Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Azərbaycan Respublikası Təhsil Problemləri İnstitutu

VIII sinif 
 
 
1. Tarixi zaman 
 
 
1.1. Tarixi faktların tarixi zamanla əlaqəsini anladığını nümayiş etdirir. 
 
1.1.1. Oxşar tarixi faktların baş 
verdiyi zamandan irəli gələn fərqli 
cəhətlərini izah edir. 
Tarixdə baş verən oxşar tarixi faktların müxtəlif vaxtlarda baş verməsini, məsələn, 
baş vermiş kəndli üsyanlarının, döyüşlər və digər hadisələrin  baş verdiyi vaxtdan 
irəli gələn fərqli cəhətlərini, yəni bu zamanın tələbi, hakimiyyət başında duran şəxs, 
Üsyan, döyüş, 
idarəçilik, zamanın 
tələbi. 

---

 
98 
dövlətin vəziyyəti, idarəçilik sistemi və s. bu kimi halların fərqli cəhtlərinin izah 
edilməsi. 
1.1.2. Oxşar proses və hadisələri 
əlaqələndirən sinxron cədvəllər tərtib 
edir. 
Tarixdə baş vermiş oxşar proses və hadisələri məyyənləşdirilməsi, məsələn, Fransa 
və İngiltərədə baş vermiş kəndli üsyanlarının ümumi cəhətləini əks etdirən sinxron 
cədvəllərin tərtib edilməsi. 
Sinxronluq, əlaqə, 
cədvəl. 
1.1.3. Hadisə, təzahür və proseslər 
arasında səbəb-nəticə əlaqələrini 
müəyyənləşdirən xronoloji cədvəllər 
tərtib edir. 
Hadisə, fakt, təzahür və proseslər arasında səbəb-nəticə əlaqələrini, yəni hər hansı 
bir ərazidə baş vermiş hadisələrin səbəb və nəticə əlaqələrini  müəyyənləşdirən 
xronoloji, yəni zaman ardıcıllıqı ilə müəyyən olunmuş cədvəllərin tərtib edilməsi. 
 
Fakt, proses, təzahür, 
xronologiya, səbəb və 
nəticə.