiyyatı və
kültürünü tanıma mərkəzi” adlanır. Mərkəz türk və Azərbaycan milli
bölmələrinin fəaliyyəti xüsusilə diqqətəlayiqdir.
1991-ci ildən etibarən Mərkəz “Dağyeli Ferlaq” nəşriyyatının sahibi
İldırım Dağyeli ilə birlikdə Azərbaycan ədəbiyyatının ən maraqlı
nümunələrinin alman dilinə tərcümə olunub nəşr edilməsində xeyli iş
görmüşdür. Xüsusilə “Azərbaycan Ədəbiyyatı” seriyası adı altında nəşr
olunan kitabların müasir Azərbaycan nəsrinin Almaniyada yayılması və
təbliği işində əhəmiyyəti böyükdür.
“Türkdilli xalqların ədəbiyyatı və kültürünü tanıma mərkəzi”
müxtəlif türk ölkələrinin, o cümlədən Azərbaycanın tanınmış ədəbiyyat
xadimlərini Almaniyaya dəvət edir, onların əsərlərinin oradakı
soydaşlarımız və alman oxucuları arasında tanınmasına köməklik göstərir.
“AZƏRBAYCAN-ALMAN KÜLTÜR OCAĞI”
(Hamburq)
Almaniyada fəaliyyət göstərən milli mədəniyyət mərkəzlərindən biri
də Hamburq şəhərindəki “Azərbaycan-Alman kültür ocağı”dır. Bu mərkəz
bir neçə ildir ki təşkil olunub.
Cəmiyyətin nəzdində “Azərbaycan folkloru” adlı rəqs qrupu vardır.
1990-cı ildən etibarən “Azərbaycan-Alman kültür ocağı” xüsusi teatr
qruppası da yaratmışdır. Qısa müddət ərzində bu qruppa klassik
Azərbaycan dramaturqlarının bəzi əsərlərinin tamaşalarını hazırlamışlar.
Hamburqdakı Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin rəhbəri
Nərimandır.
“AZƏRBAYCAN KÜLTÜR CƏMİYYƏTİ”
(Köln)
Almaniyanın Köln şəhərindəki “Azərbaycan Kültür Cəmiyyəti”
Bakıda 1990-cı il faciəli yanvar hadisələrindən sonra yaranmışdır.
Mərkəzin sədri İbrahim Alovdur. Mərkəz öz fəaliyyətinə Bakı hadisələrinə
etiraz əlaməti olaraq keçirdikləri mitinq və yürüşlərlə başlamışdır. Bir sıra
mədəni kütləvi tədbirlərin hazırlanıb keçirilməsində cəmiyyət fəal iştirak
edir. Azərbaycan mədəniyyəti, onun keçmişi və bu günü ilə Almaniya
ictimaiyyətinin yaxından tanış olması üçün səmərəli işlər görməyə çalışır.
Cəmiyyətin fəal üzvləri vaxtaşırı Azərbaycanda olur, respublikada baş
verən demokratik proseslərlə tanış olur, alimlərlə mədəniyyət xadimləri
ilə görüşürlər. Azərbaycanın iqtisadi, ictimai-siyasi və mədəni həyatı ilə
yaxından tanışlıq cəmiyyətin fəaliyyətinin daha təsirli olmasına kömək
edir.
“ÜFÜQ MƏDƏNİYYƏT OCAĞI”
(Maynts)
Maynts şəhərində yaradılan “Üfüq Mədəniyyət Ocağı” 1988 -ci ilin
fevralından fəaliyyətə başlamışlar. Ocağın üzvləri
əsasən
azərbaycanlılardır. Bu ocağın təşkilatçıları öz əsas məqsədlərini mədəni
tədbirlərin keçirilməsində, alman və türk dillərinin qısa müddətdə tədrisi
kurslarını təşkil etməkdə görürlər.
Maynts şəhəri ilə bakı və Sumqayıt şəhərləri arasında əlaqələrin
möhkəmlənməsində də “Üfüq Mədəniyyət Ocağı” yaxından iştirak edir.
“AZƏRBAYCAN KÜLTÜR CƏMİYYƏTİ”
(Nürnberq)
“Azərbaycan Kültür Dərnəyi” 1990-cı ilin fevralında yaranmışdır.
Dərnəyin təsisindən bir qədər əvvəl Azərbaycanla həmrəylik komitəsi
təşkil edilmiş, Bakıda 1990-cı il yanvar faciəsinə həsr olunmuş izdihamlı
mitinq keçirilmişdir. Mitinqin iştirakçıları Bakıda törədilən qanlı faciənin
günahkarlarını lənətləmişlər. Dərnək fəaliyyatində Nürnberqdə və onun
ətrafında yaşayan 18 min azərbaycanlını əhatə etməyə çalışır. Dərnək
əsasən təəssübkeş həmvətənlərin maddi yardımı ilə fəaliyyət göstərir.
