Bobonorova barchinoyning

Oqituvchining kirish so‟zi
 
Ovqat hazm qilish murakkab fiziologik jarayon bo‘lib, bunda ovqat fizik va kimyoviy 
o‘zgarishlar natijasida mayda zarrachalarga parchalanib, oshqozon va ichak bo‘shlig‘idan qon 
hamda limfa tomirlariga so‘riladi. 
Ovqat og‘iz bo‘shlig‘ida tishlar yordamida, oshqozonda va ichak-larning mayatniksimon 
hamda peristaltik harakati natijasida maydalanishiyfe//: 
o’zgarish 
deb ataladi. Ovqat tarkibidagi 
oqsil, yog‘, uglevodlaming fermentlar ta‘sirida parchalanishi 
kimyoviy о ‘zgarish 
deb ataladi. 
Ovqat hazm qilish organlari lablar, og‘iz bo‘shlig‘i, halqum, qizilo‘ngach, me‘da, o‘n ikki 
barmoq ichak, ingichka va yo‘g‘on ichaklar hamda me‘daosti bezi va jigar kabi organlardan 
tashkil topgan 
Lablar. 
Yuqori va pastki lablar muskullardan iborat bo‘lib, ular og‘izning kirish qismini 
hosil qiladi. 
Og
6
iz bo‟shligida 
tishlar, til va so‘lak bezlarining kanalchalari joylashgan. 
Tishlar, ularning tuzilishi va gigiyenasi. 
Tishlar ikki xil bo‘ladi: sut tishlari — 20 ta, 
doimiy tishlar — 32 ta. Sut tishlari bolaning olti oyligidan ikki yoshigacha chiqadi. Bola 
olti yoshligidan to o‘n ikki yoshigacha sut tishlari tushib, ularning o‘rniga doimiy tishlar 
chiqadi. Doimiy tishlar soni 32 ta bo‘lib, yuqori va pastki jag‘da 16 tadan, jag‘larning o‘ng 
va chap tomonida 8 tadan bo‘ladi. 
 
Shulardan oldingi 2 tasi 
kesuvchi 
(kurak), bittasi 
qoziq, 
ikkitasi 
kichik oziq 
tish va uchtasi 
katta oziq 
tishlardir. 
Qizilo‟ngach 
uzunligi o‘rtacha 23-25 sm bo‘lib, shilliq va muskul qavatdan iborat. U ko‘krak 
qafasi to‘sh suyagining orqa qismida joylashgan. Vazifasi ovqatni tomoqdan oshqozonga 
o‘tkazishdan iborat. 

---

Me‟da 
qorin bo‘shlig‘ining yuqori qismida, diafragma ostida joylashgan. Katta odamda 
me‘daning hajmi o‘rtacha 2,5 1 atrofida bo‘ladi. 
Me‘dada ovqat hazm bo‘lib, o‘n ikki barmoq ichakka o‘tkaziladi.