Azәrbaycanda inflyasiyanın ikirәqmli hәddә çatması makroiqtisadi tarazlıq vә
Yüklə 1,4 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
75
RESPUBLİKASINDA 2007-Cİ İLİN İLK YARIMİLİ ÜÇÜN İSTEHLAK QİYMӘTLӘRİ İNDEKSİ
Azәrbaycanda alternativ İstehlak Qiymәtlәri İndeksinin (İQİ) hesablanması әsasәn iki mәlumat bazası әsasında hәyata keçirilir: (a) İqtisadi Tәdqiqatlar Mәrkәzinin (İTM) әmәkdaşlarının müşahidәlәri әsasında istehlak malları bazarında qiymәt vә tariflәrin dәyişmәsi üzrә toplanan mәlumatlar; (b) Azәrbaycan Respublikasının Dövlәt Statistika Komitәsi (DSK) tәrәfindәn İQİ-nin hesablanması mәqsәdilә hazırlanan әhalinin istehlak xәrclәrinin strukturu barәdә mәlumat. İstehlak bazarında mal vә pullu xidmәtlәrin qiymәtlәri üzәrindә aparılan müşahidәlәr vә alternativ istehlak qiymәtlәri indeksinin hesablanması aşağıdakı mәrhәlәlәri әhatә edir: (a) xidmәt vә ticarәt müәssisәlәrinin seçilmәsi; (b) mal vә xidmәtlәrin seçilmәsi; (c) qiymәt vә tariflәrin qeydiyyatı; (d) İQİ-nin hesablanması üçün istehlak bazarında çәkilәr strukturunun formalaşdırılması; (e) İQİ-nin hesablanması. İTM hәr ay 585 adda mәhsul üzrә 51480 qiymәt müşahidәsi hәyata keçirir. Qiymәtlәr barәdә mәlumatlar layihә çәrçivәsindә bu mәqsәdlә cәlb edilmiş qeydiyyatçılar tәrәfindәn Azәrbaycanın 9 iqtisadi rayonunda toplanır. Mәlumatlar 585 adda mәhsul üzrә respublikanın 19 şәhәrindә hәr ayın 1-dәn 27-dәk dәyişmәmәk şәrtilә ayda iki dәfә qeyd edilir. Mәlumatların toplandığı ticarәt mәntәqәlәri müxtәlif rayon vә şәhәrlәrdә yerlәşir vә hәcminә görә bir-birindәn
76
fәrqlәnir. Hәr bir qeydiyyatçı hәr mal üzrә 4 müxtәlif obyektdәki qiymәti qeyd edir. İndeksin hesablanması üçün Laspeyres düsturundan istifadә edilir.
Alternativ İQİ-nin hesablanması mәqsәdilә mal vә xidmәtlәrin çәkisi kimi rәsmi hesablamaların әsasında duran çәkilәr qәbul edilmişdir. Regionların çәkisinә gәldikdә isә DSK- nın metodologiyasından fәrqli olaraq, әhalinin sayı yox, hәr bir regionun әmtәә dövriyyәsindә vә xidmәtlәrin hәcmindә payı әsas götürülmüşdür.
Yüklə 1,4 Mb. Dostları ilə paylaş:
|