M u n d a r I j a

elektr  qarsxilik  deb  ataladi,  l  va  S  –  mos  ravishda  o‘tkazgichning  uzunligi  va 

ko‘ndalang  kesim  yuzi.  Metallning  to‘la  solishtirma  qarsxiligi  yuqoridagi  uchta 

sabab bo‘yicha, quyidagicha additiv hisoblanadi (Mattison qoidasi):  

 = (T)+

a

+

d

 

 

 

 

 

 

(2.1.2) 

Bunda  (T)  –  metall  o‘tkazgichlar  qarsxiligining  temperaturaga  bo‘glanishini 

aniqlash va uchun chiziqli xarakterga ega.  

Elektr  qarsxilikni  tajribada  aniqlashning  eng  sodda  usuli,  voltmetr  va 

ampermetr yordamida aniqlash bo‘lib, u zanjirning bir qismi uchun Om qonuniga 

asoslangan: 

J

U

R

 

 

 

 

 

 

(2.1.3) 

Bunda  U  –  o‘tkazgichning  uchlarida  hosil  qilingan  kuchlanish  (voltmetr  bilan 

o‘lchanadi), J – o‘tkazgichdan oqadigan (shu kuchlanishda) tok kuchi (ampermetr 

bilan o‘lchanadi).