MahirəNərimanqızı
Yüklə 3,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə) 467
Halbuki «çoxmillətli» anlayışı «çoxetnoslu» sözü ilə müqayisədə daha ciddi məna kəsb edir. Çoxmillətli ölkə o deməkdir ki, Azərbaycanda türklərlə yanaşı, sayca ona bərabər başqa millətlər də yaşayır. Bu, doğru deyildir. Çünki bu ərazidə Azərbaycan türkləri ilə yanaşı, yalnız azsaylı etnoslar və milli azlıqlar yaşayırlar. Millət və etnos arasında isə kəskin şəkildə fərq vardır. Hər bir etnosun millət olması üçün mühüm şərtlər vardır ki, həmin şərtlər daxilində yalnız Azərbaycan türkləri buna aiddirlər. Ancaq Azərbaycan türkləri bu dövlətdə digər azsaylı etnik qruplara və milli azlıqlara heç bir ayrı-seçkilik qoymadığı üçün onların hamısının vahid Azərbaycan milləti adını daşıyır. Bu baxımdan, Azərbaycanda çoxmillətli anlayışının heç birmənası yoxdur. Çünki Azərbaycandakı müxtəlif etnoslar birləşərək vahid Azərbaycan millətini (azərbaycanlı, azərbaycanlılıq) formalaşdırmışdır. İkincisi, «Azərbaycan çoxmillətli ölkədir» dedikdə, burada yaşayan başqa millətlərin nümayəndələri-milli azlıqlar (rus, gürcü, ukraynalı və b.) nəzərdə tutulursa, bu da doğru deyildir. Çünki Azərbaycanda yaşayan rus, ukrayna, gürcü millətlərinin nümayəndələri milli azlıq təşkil edirlər və onlara görə, Azərbaycanı çoxmillətli adlandırmaq da yanlışdır. Örnək olaraq deyə bilərik ki, Azərbaycan unitar dövlətdir, çünki burada yaşayan əhalinin əksəriyyəti türklərdir. Ancaq İsevçrə konfederasiyadır, çünki burada almanlar və fransızlar bərabər şəkildə yaşayır və bu dövlətdə hər iki millətin dili, mədəniyyəti eyni şəkildə öz əksini tapmışdır. Eyni sözləri federasiya olan Rusiya haqında da demək olar. Əslində Azərbacyan unitar dövlət olduğu halda, onu çoxmillətli ölkə kimi qələmə vermək məntiqə uyğun gəlmir. Bu mənada, |