Dərnəyin sədri Gündüz Varol bütün varlığı ilə Azərbaycana bağlıdır,
onun müstəqilliyini, azadlığını düşünən həmvətənimizdir. İstambulda nəşr
olunmuş “Lal Başlar” kitabında onun 1985 və 1986-cı illərdə Azərbaycana
səfərləri də öz əksini tapmışdır. Kitabda sosialist gerçəkliyi bütün çılpaqlığı
ilə göstərilmişdir. 1990-cı il noyabrın əvvələrində İstambulda keçirilmiş
Azərbaycan dərnəklərinin Birinci Beynəlxalq konqresində Gündüz Varol
Avropa ölkələri üzrə koordinator seçilmişdir.
“Azərbaycan Kültür Cəmiyyəti” Almaniyaya gedən mədəniyyət
xadimlərimiz ilə əlaqə yaratmağa çalışır. Azərbaycan incəsənət ustalarının
çıxışlarının təşkilində fəallıq göstərir.
AMERİKA BİRLƏŞMİŞ ŞTATLARI
“AZƏRBAYCAN CƏMİYYƏTİ”
(Los-Anceles)
Kaliforniyada rəsmi qeydiyyatdan keçmiş “Azərbaycan Cəmiyyəti”
yarandığı ilk vaxtlardan öz fəallığı ilə fərqlənir. Cəmiyyətə fars dilində
“Radio Sədayi İran” radiostansiyasının əsasını qoymuş, təhsilinə görə vəkil
və “Daad Liqal Meqezin” hüquqi xəbərlərin redaksiya heyətinin üzvü,
elmlər doktoru Hüseyn Həqiqi rəhbərlik edir. Cəmiyyətin son vaxtlar
gördüyü əməli işlərdən biri Los-Ancelesdə konqresmen Cim Mudi ilə
görüşün təşkili və maliyyət yardımıdır. Cəmiyyətin və onun sədrinin son
tədbirlərindən biri də “Radio Sədayi İran” radiostansiyasının ABŞ-da
yaşayan soydaşlarımız üçün Azərbaycanda geniş ictimai siyasi hadisələri
işıqlandırmaqdan ötrü bir saatlıq efir vaxtı təşkil etməsidir.
“AZƏRBAYCAN CƏMİYYƏTİ”
(Los-Anceles)
“Azərbaycan Cəmiyyəti” öz ətrafına əsasən Cənubi Azərbaycandan
olan soydaşlarımızı birləşdirir. Onun sədri A.Kamanardır. Cəmiyyət
ictimai siyasi hadisələrə sirayət etməsi ilə bir o qədər də fərqlənmir.
Cəmiyyətin ayrı-ayrı nümayəndələri müxtəlif ümumi ictimai mədəni
tədbirlərin həyata keçirilməsində iştirak edirlər.
“AZƏRBAYCAN EVİ”
(Los-Anceles)
Los-Anceles şəhərində “Azərbaycan Evi”nin yaradılması məsələsi
hələ 1987-ci ilin iyun ayınla irəli sürülmüş, bu münasibətlə şəhərdə
yaşayan azərbaycanlıların nümayəndələrinin bir qrupu yığıncaq keçirmişdir
həmin iclasda idarə heyəti seçilmişdir. Lakin “Azərbaycan Evi” rəsmi
olaraq 1988-ci ilin yanvarından fəaliyyətə başlamışlır. Onun prezidenti
doktor Mahmud Zaregeyvanidir. “Azərbaycan Evi”nin təxminən 5 minə
yaxın üzvü vardır. Onun üzvləri əsasən həkim, mühəndis, tacir, müəllim,
vəkil və başqa peşə sahibləridir. Onların bir çoxlu Cənubi
Azərbaycandandırlar. Təşkilatda İrandan, Türkiyədən, Almaniyadan,
Çindən, İtaliyadan, Küveytdən, Yunanıstandan da üzvlər vardır.
İctimai təşkilat kimi fəaliyyət göstərən “Azərbaycan Evi”
dilimimizin, mədəniyyətimizin, tariximizin oyrənilməsində böyük səy
göstərir, vaxtaşırı Los-Ancelesdə Azərbaycan mədəniyyəti gecələri təşkil
edir. Azərbaycandakı demokratik hərəkat, ictimai siyasi dəyişikliklər
təşkilatın üzvlərinin diqqət mərkəzindədir.
1990-cı ilin yanvarında Bakıda baş verən qanlı faciə “Azərbaycan
Evi”nin fəallarının da etirazına səbəb olmuşdur. Təşkilatın prezidenti
Mahmud Zaregeyvaninin həmin günlərdə “Amerikanının səsi”radiosuna
verdiyi mühasibə 64 dildə bütün dünyaya yayılmışdır. 1992-ci il dekabrın
31-də “Azərbaycan Evi”ndə dünya azərbaycanlılarının həmrəylik günü
münasibətilə yığıncaq keçirildi. Yığıncaq Azərbaycan Respublikasının
rəhbərliyinə təbrik teleqramları göndərdi. 1993 cü ilin əvvəllərində Bakıda,
“Azərbaycan Evi”nin filialı yaradılmışdır. Bakı filialının prezidenti Müdir
bəydir.
“Azərbaycan Evi”nin təşəbbüsü ilə 1993 -cü ilin yazından Los-
Ancelesin Yüeyels universitetində “Azərbaycan dili” fakültəlsi açılmışdır.
Dostları ilə paylaş: |