Evolyusion jarayonning o’rganish metodlari. T. I.: «uch parallel uslubi», morfologik, embriologik va paleontologik usullar, biogeografik va sistematik usul, genetik, molekulyar biologik va immunologik usullar



Yüklə 0,5 Mb.
səhifə130/196
tarix02.01.2022
ölçüsü0,5 Mb.
#44660
1   ...   126   127   128   129   130   131   132   133   ...   196
HZTF javoblari.

PSR bosqichlari:

1. DNK saklovchi namuna denaturasiyaga uchratiladi


2. DNK bir zanjiriga praymerlar «yopishtiriladi» (bu vaktda xarorat pasaytiriladi)
3. DNK-polimeraza ishtirokida elongasiya sodir buladi.
4. DNK yana denaturasiyaga uchratiladi.
5. Yangi praymerlar «yopishtiriladi»
6. Polimeraza paraymerlarni kurib tugatadi.

4-Ж бор

5-Ж бор
Variant 50

  1. Xordalilartipiningsistematikasivafilogenetikaloqalari. T.I.: Kenja tiplari, filogenetikdaraxti.

Xordalilarning, faqat ularga xos, belgilaridan biri orqa va qorin tomonlarining o’rin almashinganligidir. Xordalilarning orqa tomoni boshqa barcha ikkitomonlama simmetriyali hayvonlarning qorin tomoniga mos keladi, shu jumladan, xordali bo’lmagan ikkilamchiog’izlilarning ham. Bu holat embriologiya va rivojlanish  genetikasi tomonidan tasdiqlangan va tan olingan holatdir.

Xordalilarning qadimgi vakillaridan biri bo’lgan assdiy yetuk davrida xaltasimon shaklda bo’lib, o’troq va koloniya holatida yashaydi, lekin uning lichinkasida xordalilarning tipik belgilari namoyon bo’ladi. U suv qatlamlarida suzib yuradi hamda xorda va unga tegib turgan nerv nayiga ega bo’ladi. Odatda xordalilarda nerv nayi va xorda joylashgan tomoni «orqa tomon» deb hisoblanadi. Lekin qizig’i shundaki, assidiy lichinkasida, boshqa barcha xordalilardan farqli ravishda, og’iz teshigi ham shu tomonda, nerv nayining oldingi tomoniga yaqin joylashgan. Bundan tashqari, lichinka spiralsimon harakatlanadi va uning qaysi tomoni orqa tomon, qaysi tomoni qorin tomon ajratib bo’lmaydi. Bunga e’tibor bergan K.Nilsen, assidiy va uning qarindoshlarida (boshqa xordalilardan farqli ravishda) qorin va yelka tomoning almashinuvi to’liq emas deb hisoblaydi. Xuddi shunday fikrni rus olimi V. V. Malaxov ham aytgan edi (V. V. Malaxov, 1996. Proisxojdeniye xordovыx jivotnыx). Demak, tana tomonlarining almashinuvi barcha ikkilamchiog’izlilarning emas, balki faqat xordalilar uchun xos bo’lib, xordalilar evolyusion tarmog’i ichidagi xususiyatdir va hammasida ham tugallanishga ulgurmagan. Barcha ikkilamchi og’izlilarga tegishli bo’lgan muhim xususiyatlar ham mavjud. Birinchi muhim xususiyat -hazm sistemasining oldingi qismini tashqi muhitga tutashtiradigan jabra yoriqlariningmavjudligidir.  Aftidan, jabra yoriqlari barcha ikkilamchi og’izlilarning umumiy ajdodida mavjud bo’lgan va bu holat paleontologiya va genetika ma’lumotlari bilan tasdiqlangan. Jabra yoriqlari dastlab filtrasiya usulida oziqlanishni ta’minlagan. Shunday usulda oziqlanish hozirda ham ko’pchilik yarimxordalilar va ayrim xordalilarda saqlanib qolgan.




  1. DNKniSekvenirlash. T.I.: Sekvinirlashmohiyati, usullari, «Plyus-minus» metodi, Sengerningdidezoksi-metodi, Maksam-Gilbert metodi, DNK niavtomatiksekvenirlash.

Nuklein kislotalarni sekvinirlash- ulardagi nukleotidlar ketma-ketligini aniqlashdir (lot. Sequentum-ketma-ketlik).

Sekvinirlash natijasida nuklein kislotalarning birlamchi strukturasi haqida ma’lumotlar olinadi (monomerlarning ketma-ket joylashuvi haqida).

Sekvinirlanuvchi qismlarning o’lchami turli-tuman bo’lishi mumkin va, odatda, 100 yoki 1000 juft nukleotidlardan yoki undan katta bo’lishi mumkin. Sekvinirlash natijasida genning ma’lum qismlari, to’liq gen, RNK genlari yoki hatto organizmning to’liq genomi ketma-ketligini aniqlash mumkin.


Yüklə 0,5 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   126   127   128   129   130   131   132   133   ...   196




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin