Microsoft Word Materiallar Full

Cədvəl.

 

N 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

8 

 

R,B,L ə

180



-0



), B (



İlkin va

alınmışdır: 1

Tyr-Ser

göstərilmışdi

hidrogen rab

qrupunun ok

Müşahidə olu

arası qarşılıq

konformasiy

konformasiy

konformasiy

hesablanmış 

Beləlikl

konformasiy

konformasiy

optimal fəza 

1. Wang 

C, 

W

2. Wang 

HY

3.  Jian X, Fu

4.   Li PC, Li Y

 5.  Agaeva G

 6.  IUPAC-IU

7.  ГоджаевН

№5,стр.15

 

 

II INTER

versity           

. Tyr-Ser-Leu

Konformasiy

R

222

 R

32

 R

3322

R

222

R

12

R

3222

 

B

222

R

12

R

3322

 

B

222

R

32

R

3222

 

R

222

B

32

R

3222

 

R

222

 B

12

R

3222

L

322

B

32

R

3222

 

B

322

B

32

R

3222 

əsas zəncirin i

= -180



-0



, 



ariantlarda  əs

,2,3 rəqəmləri

r-Leu moleku

ir. Cədvəldən 

bitələri yaranır

ksigeni arasınd

unan hidrogen

qlı  təsirdə  d

ada bu təsirin

alar 0-1kkal/m

a çevikliyinə

ikiüzlü bucaq

lə, nəzəri kon

a xassələri 

alarının ikiüz

quruluşunun 

Wang S, Lu R, Z

Y, Yi WJ, Qin SY

u Z, Zhang Y, C

Y, Tang ZY, W

.A., Kerimli N.

UB Commision 

Н.М.,  Максум

57- 162.  

RNATIONA

              

u molekulunu

ya 

Şeyp

2

 ff 

ff 

ef 

ef 

fe 

 fe 

ee 

ee 

ikiüzlü bucaq

=0



-180



), L 

sas zəncirin  h

i müvafiq olar

lunun optima

göründüyü k

r. Tripeptidin 

da hidrogen ra

n rabitəsi ən a

dispersiya qar

n enerji payı -

mol  nisbi e

ə malikdir. 

qlar (Cədvəl 2

nformasiya an

polyar mühit

zlü bucaqların

modeli müəyy

Zhao L, Zhu ZF

Y, Li C, Zhuo R

Che X, Lu R, Ya

Wang L, Lu R, X

N., Godjayev N

,Pure Appl. Ch

мовИ.С.  Алго

 

L SCIENTIF

un optimal ko

p Qarşılıq

E

q.v

 

-11.37 

-10.21 

-10.81 

-9.73 

-10.05 

-8.50 

-10.00 

-8.99 

qlarının qiymə

(

,  = 0



-180

hər bir  form

raq daxili fırla

l konformasiy

kimi ən stabil 

ən stabil kon

abitəsi yaranır

aşağı enerjili k

rşılıqlı  təsirlə

-11.4 kkal/mo

enerji interval

1 nömrəli  şə

) əsasında fəz

nalizi üsulu i

t üçün tədq

n qiymətləri, 

yən edilmişdir

F, Xu Q, Lv JQ

RX, Zhang XZ.

ao Z.. Exp Ther

Xue Q. Hepatog

N.M. ,Biofizika

hem. 1974, v. 4

оритмрасчетак

FIC CONFER

15 

onformasiyal

qlı təsirin enerj

E

el

 

2.84 

2.84 

3.27 

3.45 

2.82 

2.94 

2.82 

2.91 

ətlərinin konfo

0



).  

ması üçün qal

anma bucaqlar

yalarının qarşı

konformasiya

nformasiyasınd

r və onun ener

konformasiya

ərin daha böy

ol təşkil edir. 

lına daxil olu

əkildə tripep

za quruluşunun

lə antixərçəng

qiq edilmişdir

qalıqlararası 

r  

Ədəbiyya

Q, Wang LL, Fu

. Biomaterials. 

r Med. 2012 Fe

gastroenterology

a, v.50, N 2, p.2

0, p. 291-308. 

конформацийб

RENCE OF Y

 

larının qarşıl

ji payları (kka

E

tor

 

2.48 

1.39 

2.34 

3.00 

1.62 

1.31 

1.84 

1.23 

ormasiya vəzi

lıqların yan z

rının 60

º

,180

º

ılıqlı təsir qüv

a tam bükülü 

da tirozinin 

rjisi E=-1.4 kk

aya əlavə stabi

yük rol oyna

Cədvəldən gö

urlar.Bu onu 

ptid molekulu

n modeli göstə

g Tyr-Ser-Le

r. Hesablama

qarşılıqlı  təsi

at: 

u Z, Lin G, Yao 

2012 Nov;33(3

eb;3(2):195-199

y. 2007 Jul-Aug

03-14, 2005. 

биополимеров.

YOUNG RES

        18-19 A

lıqlı təsir qüv

al/mol) 

E

ü

-6

-5

-5

-3

-5

-4

-5

-4

yyətlərini əks

zəncirlərinin  m

və -60

º

 qiymə

vvələrinin  en

ff  şeypinə ai

 qrupunu

kal/mol, rabit

illik verir. He

adığı    müəyy

örünürki, hər 

göstərir ki, t

unun qlobal 

ərilmişdir. 

u tripeptid m

alar nəticəsin

ir qüvvələrinin

Z. Anticancer 

33):8685-94. 

9. 

g;54(77):1359-

  Уч.ЗапискиА

SEARCHER

April 2014, B

vvələrinin  en

ümumi

 

.05 

.98 

.20 

.29 

.60 

.25 

.34 

.84 

s etdirən işarə

müxtəlif orien

ətlərini ifadə e

nerji payları aş

iddir. Stabil k

un hidrogeni 

ənin uzunluğu

esablamalar nə

yən olunmuş

4 şeypə məx

tripeptid mole

konformasiy

molekulunun  

ndə molekulu

n enerji payl

Drugs. 2009 Au

63. 

АГУ,серияфиз

RS 

aku, Azerbai

erji payları.

E

nisbi

 

0.0 

0.07 

0.85 

2.76 

0.45 

1.80 

0.71 

1.21 

lərdir: R (

, 

ntasiyaları  nə

edir.  

şağıdakı cədv

konformasiyal

ilə leysinin C

u 2.5Å təşkil e

əticəsində qalı

şdur.  Ən opt

sus olan ən s

ekulu çox bö

a vəziyyətlər

fəza quruluşu

un aşağı ene

arı  və moleku

ug;20(7):534-4

з-мат.  Наук,1

ijan 

 =-

əzərə 

vəldə 

larda 

COO

-

 

edir. 

ıqlar 

imal 

tabil 

öyük 

rinin 

u  və 

erjili 

ulun 

42.  

1979, 

---

II INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

16 

 Qafqaz University                         

          18-19 April 2014, Baku, Azerbaijan 

NANO SiO

2

 BİRLƏŞMƏSİNİN AŞAĞI TEZLİKLƏRDƏ ELEKTRİK 

KEÇİRİCİLİYİNİN TEMPERATUR ASILILIĞINA NEYTRON 

ŞÜALANMANIN TƏSİRİ 

 

Elçin HÜSEYNOV 

AMEA - nın  Radiasiya Problemləri İnstitutu 

[e-mail], [e-mail] 

AZƏRBAYCAN 

 

Təcrübədə istifadə olunan nanomaterialın xüsusi səth sahəsinin 160m

2

/q, ölçülərinin 20nm və  təmizliyinin 99,5% 

olduğu öncəki tədqiqatlardan məlumdur və istifadə olunan nümunənin bəzi parametrləri öyrənilmişdir [1-3]. Təqdim olunan 

işdə nümunələr Sloveniyanın Lyublyana şəhərində Jozef Stefan İnstitutunun “Reaktor Mərkəzində” TRIGA Mark II yüngül 

su (light water pool type reactor) tipli tədqiqat reaktorunda mərkəzi (kanal A1) kanalda 2x10

13

 n/sm

2

san sel sıxlığına 

malik[4,5] neytron seli ilə tam güc rejmində (250kVt) şüalandırılmışdır. 

