Lisans biTİrme tezi

2.2.3. Seyahet İşletmeciliği 
Turizm hizmetlerinin ana tedarikçileri turizm organizasyonlarıdır. Bunlar 
turist ürününü üreten ve satışını organize eden işletmelerdir. Tur operatör 
çeşitli turist hizmetlerini toplayıp tek turist ürünü olarak satışa sunmaktadır. 
Seyahat acentası, tur operatörü ve müşteri arasında bir aracıdır. Başlıca 
görevi, turist ürününü tur operatöründen almak ve müşteriye ulaştırmaktır 
(Yeganlı ve Hacıyev, 2006:109).

---

31 
Tablo 2. Seyahat İşletmelerinin Hizmet Verdiği Toplam Turist Sayısı 
Yıl 
Seyahat işletmelerinin 
hizmet verdiği toplam 
turist sayısı 
Dış Aktif
Turizm 
Dış Pasif 
Turizm
İç turizm 
2013 
65 448 
4 599 
53 771 
7 078 
2014 
66 233 
4 343 
54 900 
6 990 
2015 
44 615 
1 918 
38 002 
4 695 
2016 
36 978 
6 768 
24 368 
5 842 
2017 
44 066 
6 604 
31 612 
5 850 
Kaynak: İstatistik Kurumu, 2019. 
2013 yılında ülke seyahat işletmelerinin verdiği toplam turist sayısının 
%10’luk payını iç turizm, % 82’lik payını dış pasif turizm ve sadece % 7’lik 
payını ise dış aktif turizm oluşturmaktadır.
Azerbaycan Cumhuriyeti’nin İstatistik Kurumu 2017 verilerine göre 
Azerbaycan'da 339 turistik işletme hizmet vermiştir ve 1,8 bin kişiye 
turistik istihdam sağlanmıştır. Seyahat işletmeleri tarafından elde edilen 
gelirin ise 41034,2 bin manat olduğu belirtilmektedir. 
2.2.4. Diğer Turizm Hizmetleri 
Turizm hizmetlerinin içinde önem taşıyan diğer bir işletme de yiyecek 
içecek işletmeleridir. Yiyecek-içeceğin turizmdeki önemi, turistlerin damak 

---

32 
tadı tatminini sağlamak ve ülkenin kültürel yiyeceklerini tanıtmaktır 
(Abadov, 2014:240). 
Azerbaycan’da "Amburan", "Kervansaray", "Beh-beh kulüp", "Mc 
Donalds", "Pissa-nat", "Dolçe Vita", "Oyster Fish House", "Deniz" 
restoranları ve diğer fast-food işletmeleri vb. hem yerel, hem de yabancı 
turistlere yiyecek-içecek hizmetleri sunmaktadır. Ulusal, Avrupa, türk, hint, 
Çin mutfaklı restoranların çoğu Bakü'de bulunmaktadır. Uluslararası 
düzeydeki otel ve restoranların ülkemizde varlığı burada sunulan 
hizmetlerden turistlerin memnun kalması, incoming ve dış turizmin 
gelişmesine katkıda bulunan faktörlerden biri olarak nitelendirilmektedir 
(Soltanova, 2015:114). 
"İl Patio" restoranı da ülkemize gelen turistlere yiyecek-içecek 
hizmetlerinin sunulmasında önemli yer tutmaktadır. 1990'li yılların 
sonlarında "Patio Pizza" adıyla faaliyete başlamış bu restoran daha sonra "İl 
Patio" adlandırılmıştır. Restoranda genellikle et, deniz ürünleri ve çeşitli 
sebzelerden leziz yiyecekler hazırlanmaktadır. "İl Patio" zengin italyan 
menüsünü turistlere sunan restoranlar zincirinin üyelerinden biridir. Son 
yıllarda Azerbaycan'da faaliyete başlamış bu restoranda hem İtalya'dan 
gelen turistler, hem de italyan mutfağını seven yerli ve diğer yabancı ülke 
turistleri restoranın hizmetlerinden faydalanmaktadır. Ülkemizde sayısı her 
geçen gün artan uluslararası beslenme tesisleri ile birlikte yerli 
mutfağımızın yabancı turistlere tanıtılması amacıyla ülkemizin bir sıra 
bölgelerinin mutfaklarını temsil eden restoranların açılmasına büyük ihtiyaç 
vardır. Örneğin, Karabağ, Şeki, Guba, Lenkeran, Gence, Nahçıvan vb. 

---

33 
mutfakları temsil eden restoranların açılması ve turistlere üst düzey hizmet 
vermesi çok önemli bir konudur (Soltanova, 2015:117). 
Azerbaycan’da konaklama ve seyahat sektörünün yanı sıra ziyaretçilere 
eğlence, alış-veriş ve araba kiralama gibi yardımcı hizmetleri sunan 
işletmeler genel olarak büyük şehirlerde yoğunlaşmaktadır. Son 10-15 yılda 
Azerbaycan'da kurulmuş dinlenme tesisleri çoğu hafta sonu dinlenme 
amacıyla gelenlerin eğlenebileceği, gezebileceği mekanlar olarak yaygınlık 
kazanmaktadır. Bunlara “Sea Breathe”, “Cennet” dinlenme bölgesi, 
“Atlant” dinlenme ve eğlence merkezi, “Long Forest” tatil bölgesi,
“Nabran” dinlenme tesisi vb. örnek verilebilir (Abadov, 2014:229).