MahirəNərimanqızı
Yüklə 3,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi
Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)
508 508 qeyri-milli ideyadan deyil, vahid bir millətin neçə min illiklər boyu qoruyub saxladığı və yaşatdığı milli tarixdən, milli fəlsəfi fikirdən, milli ədəbiyyatdan, milli ideyadan çıxış etməliyik. Çünki vahid türk fəlsəfəsini, türk tarixini, türk dini- fəlsəfi düşüncə sistemini, türk ədəbiyyatını və s. mənimsəmədən, onun tarixi-fəlsəfi mahiyyətinə varmadan heç vaxt türkçülüyün bütün türklər üçün hansı əhəmiyyət kəsb etməsini də, dərk edə bilmərik. Başqa sözlə, ayrıca götürülmüş bir ölkənin (Azərbaycan, Türkiyə, Qazaxıstan, Özbəkistan, Tatarıstan və b.) fəlsəfəsi, tarixi, ədəbiyyatı, mədəniyyəti ilə yanaşı, ümumtürk fəlsəfəsi, türk dini-fəlsəfi dünyagörüşü, türk mədəniyyəti, türk ədəbiyyatı, türk tarixindən də bəhs olunmalı, tədris edilməlidir. Ancaq bu halda türk dövlətlərində, o cümlədən ötən əsrin sonlarında keçmiş SSRİ-nin tərkibindən çıxaraq yenicə müstəqillik əldə edən ölkələrin gənc nəsilləri, sözün həqiqi mənasında, türkçülüyü – türk kimliyini, türk mədəniyyətini, türk fəlsəfəsi- ni, türk tarixini daha dərindən və yaxından anlamış olacaqlar. Məhz bütün bunların gerçəkləşəcyi təqdirdə «Türk əsri»ndən bəhs etmək olar. Qeyd edək ki, Qərb və Avropanın Türkiyə türklərinin mənlik şüurunun zədələnməsi, əvəzində etnik qrupların «milli şüurunun oyadılması» işini, təxminən vaxtilə eyni xətt üzrə Sovet Rusiyası Azərbaycan türkləri arasında həyata keçirməyə çalışmışlar. Məhz bu antitürk ideologiyanın nəticəsidir ki, 20- ci əsrin əvvəllərində müstəqillik elan etmiş Azərbaycan Cümhuriyyəti Sovet Rusiyası tərəfindən işğal olunduqdan bir müddət sonra milli kimliyindən və milli dilindən məhrum edilmişdir. Eyni siyasəti bu və ya digər dərəcədə Sovet Rusiyası Orta
Asiyadakı digər
türk dövlətlərinə |