ö>ə keçidi əsasən cənub ləhcəsində v səsindən əvvəl, sözlə-
rin ilk hecasında müşahidə edilmişdir; məs.: kösəv, əvlad, kəvşən,
təvlə, dəvlət, cəviz (Nax., Ord.), dəvlət, dəvr, əmir “ömür”, həf-
sələ, kəfşən (Meğ.), kösəv, dəvlət, təvlə (Qub.,Cəb.).
u>ı keçidi şimal-şərq və cənub ləhcələrində geniş yayılmışdır.
Buna Qazax, Dmanisi, Çənbərək, Karvansaray, Şəki, Meğri və
b. şivələrdə də rast gəlmək mümkündür. Bu hadisə əsasən sö-
zün ortasında, qismən də əvvəlində və sonunda baş verir:
sözün
əvvəlində: ıldız (Qaz.), ışağ (B.); sözün ortasında: bızo, bıxo,
zırna (Qb.), bığda, bıynız, bılağ, quyın, dırna (Dər.), muncıx, qo-
şın, xurcın, odın, boyın, oyın (Təb.), bığda, bıra, bırın, bılax, bıy-
nız, pıtax (Nax.), pısmax, qoyın, bızay, savın, namıs, bız, armıt
(Qaz.,Dm.);
sözün sonunda: arzı (Çən.), bı (Nax.), dolı, durı,
toxlı (Meğ.) və s.
u>i keçidi şimal-şərq ləhcəsində geniş işləkliyə malik olsa da
digər şivələrdə qeyri- bərabər kəmiyyətdə yayılmışdır:
sözün əv-
vəlində: işax, ildız (Muğ.), Məhmid, Temir (Q.); sözün ortasın-
da: bizav, mə:sil (B.,Sab.,Muğ,), bizoğ, biyil, mənsil (Q.); sözün
sonunda: qonşi, quri, quzi, yuxi, oğri, yumri ( B., Muğ., Ord., Ş.)
və s.
ü>i keçidi şimal-şərq ləhcəsinin səciyyəvi xüsusiyyətidir:
sö-
zün ortasında: üzig, hüngil “yüngül”, bilov, gümiş, ükiz, bitov,
böyig (Dər.), kilfənd “külfət” (B.), kötig, göriş, bilov, üzig, üzim,
66
67
erük, er, ek, erig, ezgil, el (Dər.), ezbər, eyləş (Qb.), elex`, erkex`,
esmax, esir, eyri, ekin, elli (Ş.);
Dostları ilə paylaş: |
