2.1. Azerbaycan Turizm Potensiyeli
Azerbaycan Kafkasya Bölgesinin güney doğusunda 38o24'-41o54' kuzey
enlemleri ile 44o46'-50o50' doğu boylamları arasında 86.600 km2’lik bir
alanda yer almaktadır (Seferov ve Hesenov, ty,
257).
Azerbaycan, başta petrol ve doğal gaz olmak üzere yer altı ve yer üstü
kaynakları itibariyle son derece zengin, Orta Asya, Orta Doğu ve Ön
Asya’nın tam ortasında, tarihi ve ticari geçit yollarının üzerindedir.Bu
özellikleri, komşusu olan bölge ülkeleri ile Kafkasya bölgesinde çıkarları
olan bölge dışı aktörlerin ilgi odağı haline getirmiştir (Karaca ve diğerleri,
2016:10). Coğrafi açıdan Azerbaycanın elverişli konuma sahip ülke
olmasını onun subtropikal iklim kuşağında yerleşmesi, doğal bölgelerinin
çeşitliliği, dağ ve orman alanları ve dünyanın en büyük gölü Hazar
denizinin mevcutluğu belirlemektedir (Müseyibov, 1998:5).
Azerbaycan, ekolojik olarak çok çeşitli bir coğrafi yapıya sahiptir. Ülke,
deniz seviyesi altında düzlükler, Kafkas bölgesinde 4.000 metre
yüksekliğinde dağlar, çöller ve sub-tropik alanlarla kaplıdır. (Karaca ve
diğerleri, 2016:17). Ülkenin farklı yüzey biçimlerine sahip olması, turizm
açısından çok çeşitli doğal rezervler barındırmaktadır. Örnek olarak
paleontolojik olarak önemli fosil kayalar, yüksek şelaleler, nadir ağaç
türleri, kalıntı ve bitki türleri, göçmen kuşların kışlık alanlarıdır. Ayrıca
Azerbaycan'da yaklaşık 1000 şifalı su kaynağı mevcuttur. Bu şifalı suların
yanı sıra, volkanik çamurlar, tuzlu göl muamele çamurları, işlenmiş yağlar
22
(Naftalin), tedavi olmak, sağlıklarını korumak veya rahatlamak isteyenlere
bu fırsatı sunmaktadır (Seferov ve Hesenov, ty, 257).
Turistik açıdan önemli kültürel ve sanatsal varlıklar kapsamında, eski
mimari şekil ve özelliğini koruyan sanat şehirleri, tarihi yerler ve eserler,
anıtlar, müzeler bulunmaktadır. Arkeolojik kazılardan elde edilen yapıtları
korumak ve sergilemek amacıyla Azerbaycan’ın bir çok köşesinde çeşitli
müzeler bulunmaktadır. Azerbaycan birçok tarihi ve doğal koruma alanına
sahiptir. 6 binden fazla mimari ve tarihi anıt koruma altındadır. UNESCO
tarafından kayıtlarda olan “İçeri şeher”, “Kız Kulesi”, “Şeki Han sarayı”,
“Mömine Hatun Türbesi” ve diğer medeni abideleri bütün dünyada
bilinmektedir (Növresli, 2010:201-202).
Azerbaycan turizmin gelişimi için büyük potansiyele sahiptir.
Azerbaycanda ahlaki kültür anıtları, doğal manzaralar, modern kültür
merkezleri, eşsiz Hazar Denizi, şifalı kumu, insan sağlığının restorasyonu
için volkanik çamur, dünyada benzeri olmayan Naftalan yağı ve nefis
doğası vardır. Bu doğal faktörler, deniz turizmi, rekreasyon, kültürel ve
tarihi turizm, kongre turizmi, dini turizm, ekolojik turizm, eğlence turizmi,
iş turizmi ve diğer turizm çeşitleri gibi her türlü turizmin gelişmesine izin
vermektedir (Memmedzade, 2013:40).
Azerbaycan
Cumhurbaşkanı
tarafından
“2010-2014
Döneminde
Azerbaycan Cumhuriyeti'nde Turizmin Gelişmesi Hakkında” Kararnamesi
(6 Nisan 2010), turizm sektörünün sürdürülebilir kalkınmasını sağlamak ve
turizmi ülke ekonomisinin öncü alanlarından biri yapmak için
imzalanmıştır. Devlet Programında turizmi ekonominin karlı bir sektörüne
dönüştürmek, sosyal ve çevresel gereklilikleri karşılayan etkili ve rekabetçi
23
bir modern turizm merkezi oluşturmak ve bu alanda yeni faaliyetlerin
oluşturulmasının petrol dışı sektörün gelişmesi için en önemli görevlerden
biri olduğu gösterilmiştir. Azerbaycan Cumhuriyeti’nde turizm sektörünün
gelişme yönleri aşağıdakılardır (Soltanova, 2015:360):
Rekabetçi bir turizm altyapısı ve turizm endüstrisi oluşturmak;
Turizm tesislerinin uluslararası standartlara getirilmesi;
Turizm hizmetleri için yeni yöntem ve standartların hazırlanması ve
uygulanması;
Cumhuriyet bölgesi içindeki turizm alanlarının ve turizm yollarının
belirlenmesi;
Turizm alanında zengin turizm deneyimi olan ülkelerle otel ve
personel eğitiminde işbirliğinin genişletilmesi vb.
Azerbaycan'ın turizm kaynaklarını, mevcut altyapısını, turizm ve
rekreasyon olanaklarını göz önünde bulundurarak, büyük sermaye
harcaması gerektirmeyen ve derhal fonların geri dönüşümünü sağlayan
turizm çeşitlerinin gelişmesine önem verilmesi gerekmektedir. Aynı
zamanda, bazı turizm türlerinin gelişimi, doğa koruma önlemleri, yasal
normatif yasalara uygun olarak dikkate alınmalıdır. Bunları dikkate alarak
Azerbaycan'da aşağıdaki potansiyel turizm yönlerinin geliştirilmesi amaca
uygun görülebilir (Memmedzade, 2013:43):
• Tatil Yeri ve Rekreasyon Turizmi,
• Dağ Turizmi,
• Ekolojik Turizm,
• Kırsal Turizm,
• Büyük İpek Yolu Turizmi
|