Nano SiO

2

 birləşməsi Jozef Stefan İnstitutunun “Nazik təbəqələr və səthlər fizikası” lobaratoriyasında xüsusi şəraitdə 

7kN/sm

2

  təzyiqdə  sıxılaraq hündürlüyü 550 μm və diametri 5.5mm olan tabletka formasında hazırlanaraq reaktorun 

kanallarına uyğun alüminium konteynerdə yerləşdirildi. Hazırlanmış sınaq nümunəsi ilk olaraq beş dəqiqə süalandırıldı və 

aktivlik analizləri aparıldı. Sonra digər 8 nümunə 4 qrupa ayrıldı və 5, 10, 15, 20 saat kimi müxtəlif müddətlərdə, hər biri 

ayrı – ayrılıqda kəsilməz olaraq sel sıxlığının 2x10

13

 n/sm

2

san qiymətində mərkəzi kanalında (Kanal A1) tam güc (250kVt) 

rejmində  şüalandırıldı.  İlkin və  şüalanmadan sonra nümunələrin səthinə xüsusi şəraitdə gümüş kontaktlar vuruldu və 

kontaktların təmizliyi mikroskop altında yoxlandı. Sonra platin altlıq və üstlükdən istifadə edilərək nümunələrin elektrik 

keçiriciliyi Jozef Stefan İnstitutunun “Keramika Elektronikası K5” lobaratoriyasında “Novocontrol Alpha High Resolution 

Dielectric Analyzer” cihazında dəyişən sahə üçün (~0,5V) temperaturun 100 – 400 K intervalında ölçülmüşdür. Ölçmələr 

zamanı temperaturun hər hansı dərəcədə saxlanma dəqiqliyi 0,001K kimi olmuşdur və bu dəqiqlik körpü metodu ilə əldə 

edilmişdir. Təcrübələrdən birbaşa nümunələrin müqaviməti ölçülmüşdür və buradan nümunələrin məlum parametrləri 

nəzərə alınaraq elektrik keçiricilikləri hesablanmışdır. Hesablanmış qiymətlərə uyğun alınan bütün nəticələr “OriginPro 9.0” 

proqramında qrafik olaraq təsvir edilmişdir. 

Ölçmələr zamanı nümunələrin elektrik keçiriciliyinin temperatur asılılıqları müxtəlif tezliklərin sabit qiymətlərində 

nəzərdən keçirilmişdir. Təcrübələr tezliyin 0,09 – 2260000 Hs aralığında 90 müxtəlif sabit qiymətlərində aparılmışdır və 

ölçmələr zamanı  məlum olmuşdur ki, tezliyin müxtəlif qiymətlərində keçiriciliyin temperatur asılılığı  fərqlidir. Tezlik 

aralığının geniş olduğunu və sabit qiymətlərin çoxluğunu nəzərə alaraq biz burada bu tezlik aralıqlarını şərti olaraq üç qrupa 

ayırmışıq. Birinci qrupu şərti olaraq aşağı tezliklər (0,09 – 10 Hs) oblastı, ikinci qrupu orta tezliklər (100 – 45000 Hs) 

oblastı  və üçüncü qrupu yüksək tezliklər (200000 – 2260000 Hs) oblastına ayırmaq olar. Biz burada sadəcə  aşağı tezlik 

oblastında elektrik keçiriciliyinin temperatur asılılıqlarını nəzərdən keçirəcəyik (Şəkil).  

 

Şəkil. Aşağı tezlik oblastında müxtəlif tezliklərdə elektrik keçiriciliyinin temperatur asılılıqları 

Şəkillərdən göründüyü kimi ilkin nümunənin (control sample) elektrik keçiriciliyi temperaturun demək olar ki, xətti 

artan funksiyasıdır. Lakin müxtəlif müddətlərdə neytron şüalanmaya məruz qalmış nümunələrin elektrik keçiriciliyi 

---