B. N. Oripov tasviriy san’at va uni 0 ‘qitish metodikasi


ufq chizig‘ini, k o ‘rishning markaziy nuqtasini, k o ‘rish zonalarini va



Yüklə 5,65 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə37/108
tarix21.10.2023
ölçüsü5,65 Mb.
#158555
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   108
Oripov B.N. Tasviriy san`at va uni o`qitish metodikasi

ufq
chizig‘ini, k o ‘rishning markaziy nuqtasini, k o ‘rish zonalarini va
undagi eng yaxshi ко ‘rish maydoni, о ‘rtacha ко ‘rish maydoni va
xira к о ‘rish maydonlarini to ‘g ‘ri aniqlab olishdir.
Rasm chizishda natura va obyektga tushayotgan yorug‘-soya- 
larga ham e’tibor berish zarur. Chunki turmushda, tabiatda va 
kundalik faoliyatimizda shunday narsa-predmetlar uchraydiki,
72


ularning shakli va kompozitsiyasi faqat yorug‘-soyalaming to ‘g‘ri 
topilishi bilangina chiqadi. Rasm chizishni o‘rganishda esa yorug‘- 
soyaning to ‘g‘ri aniqlanishi chizilayotgan rasmning muvaffaqiyatli 
chiqishida bosh omil hisoblanadi. Chunki, rasmi chiziladigan 
narsaning albatta bir tomoni yorug‘, ikkinchi tomoni qorong‘i- 
roq bo‘ladi yoki soya tushadi.
N arsa va obyektlardagi yorug‘likning tushishi va uning 
kuchliligi yorug‘lik berayotgan manba kuchiga (quyosh, projektor, 
reflektor) bog‘liqdir. Bu yorug‘lik kuchiga ko‘ra yorug‘ va soyalar 
ham kuchli va kuchsiz bo'ladi. Naturaga beriladagan yorug‘lik va 
soyalar tabiiy quyosh nuri hamda sun’iy reflektor (safed va 
projektorlar vositasida) bo‘lishi mumkin. Bu yorug‘ va soyalar, 
asosan, qalamtasvir ishlarida alohida ahamiyat kasb etadi. Uning 
yordamida natura va obyektlaming tasvirini aniq, real, natural 
holda ifodalashga erishiladi.
Naturaga tushayotgan yorug'lik kuchli bo‘Isa, naturadagi 
yorug‘-soyalar ham aniq, kuchli, ajralish chegaralari tiniq bo‘ladi. 
Ana shu yorug‘-soyalarning kuchiga ko‘ra naturada yorug‘- 
soyalarning yarqirovchi m aydon (blik), yorug* joy, shu’la 
tushuvchi o‘rin, soya, yarimsoya kabi bir necha holatlari sodir 
bo'ladi. Soyalaming o‘zi ikki xil — shaxsiy va tushuvchi soyalardan 
iboratdir. Bular haqida rasm chizuvchi to ‘liq m a’lumotga ega 
bo‘lishi kerak (19- rasm).

Yüklə 5,65 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   108




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin