506
www.
kokanduni.uz
ko‘zda tutadi. Belgilangan darajaga o‘
quv materialini takror ishlab chiqishni, aniq berilgan
savollar va topshiriqlarga javoblarni shakllantirishni, namnaviy masalalarni yechishda
qaralayotgan vaziyatda algoritm bo‘yicha harakat qilish ko‘nikmasi kiradi. O‘rta
darajasi
bo
‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari o‘z faoliyatining maqsadlarini aniq tushunishlari,
o‘zlarining shaxsiy ta’limiy extiyojlarini anglashlari, kompetensiyaning namoyon bo‘lishi
uchun ijobiy motivatsiya mavjudligi bilan tavsiflanadi. Bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari
o‘quv materiallarini bayon etishga qobiliyatli, uni qayta ishlay oladilar va o‘z nuqtai nazarini
namoyish eta oladilar, ular qanday harakat qilishni biladilar, tipik muammolarni hal qilishda
tanish vaziyatda o‘rganilgan algoritmni qisman o‘zgartiradilar.
Qiziqishni namoyon etadi,
bajarilgan o‘quv vazifasining shaxsiy
-
kasbiy ma’nolarini tushunishlarini namoyish etadilar.
Yuqori darajasi o‘z faoliyatining maqsadlarini aniq tushunishi, o‘z ta’limiy extiyojlarini to‘liq
anglashi, kompet
ensiyaning namoyon bo‘
lishi uchun yaqqol ifodalangan ijobiy motivatsiya
mavjudligi bilan tavsiflanadi. Tanlash,
konstruksiyalash, bayon etish, muamolashtirish,
muloqat o‘tkazish va o‘z nuqtai nazarida qolish, qaralayotgan vaziyatda o‘zаrо ta’sirlashuv
jarayonida yuzaga keladigan tezkor standart va nostandart vazifalarni hal qilishda
harakatchanlikni namoyon qilishga qobliyatli bo‘lib hisoblanadi.
Motivatsion komponent
ni shakllantirishning quyi darajasida bo‘lajak o‘qituvchilar o‘z
faoliyatining
maqsadlar
ini tushunadilar, o‘rta darajasida o‘zlarining ta’lim ehtiyojlarini
tushunadi va kompetensiyaning namoyon bo‘lishi uchun motivatsiya mavjud. Motivatsion
komponentning yuqori darajada shakllanishida, o‘z faoliyatining maqsadlarini aniq tushunish,
o‘z shaxsiy ta’limiy extiyojlarni to‘liq anglash, kompetensiyaning namoyon bo‘lishi uchun
yaqqol ifodalangan motivatsiya namoyon bo‘ladi.
Quyi
darajadagi
kognitiv komponent
bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarning o‘quv
materialini takror ishlab chiqishi, berilgan aniq savollarga javob bera olishi bilan tavsiflanadi.
Kognitiv kompetensiyasi rivojlanganligining o‘rtacha darajasida bo‘lajak boshlang‘ich sinf
o‘qituvchilar o‘z faoliyatining
maqsadlarini aniq tushunadilar, o‘zlarining shaxsiy ta’limiy
extiyojlarini anglay oladilar, komp
etensiyaning namoyon bo‘lishi uchun ijobiy motivatsiyaga
ega. Yuqori darajdagi kognitiv komponenti bo‘lajak o‘qituvchilar o‘quv materialini taqdim
etish, uni qisman qayta ishlash, ma’nolarni tushunish va o‘z nuqtai nazarini namoyish e
tishga
qobiliyatliligini anglatadi.
Quyi darajadagi
faoliyatli komponent
bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari namunaviy
masalalarni yechishda qaralayotgan vaziyatda algoritm bo‘yicha harakat qila olish ko‘nikmasi
haqida gapirishni ko‘zda tutadi. O‘
rta darajadagi faoliya
tli komponent bo‘lajak boshlang‘ich
sinf o‘qituvchilari namunaviy masalalarni yechishda tanish vaziyatda o‘zlashtirilgan
algoritmni qisman o‘zgartirib harakat qila olishi bilan tavsiflanadi. Yuqori darajadagi faoliyatli
komponent qaralayotgan vaziyatda o
‘zaro ta’sirlashish jarayonida yuzaga keladigan tezkor
standart va nostandart vazifalarni hal qilishda harakatchanlikni namoyish qilish ko‘nikmasi
sifatida ifodalanadi.
Quyi darajadagi
refleksiv komponenti
bo‘lajak boshlang‘ich sinf
o‘qituvchilarining
ba
jarilgan o‘quv topshiriqlarining shaxsiy
-
kasbiy ma’nolarini tushunmasligini, tahlil qilish va
umumlashtirishga qobiliyatli emasligini aks ettiradi. O‘rta darajadagi refleksiv komponent
bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari qiziqis
hni namoyon etishini,
bajarilgan o‘quv
topshiriqlarining shaxsiy-
kasbiy ma’nolarini tushunishlarini namoyish etishlarini, ammo tahlil
qilish, sintez qilish va umumlashtirishga qobiliyatli emasliklarini ko‘rsatadi. Yuqori darajaga
nisbatan,
refleksiv kompo
nent bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari qiziqishni namoyon
etishi, taklif etilgan o‘quv topshiriqlarining shaxsiy
-
kasbiy ma’nolarini chuqur tushunishlarini
namoyish etishlari, tahlil qilish, sintez qilish va umumlashtirishga qobiliyatli ekanligini
k
o‘rsatadi.
O‘
quv-
bilish kompetensiyasining taklif etilayotgan komponentlarini o‘zlashtirish