Dərslikdən Biznes və reklam sahəsində Menecmentin məqsəd və vəzifələri

partiyalarla malların aimması və satılması sahəsində sərgi-satışlarmın çox 
böyük  rolu  olmuşdur.  Belə  sərgilərin  təşkilinə  çəkilən  xərclər  çox  da 
böyük olmasa da, nəticə etibarı ilə faydalığı çox yüksək olmuşdur. 
Xarici reklam vasitəsi ilə alıcılara nə evdə, nə də idarədə deyil, ancaq 
küçələrdə, yaxud da səfərə gedən vaxtı, yollarda məlumatlar verilir. Son 
zamanlar əhaliyə məlumatların çatdırılmasında, xarici reklam vasitələrinin 
xidmətindən geniş istifadə edilir. Xarici ölkələrin tədqiqatları göstərir ki, 
xarici reklamlardan istifadə edilməsi, həftə ərzində yaşlı nəslə aid 
285 

---

bazarın 80%-ni əhatə edir, üç-  gün ərzində xarici reklam vasitələrindən 
istifadə  və  reklam  müraciətlərinin  yapışdırılması  nəticəsində  əhalinin 
90%-ə  yaxmı  hətnin  xarici  reklam  məlumatlarla  tanış  olmaq  imkanına 
malik olurlar. 
Xarici reklam üçün beş əsas qayda mövcuddur. 
1.  Gözə düz sataşan 
2.  Diqqəti özünə cəlb edən olsun 
3.  Məzmunca qısa və yadda qalan olsun 
4.  Yol gedərkən oxumaq çətinlik törətməsin 
5.  Məzmunu aydm olsun. 
Beləliklə, xarici reklamdan o vaxt faydalı və səmərəli istifadə etmək 
lazımdır ki, rəsmidə hər hansı mal və ya xidmət haqqmda qısa, konkret və 
yığcam  məlumat  verilsin.  Bununla  da,  tamnmış  malların  keyfiyyəti 
haqqmda  məlumatlarm  verilməsinə  şərait  yaradılır.  Beləliklə  də  xarici 
reklam ya xatırladır, ya da məlumatlandırır. 
Xarici  reklam  sahəsində  işləyən,  reklam  agentlikləri,  reklamın 
harada yerləşdirilməsini, tərtibatmı və müvafiq yerə pasport aimmasmm 
razılaşdırılması,  plakatlarm  hazırlanması  və  eskizlərin  razılaşdırılması, 
reklam  konstruksiyasım  və  onun  yerləşdirilməsini  öz  üzərlərinə 
götürməlidirlər.  Xarici  reklamm,  harada  quraşdırılmasmdan  asılı 
olmayaraq  və  ya  digər  yer  üçün, şəhərin  müvafiq  sahəsindən razılıq  və 
həmin yerə pasport alınmalıdır. Məsələn bağlarda, səkilərdə, küçələrdə və 
s. yerlərdə plakat reklamları yerləşdirilərkən pasport almaq üçün. Şəhərin 
yaşıllaşdırma idarəsindən razılıq aimmalıdır. iri həcmli reklam- məlumat 
eskizlərinin  quruluşu  haqqmda  layihə  xidməti  idarəsindən  icazə 
aimmalıdır. 
Reklam fəaliyyətinin təcrübəsində adamlarm ağlına və düşüncəsinə 
təsir  göstərəm  müxtəlif  iqtisadi  və  psixoloji  təsiredici  reklam  vasitələri 
mövcuddur. Xüsusi ilə də, psixoloji reklam vasitəsi o vaxt daha faydalı 
hesab olunur ki, imkanlı alıcıları mal almağa sövq edə bilsin. Beləliklə, 
reklamm  iqtisadi  faydalığı  onun  psixoloji  təsirindən  asılıdır.  Reklamm 
faydahlığı,  hər  şeydən  əvvəl,  mal  dövriyyəsinin  inkişafma  necə  təsir 
etməsilə 
286 

---

ölçülür.  Reklamın  təsir  qüvvəsi,  satışm  tədiricən  yüksəlməsi,  təchizatm 
yaxşılaşdırılması  və  s.  ilə  də  ölçülə  bilər.  Çox  zamanlar  reklamın  təsir 
qüvvəsi  gündəllik  tələbat  mallarmın  reklam  edilməsi  ilə  daha  çox 
müşahidə olunur. 
287 

---